Γρίπη των πτηνών: Ανιχνεύθηκε στη Νέα Υόρκη – Φόβοι για μετάδοση στον άνθρωπο και ξέσπασμα πανδημίας

Η γρίπη των πτηνών έχει πλήξει και έχει προκαλέσει κρούσματα σε πουλερικά και αγελάδες γαλακτοπαραγωγής στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της χώρας. Ο ιός τώρα ανιχνεύθηκε σε άγρια πουλιά στη Νέα Υόρκη, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of Virology».

Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για τον ιό H5N1 που προσβάλλει κυρίως τα πτηνά αλλά έχει και τη δυνατότητα να μεταπηδήσει στον άνθρωπο και να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια. Στα πτηνά, ο ιός μπορεί να εξαπλωθεί με ραγδαίο ρυθμό και να τα οδηγήσει σε θάνατο. Μάλιστα, οι ειδικοί ανησυχούν ότι ο ιός θα μπορούσε να μεταλλαχθεί προκαλώντας ενδεχομένως πανδημία στους ανθρώπους.

Μια ομάδα ερευνητών από την Ιατρική Σχολή Icahn του Mount Sinai και το Πρόγραμμα Κυνηγών Ιών της Νέας Υόρκης (NYCVH) ξεκίνησε μια αποστολή προκειμένου να εντοπίσει το στέλεχος H5N1 του ιού στα πάρκα της πόλης, στα κέντρα αποκατάστασης άγριων ζώων, ακόμη και σε διασωθέντα κοτόπουλα.

Τα ευρήματά τους είναι τόσο συναρπαστικά όσο και ανησυχητικά. Από σχεδόν 2.000 δείγματα που συλλέχθηκαν από πάνω από 895 πτηνά, τα έξι βρέθηκαν θετικά στον θανατηφόρο ιό. Μεταξύ των μολυσμένων πτηνών ήταν δύο χήνες του Καναδά, ένα γεράκι με κόκκινη ουρά και ένα κοτόπουλο σύμφωνα με το studyfinds.org.

«Εξ όσων γνωρίζω, αυτή είναι η πρώτη μεγάλης κλίμακας μελέτη των ΗΠΑ για τη γρίπη των πτηνών σε αστική περιοχή και η πρώτη με ενεργό συμμετοχή της κοινότητας», αναφέρει σε δήλωσή της η συν-συγγραφέας της μελέτης Κριστίν Μαρίτζι, επικεφαλής ερευνήτρια του προγράμματος NYCVH.

«Τα πτηνά είναι το κλειδί για να μάθουμε ποιοι ιοί της γρίπης ή άλλοι ιοί που μολύνουν τα πουλιά κυκλοφορούν στην περιοχή της Νέας Υόρκης. Μας βοηθούν επίσης να κατανοήσουμε ποιοι ιοί μπορεί να είναι επικίνδυνοι τόσο για άλλα πτηνά όσο και για τον άνθρωπο. Και χρειαζόμαστε περισσότερα μάτια επί τόπου – γι’ αυτό η συμμετοχή της κοινότητας είναι πραγματικά σημαντική» τόνισε.

Στο πρόγραμμα NYCVH συμμετέχουν ερευνητές, κτηνίατροι άγριας ζωής και νέοι. Μαθητές λυκείου από διαφορετικά υπόβαθρα συνεργάζονται με ειδικούς μέντορες, αποκτώντας πρακτική εμπειρία σε κάθε βήμα της επιστημονικής διαδικασίας. Από το σχεδιασμό της μελέτης μέχρι την ασφαλή συλλογή δειγμάτων και την ανάλυση των δεδομένων, αυτοί οι εκκολαπτόμενοι επιστήμονες δεν μαθαίνουν απλώς, αλλά συμβάλλουν ενεργά στις προσπάθειες ετοιμότητας για την πανδημία.

Τα δείγματα που συνέλλεξε η ομάδα προήλθαν από δύο κύριες πηγές – το Wild Bird Fund και τα Κέντρα Φροντίδας Ζώων της Νέας Υόρκης, τα οποία φροντίζουν τα άρρωστα και τραυματισμένα άγρια ζώα της πόλης- και περιττώματα πουλιών που συνέλεξαν οι ερευνητές φοιτητές σε πάρκα και χώρους πρασίνου. Η αλληλουχία των γονιδιωμάτων των ιών που ανίχνευσαν οι ερευνητές, αποκάλυψε ότι τα στελέχη του H5N1 που κυκλοφορούν στα πτηνά της Νέας Υόρκης δεν είναι παρόμοια. Αντιθέτως, αντιπροσωπεύουν πολλούς διαφορετικούς γονότυπους, ο καθένας με τον δικό του μοναδικό συνδυασμό γονιδίων τόσο από τις ευρασιατικές όσο και από τις βορειοαμερικανικές γενεαλογικές γραμμές του ιού. Το εύρημα αυτό υπογραμμίζει την απίστευτη προσαρμοστικότητα και τις εξελικτικές δυνατότητες των ιών της γρίπης.

«Είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε πως το γεγονός ότι ανιχνεύσαμε τον H5N1 σε πτηνά της πόλης, δεν σηματοδοτεί την έναρξη μιας πανδημίας γρίπης για τον άνθρωπο. Γνωρίζουμε ότι ο H5N1 υπάρχει στη Νέα Υόρκη εδώ και περίπου 2 χρόνια και δεν έχουν αναφερθεί κρούσματα σε ανθρώπους», εξήγησε η Μαρίτζι.

Οι ερευνητές τονίζουν ότι η ευαισθητοποίηση και η εκπαίδευση είναι το κλειδί. Κατανοώντας τους κινδύνους και γνωρίζοντας πώς να αλληλεπιδρούμε με ασφάλεια με την άγρια ζωή των πόλεων, μπορούμε όλοι να συμβάλουμε στην πρόληψη της επόμενης πανδημίας. Η τήρηση αποστάσεων ασφαλείας από τα άγρια πτηνά, η άμεση αναφορά των άρρωστων ή νεκρών πτηνών και η απομάκρυνση των κατοικίδιων ζώων από τους πιθανούς φορείς, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην αποτροπή μιας πανδημίας.