Κίνα: Τα σχέδια του Πεκίνου για το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης
Σύμφωνα με το σχέδιο του ΚΚΚ, μέχρι το 2020, η Κίνα υποτίθεται ότι «έχει επιτύχει εμβληματικές προόδους σε μοντέλα και μεθόδους τεχνητής νοημοσύνης, βασικές συσκευές, εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας και βασικό λογισμικό», αναφέρει σε σχετικό άρθρο ο Business Insider. Ωστόσο, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, η κυκλοφορία του ChatGPT της OpenAI το φθινόπωρο του 2022 μάλλον ξάφνιασε το Πεκίνο.
Η εμφάνιση του ChatGPT πρακτικά έδειξε ότι οι αμερικανικές εταιρείες – τουλάχιστον προς το παρόν – πρωτοστατούν στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και αποτέλεσε το έναυσμα για μια άνευ προηγουμένου κούρσα μεταξύ των ιδιωτικών τεχνολογικών εταιρειών. Προφανώς, όπως σημειώνει και ο Business Insider, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι το προβάδισμα της αμερικανικής τεχνητής νοημοσύνης θα διαρκέσει για πάντα.
Οι τεχνολογικές εταιρείες της Κίνας μπήκαν επίσης στην… κούρσα και κατόρθωσαν να διαχειριστούν μία τεχνολογία που τροφοδοτείται μεν από πληροφορίες αλλά στο ελεγχόμενο πλαίσιο του ασιατικού γίγαντα. Οι απαιτήσεις λογοκρισίας μπορεί να επιβραδύνουν την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα και να περιορίσουν την εμπορευματοποίηση εγχώριων μοντέλων, αλλά δεν θα εμποδίσουν το Πεκίνο να επωφεληθεί από την τεχνητή νοημοσύνη όπου κρίνει σκόπιμο.
Ο ηγέτης της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, βλέπει την τεχνολογία ως το κλειδί για να ταρακουνήσει τη χώρα του από την οικονομική δυστοκία. Και ακόμα κι αν η Κίνα δεν κερδίσει τις ΗΠΑ στον αγώνα τεχνητής νοημοσύνης, εξακολουθεί να παραμένει μεγάλη δύναμη και υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να πάρει τη δεύτερη θέση.
«Υπάρχουν τόσα πολλά που μπορούμε να κάνουμε με αυτήν την τεχνολογία. Το Πεκίνο απλώς δεν ενθαρρύνει τις αλληλεπιδράσεις με τους καταναλωτές», δήλωσε στον Business Insider η Reva Goujon, διευθύντρια για την αφοσίωση πελατών στη συμβουλευτική εταιρεία Rhodium Group για την Κίνα. «Πραγματική καινοτομία συμβαίνει στην Κίνα. Δεν βλέπουμε τεράστιο χάσμα μεταξύ των μοντέλων που μπόρεσαν να αναπτύξουν οι κινεζικές εταιρείες. Δεν είναι ότι όλοι αυτοί οι καινοτόμοι της τεχνολογίας έχουν εξαφανιστεί. Απλώς διοχετεύουν εφαρμογές σε αυτό που αποκαλούμε “σκληρή επιστήμη”».
Στα εσωτερικά του έγγραφα, το ΚΚΚ λέει ότι θα χρησιμοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη για να διαμορφώσει την πραγματικότητα και να εντείνει τον έλεγχο της εξουσίας εντός των συνόρων του – για πολιτική καταστολή, επιτήρηση και παρακολούθηση των διαφψνούντων. Επιπλέον, το άρθρο θεωρεί δεδομένο ότι το κόμμα θα χρησιμοποιήσει επίσης την τεχνητή νοημοσύνη για να οδηγήσει σε καινοτομίες στη βιομηχανική μηχανική, τη βιοτεχνολογία και άλλους τομείς που το ΚΚΚ θεωρεί παραγωγικούς.
Σε ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις χρήσης, έχει ήδη δει επιτυχία. Έτσι, ακόμα κι αν υστερεί σε σχέση με την τεχνολογία των ΗΠΑ κατά μερικά χρόνια, μπορεί να έχει ισχυρό γεωπολιτικό αντίκτυπο. Υπάρχουν πολλοί ομοϊδεάτες ηγέτες που θέλουν επίσης να χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία του μέλλοντος για να εδραιώσουν την εξουσία τους στο παρόν και να διαστρεβλώσουν το παρελθόν. Το Πεκίνο θα χαρεί να τους διευκολύνει. Το όραμα της Κίνας για το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης είναι κλειστού κώδικα, ελέγχεται αυστηρά και διατίθεται για εξαγωγή σε όλο τον κόσμο.
Η κατανάλωση πληροφοριών
Στον κόσμο της σύγχρονης τεχνητής νοημοσύνης, η τεχνολογία είναι τόσο καλή όσο αυτά που… καταναλώνει. Το ChatGPT και άλλα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα κατακλύζονται από ιστοσελίδες, άρθρα ειδήσεων και βιβλία. Μερικές φορές αυτές οι πληροφορίες προκαλούν “τροφική δηλητηρίαση” στα LLM – με αποτέλεσμα το chatbot να έχει παραισθήσεις ή να λέει ψέματα. Δεδομένου του μεγέθους της όρεξης της συγκεκριμένης τεχνολογίας, το να καταλάβεις τι πήγε στραβά είναι πολύ πιο περίπλοκο από το να περιορίσεις το ακριβές συστατικό.
Σε μια κοινωνία όπως η Κίνα – όπου οι πληροφορίες ελέγχονται αυστηρά – αυτή η αδυναμία κατανόησης των δυσλειτουργιών των μοντέλων δημιουργεί ένα υπαρξιακό πρόβλημα για την εξουσία του ΚΚΚ: ένα chatbot θα μπορούσε να πει μια άβολη αλήθεια και κανείς δεν θα ξέρει γιατί. Η πιθανότητα να συμβεί αυτό εξαρτάται από το μοντέλο στο οποίο έχει εκπαιδευτεί. Για να το αποτρέψει αυτό, το Πεκίνο τροφοδοτεί την τεχνητή νοημοσύνη με πληροφορίες που ενθαρρύνουν τη θετική «κοινωνική κατασκευή».
Όπως αναφέρει ο Business Insider, το Κρατικό Συμβούλιο της Κίνας έγραψε στο Σχέδιο Ανάπτυξης Τεχνητής Νοημοσύνης Επόμενης Γενιάς 2017 ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι σε θέση «να κατανοήσει έγκαιρα την ομαδική γνώση και τις ψυχολογικές αλλαγές», πράγμα που, με τη σειρά του, σημαίνει ότι η τεχνολογία θα μπορούσε να «ανεβάσει σημαντικά την ικανότητα και το επίπεδο κοινωνικής διακυβέρνησης, παίζοντας αναντικατάστατο ρόλο στην αποτελεσματική διατήρηση της κοινωνικής σταθερότητας».
Δηλαδή, εάν κατασκευαστεί με τις σωστές προδιαγραφές, το ΚΚΚ πιστεύει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι ένα εργαλείο για την ενίσχυση της ισχύος του. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτόν τον μήνα, η Διοίκηση Κυβερνοχώρου της Κίνας, ο ρυθμιστής τεχνητής νοημοσύνης της χώρας, κυκλοφόρησε ένα chatbot εκπαιδευμένο εξ ολοκλήρου στην πολιτική και οικονομική φιλοσοφία του Σι Τζινπίνγκ.
Ελεγχόμενη πληροφορία
Για το ΚΚΚ, η εύρεση ενός νέου μέσου μαζικής παρακολούθησης και κυριαρχίας της πληροφορίας δεν θα μπορούσε να έρθει σε καλύτερη στιγμή. Σκεφτείτε την κινεζική οικονομία. Η Wall Street, η Ουάσιγκτον, οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο έχουν αποδεχθεί ότι το μοντέλο που βοήθησε την Κίνα να εξελιχθεί στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο έχει φθαρεί και ότι το Πεκίνο δεν έχει βρει ακόμα κάτι για να το αντικαταστήσει.
Η οικοδόμηση υποδομών και βιομηχανικής ικανότητας δεν προσφέρει πλέον την ίδια ώθηση για το ΚΚΚ. Η παγκόσμια αγορά πιέζει τις εξαγωγές της Κίνας και οι προσπάθειες του ΚΚΚ να οδηγήσει την ανάπτυξη μέσω της εγχώριας κατανάλωσης δεν έχουν οδηγήσει σχεδόν πουθενά. Η αγορά ακινήτων έχει στρεβλωθεί, η ανάπτυξη έχει καταρρεύσει και ο αποπληθωρισμός παραμένει.
Σύμφωνα με το Freedom House, μια υπηρεσία παρακολούθησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι Κινέζοι διαδήλωσαν κατά των κυβερνητικών πολιτικών σε αριθμούς ρεκόρ κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2023. Η οργάνωση κατέγραψε 952 εκδηλώσεις διαφωνίας, αύξηση 50% από το προηγούμενο τρίμηνο. Το 78% των διαδηλώσεων αφορούσαν οικονομικά ζητήματα, όπως η στέγαση ή η εργασία. Αν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να ελέγχεις τους ανθρώπους, ο Σι Τζινπίνγκ τον χρειάζεται τώρα, σημειώνει ο Business Insider.
Ρωτήστε τη Διοίκηση Κυβερνοχώρου του chatbot της Κίνας σχετικά με αυτά τα οικονομικά προβλήματα και θα λάβετε απλώς μια διάλεξη για τη διαφορά μεταξύ «παραδοσιακών παραγωγικών δυνάμεων» και «νέων παραγωγικών δυνάμεων» – τσιτάτα που χρησιμοποιεί το ΚΚΚ για να αμβλύνει το τραύμα των μειωμένων οικονομικών προοπτικών της Κίνας.
Στην πραγματικότητα, αν ρωτήσετε οποιοδήποτε chatbot που λειτουργεί στη χώρα, θα σας πει ότι η Ταϊβάν είναι μέρος της Κίνας (ένα αμφιλεγόμενο θέμα εκτός της χώρας, το λιγότερο). Όλα τα chatbot συλλέγουν πληροφορίες για τα άτομα που τα χρησιμοποιούν και τις ερωτήσεις που κάνουν. Οι ελίτ του ΚΚΚ θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή τη συλλογή και τη διάδοση πληροφοριών προς όφελός τους πολιτικά και οικονομικά — αλλά η κυβέρνηση δεν σκοπεύει να μοιραστεί αυτή την εξουσία με τους υπόλοιπους Κινέζους. Αυτό που βλέπει το κόμμα δεν θα είναι αυτό που βλέπει ο κόσμος.
Ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης
Για να το διασφαλίσει αυτό, το ΚΚΚ έχει κατασκευάσει ένα σύστημα για τη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης που είναι αρκετά ευέλικτο για να αξιολογεί μεγάλα γλωσσικά μοντέλα καθώς δημιουργούνται και αρκετά δρακόντειο για να ελέγχει τα αποτελέσματά τους. Οποιαδήποτε AI προσφέρεται για δημόσια κατανάλωση πρέπει να καταχωρείται και να εγκρίνεται από το CAC (Cyberspace Administration of China). Η εγγραφή περιλαμβάνει την ενημέρωση στη διοίκηση πραγμάτων, όπως σε ποια σύνολα δεδομένων εκπαιδεύτηκε η AI και ποιες δοκιμές εκτελέστηκαν σε αυτή. Το θέμα είναι να ρυθμιστούν στοιχεία ελέγχου που να περιλαμβάνουν ορισμένες πτυχές της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ — ιδανικά τουλάχιστον — να δοθεί η τελική έγκριση στο ΚΚΚ για το τι μπορεί και τι δεν μπορεί να δημιουργήσει.
Τα τελευταία χρόνια, το κόμμα έχει δείξει ότι μπορεί να είναι αδίστακτο στο να κόψει την τεχνολογία που θεωρεί «επιπόλαιη» ή επιβλαβή για την κοινωνική συνοχή. Το 2021, απαγόρευσε σε οποιονδήποτε κάτω των 18 ετών να παίζει βιντεοπαιχνίδια τις καθημερινές, διέκοψε την έγκριση νέων παιχνιδιών για οκτώ μήνες και, στη συνέχεια, το 2023 ανακοίνωσε κανόνες για τη μείωση των δαπανών του κοινού για βιντεοπαιχνίδια.
Αλλά η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι απλώς ψυχαγωγία – είναι μέρος του μέλλοντος των υπολογιστών. Το ΚΚΚ δεν μπορεί να αρνηθεί την ιογενή ισχύ αυτού που μπόρεσε να επιτύχει το chatbot της OpenAI, τη δύναμή του στον τεχνολογικό ανταγωνισμό ΗΠΑ-Κίνας ή τη δυνατότητα των LLM να ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη και την πολιτική δύναμη μέσω της σύνθεσης πληροφοριών αστραπιαίας ταχύτητας.
Τεχνητή νοημοσύνη και κέρδος
Προκειμένου το ΚΚΚ να έχει στην πραγματικότητα μια ισχυρή τεχνητή νοημοσύνη για έλεγχο, η χώρα πρέπει να αναπτύξει μοντέλα που να ταιριάζουν στον σκοπό της — και είναι σαφές ότι οι τεχνολογικοί γίγαντες της Κίνας παίζουν το συγκεκριμένο παιχνίδι.
Ο γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου Baidu ισχυρίζεται ότι το chatbot της, το Ernie Bot — το οποίο κυκλοφόρησε στο κοινό τον Αύγουστο — έχει 200 εκατομμύρια χρήστες και 85.000 εταιρικούς πελάτες. Για να το θέσουμε αυτό στην προοπτική, η OpenAI είχε 1,86 δισεκατομμύρια επισκέψεις μόνο τον Μάρτιο. Υπάρχει επίσης το chatbot Kimi από το Moonshot AI, μια startup που υποστηρίζεται από την Alibaba που ξεκίνησε τον Οκτώβριο. Αλλά τόσο ο Ernie Bot όσο και η Kimi επισκιάστηκαν πρόσφατα από το Doubao bot της ByteDance, το οποίο κυκλοφόρησε επίσης τον Αύγουστο. Σύμφωνα με το Bloomberg, είναι πλέον το bot με τις περισσότερες λήψεις στη χώρα και είναι προφανές γιατί — το Doubao είναι φθηνότερο από τους ανταγωνιστές του.
Το ερώτημα είναι ποια από αυτές τις εταιρείες θα τα καταφέρει πραγματικά στη φάση της δημιουργίας χρημάτων. Ο τρέχων πόλεμος τιμών είναι μια κούρσα προς τα κάτω, παρόμοια με αυτά που έχουμε δει στον κινεζικό τεχνολογικό χώρο στο παρελθόν. Πάρτε τον αγώνα για την κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων: Η κινεζική κυβέρνηση ξεκίνησε μοιράζοντας μετρητά σε οποιαδήποτε εταιρεία θα μπορούσε να παράγει ένα σχέδιο. Ήταν ένα όργιο χρημάτων, σημειώνει ο Business Insider.
Μερικά από αυτά τα αυτοκίνητα δεν τα κατάφεραν ποτέ από το στάδιο του πρωτοτύπου. Αλλά σιγά σιγά, η κυβέρνηση σταμάτησε να επιδοτεί το σχεδιασμό και μετά την παραγωγή. Στη συνέχεια, άρχισε να υποστηρίζει τον τελικό καταναλωτή. Οι εταιρείες που δεν μπορούσαν να φτιάξουν αυτοκίνητο σε τιμή που οι καταναλωτές ήταν πρόθυμοι να πληρώσουν άρχισαν να πέφτουν σαν τις μύγες. Τελικά, μερικές εταιρείες άρχισαν να κυριαρχούν στον χώρο και τώρα η κινεζική βιομηχανία ηλεκτρικών ηλεκτρικών οχημάτων είναι ένας πραγματικός παραγωγικός κλάδος.
Παρόμοιες στρατηγικές από πάνω προς τα κάτω, όπως το σχέδιο της Κίνας να προωθήσει την παραγωγή ημιαγωγών, δεν ήταν τόσο επιτυχημένες.
Ρυθμιστικό πλαίσιο
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι ο ορισμός της επιτυχίας αλλάζει και περιλαμβάνει μοντέλα με πολύ συγκεκριμένους σκοπούς. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της OpenAI, Σαμ Άλτμαν, δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξη στο Brookings Institution ότι, προς το παρόν, τα μοντέλα που χρειάζονται περισσότερο ρυθμιστικό κόστος είναι τα μεγαλύτερα. «Αλλά», πρόσθεσε, «νομίζω ότι η πρόοδος μπορεί να μας εκπλήξει και μπορείτε να φανταστείτε μικρότερα μοντέλα που μπορούν να κάνουν πράγματα που έχουν αντίκτυπο».
Ένα στοχευμένο μοντέλο μπορεί να έχει μια συγκεκριμένη περίπτωση επιχειρηματικής χρήσης.
Για να κερδίσει την κούρσα για την κατασκευή του πιο ισχυρού AI στον κόσμο, η Κίνα πρέπει να καταπολεμήσει όχι μόνο τις ΗΠΑ αλλά και τα δικά της ένστικτα όσον αφορά την τεχνολογική καινοτομία. Ένας αγώνας προς τα κάτω μπορεί απλώς να ζητιανεύει το οικοσύστημα AI της Κίνας. Μια βιασύνη να φτάσουμε στο σημείο που βρίσκονται ήδη οι ΗΠΑ – εν μέσω της πίεσης των επενδυτών και της κυβέρνησης να βγάλουν χρήματα το συντομότερο δυνατό – μπορεί να κρατήσει τις κινεζικές εταιρείες εκτός των συνόρων αυτής της τεχνολογίας.
Το Πεκίνο έχει ήδη θέσει κανονισμούς για πράγματα όπως deepfakes και η αυθεντικότητα. Το πιο σημαντικό, το σύστημα της Κίνας καθιστά τους ανθρώπους υπεύθυνους για το τι κάνει η τεχνητή νοημοσύνη – οι άνθρωποι φτιάχνουν την τεχνολογία και οι άνθρωποι θα πρέπει να λογοδοτούν για αυτό που κάνει. Η ταχύτητα της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης απαιτεί ένα δυναμικό, συνεπές ρυθμιστικό σύστημα και ενώ οι έλεγχοι της Κίνας είναι υπερβολικοί, το τρέχον ρυθμιστικό πλαίσιο των ΗΠΑ στερείται συστηματοποίησης. Το Υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε μια πρωτοβουλία τον περασμένο μήνα σχετικά με τη δοκιμή μοντέλων για ασφάλεια, και αυτό είναι μια καλή αρχή, αλλά δεν είναι σχεδόν αρκετή.
Η πιθανότητα
Εάν η Κίνα μάς έχει διδάξει κάτι για την τεχνολογία, είναι ότι δεν χρειάζεται να κάνει την κοινωνία πιο ελεύθερη — όλα είναι θέμα της βούλησης των ανθρώπων που την χρησιμοποιούν. Το chatbot του Σι Τζινπίνγκ είναι μια προειδοποίηση. Εάν η Κίνα μπορεί να φτιάξει ένα για τον εαυτό της, μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτό το βασικό μοντέλο για να δημιουργήσει παρόμοια συστήματα για κυβερνήσεις που θέλουν να περιορίσουν το πεδίο πληροφοριών στις κοινωνίες τους.
Ήδη, ορισμένες κινεζικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης – όπως η κρατική iFlytek, μια τεχνητή νοημοσύνη αναγνώρισης φωνής – έχουν πληγεί από αμερικανικές κυρώσεις, εν μέρει, επειδή χρησιμοποίησαν την τεχνολογία τους για να κατασκοπεύσουν τον πληθυσμό των Ουιγούρων στα δυτικά της χώρας. Για ορισμένες κυβερνήσεις, δεν έχει σημασία αν αυτή η χρήσιμη τεχνολογία είναι δύο ή τρεις γενιές πίσω από την αντίστοιχη των ΗΠΑ. Όσον αφορά τα chatbot, τα μοντέλα δεν θα περιέχουν το σύνολο της ανθρώπινης γνώσης, αλλά θα εξυπηρετήσουν τον σκοπό τους: Το περιεχόμενο θα λογοκριθεί και οι έλεγχοι πίσω στο ΚΚΚ θα διαγραφούν.
Αυτός είναι ο κίνδυνος του αγώνα AI. Ίσως η Κίνα να μην αντλήσει από τα τεράστια, πολύπλευρα σύνολα δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης που θα κάνει η Δύση – τα αυστηρά όριά της για το τι μπορεί να εισέλθει και να βγει από αυτά τα μοντέλα θα το αποτρέψουν. Ίσως η Κίνα να μην προωθήσει την αιχμή του τι μπορεί να επιτύχει η τεχνητή νοημοσύνη. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το Πεκίνο δεν μπορεί να προωθήσει τη δημιουργία συγκεκριμένων μοντέλων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε προόδους σε τομείς όπως οι σκληρές επιστήμες και η μηχανική. Στη συνέχεια, μπορεί να ελέγξει ποιος έχει πρόσβαση σε αυτές τις εξελίξεις εντός των συνόρων της, όχι μόνο ανθρώπους αλλά και πολυεθνικές εταιρείες. Μπορεί να πουλήσει εργαλεία ελέγχου, επιτήρησης και παραγωγής περιεχομένου σε καθεστώτα που επιθυμούν να κυριαρχήσουν στις κοινωνίες τους και είναι ανταγωνιστικά προς τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
Αυτό είναι ένα σημείο καμπής στον παγκόσμιο πόλεμο πληροφοριών. Εάν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρέσυραν τους ανθρώπους σε εναλλακτικά σύμπαντα, το bot του Σι Τζινπίνγκ έχει αποδείξει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να το κάνει αυτό με… στεροειδή. Είναι μια προειδοποίηση. Η ψηφιακή κουρτίνα που μπορεί να δημιουργήσει η τεχνητή νοημοσύνη στη φαντασία μας θα είναι πολύ πιο αδιαπέραστη από το σίδηρο, καθιστώντας αδύνατη τη συνεργασία των κοινωνιών σε ένα κοινό μέλλον. Το Πεκίνο το γνωρίζει καλά αυτό, και ήδη εκμεταλλεύεται αυτή τη δύναμη στο εσωτερικό, γιατί όχι και γεωπολιτικά;
Πρέπει να σκεφτούμε όλους τους τρόπους με τους οποίους το Πεκίνο μπορεί να επωφεληθεί από την τεχνητή νοημοσύνη τώρα πριν οι μηχανές του ενεργοποιηθούν στον κόσμο. Η σταθερότητα και η πραγματικότητα εξαρτώνται από αυτό, καταλήγει το δημοσίευμα του Business Insider.
Κίνα: Τα σχέδια του Πεκίνου για το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης