TikTok – YouTube: Όταν ο αλγόριθμος διαφημίζει την ανορεξία και τη βουλιμία ως αρετές

FACT: Αν κάνετε report απ’ άκρη σ’ άκρη του φάσματος των social media επειδή μια φωτογραφία ή ένα post σας φαίνεται προσβλητικό –ακόμα κι αν δεν είναι!–, είναι πολύ πιθανόν οι moderators των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης να κατεβάσουν το περιεχόμενο που αναφέρατε.

Αν, ωστόσο, κάνετε report στο περιεχόμενο μερικών διάσημων YouTubers, όπως η Eugenia Coone και ο Nicokado Avocado είναι πολύ πιθανό η πλατφόρμα να αγνοήσει επιδεικτικά την αναφορά σας – παρά το γεγονός ότι οι δύο αυτοί νέοι άνθρωποι σχεδόν αργοπεθαίνουν μέσω των καναλιών τους στο YouTube, υποφέροντας από σοβαρές διατροφικές διαταραχές που πλέον είναι εμφανείς στην εικόνα τους.

Τι συμβαίνει; Ποιοι είναι αυτοί οι δύο; Σε ένα τυχαίο σκρολάρισμα στο TikTok είναι πολύ πιθανό να πέσετε πάνω σε κάποιο βίντεο της νεαρής influencer ή σε κάποιο άλλο που αναφέρεται στην περιπέτειά της με τη νευρική ανορεξία και στο πώς από ένα υγιές, φυσιολογικό κορίτσι, έφτασε να θεωρείται «βασίλισσα της νευρικής ανορεξίας» και όλων εκείνων των προτύπων που απλώς δεν θα έπρεπε να επικοινωνούνται μέσα από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.  

Mε εισαγγελική παραγγελία η Cooney εισήχθη σε κέντρο αντιμετώπισης διατροφικών διαταραχών για περίπου έναν μήνα και στη συνέχεια προχώρησε σε ένα διάλειμμα πέντε μηνών από το Διαδίκτυο.

Ποια είναι, όμως, η Eugenia Cooney και γιατί εμφανίζεται στο #YouPage μας τόσο συχνά;

Η Cooney είναι 28 ετών και βρίσκεται στο YouTube από τις 13 Μαΐου 2013. Μόλις έξι ημέρες αργότερα, το δεύτερο βίντεο της, το «How to Ratchetly Twerk», ένας σατιρικός οδηγός για το πώς να κάνει ένα κορίτσι σωστό twerking, έγινε viral με περισσότερα από 4,5 εκ. views. Βέβαια, το βίντεο δεν έγινε viral λόγω του… οδηγού, αλλά επειδή κάτι δεν πήγαινε καλά με το σώμα της influencer, με χιλιάδες χρήστες να εμφανίζονται ανήσυχοι για την κατάσταση της υγείας της νεαρής γυναίκας.

Παρ’ όλα αυτά η Cooney έγινε γρήγορα σταρ στα social media για το κάπως νευρώδες στυλ της, την εξαιρετικά λεπτή φιγούρα της και όλα εκείνα που έλεγε και έκανε στα βίντεό της. Έχοντας ξεκινήσει όλη αυτή την επιχείρηση στις νεανικές πλατφόρμες όταν ήταν ήδη 17 ετών, μετά από μία δεκαετία η Cooney δεν μπορούσε να πείσει κανέναν ότι δεν αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα με το φαγητό.

Για πολλά χρόνια, δεν απαντούσε ποτέ στις αιχμές ότι έπασχε από διατροφική διαταραχή, πότε υπονοώντας ότι ήταν από πάντα πολύ αδύνατη, πότε αφήνοντας να εννοηθεί ότι παλεύει με κάποια πάθηση που ωστόσο δεν είχε σχέση με τη νευρική ανορεξία.  

Τα επικριτικά σχόλια συνεχίστηκαν, ενώ πριν από περίπου 4 χρόνια άρχισε η σοβαρή συζήτηση για το πρότυπο που προωθούσε η Cooney μέσω των βίντεό της, όπου φαινόταν να δοκιμάζει ρούχα, εξηγώντας ούτε λίγο ούτε πολύ ότι είναι αρετή για μια γυναίκα να έχει ένα αδύνατο σώμα…

We Need To Talk…

Τον Ιανουάριο του 2019 «ανέβασε» στο κανάλι της ένα βίντεο ως make up tutorial και εκεί η κατάσταση ξέφυγε, με τους followers της να εμφανίζονται τρομαγμένοι με την αποστεωμένη εικόνα της και κάποια κόκκινα σημάδια που είχαν εμφανιστεί σε διάφορα σημεία του σώματός της.

Κάποιοι με εμπειρία σε προβλήματα διατροφικών διαταραχών υπέθεσαν ότι πρόκειται για ένδειξη καρδιαγγειακών προβλημάτων που προκαλούν ανεπαρκή ροή αίματος, ενώ άλλοι δημιουργοί περιεχομένου ξεκίνησαν μία εκστρατεία συσπείρωσης για να βοηθήσουν την Cooney να καταλάβει τι της συμβαίνει, προχωρώντας στη δημιουργία βίντεο που εφιστούσαν την προσοχή στο γεγονός ότι η εικόνα της θύμιζε πλέον ετοιμοθάνατο άνθρωπο…

Έκαναν σωστά; Ήταν αυτός ο ενδεδειγμένος τρόπος για να επιστήσουν την προσοχή στην ίδια και στην πλατφόρμα που φιλοξενούσε τα βίντεό της; Το σίγουρο ήταν ότι η κατάσταση με την Cooney είχε πλέον ξεφύγει.

Αμέσως μετά από αυτό το βίντεο, η Cooney εξαφανίστηκε ξαφνικά από το Διαδίκτυο και υπήρξαν φήμες ότι είχε εισαχθεί σε θεραπευτική μονάδα για να αντιμετωπίσει τη διατροφική διαταραχή από την οποία έπασχε.

Λίγο καιρό μετά, αποκαλύφθηκε ότι το στενό οικογενειακό περιβάλλον της και κάποιοι φίλοι της είχαν μεσολαβήσει για να τεθεί υπό ακούσια ψυχιατρική κράτηση. Συγκεκριμένα, με εισαγγελική παραγγελία η Cooney εισήχθη σε κέντρο αντιμετώπισης διατροφικών διαταραχών για περίπου έναν μήνα και στη συνέχεια προχώρησε σε ένα διάλειμμα πέντε μηνών από το Διαδίκτυο. Στο μεταξύ, είχαν διαρρεύσει φωτογραφίες στις οποίες έμοιαζε να έχει βάλει λίγα κιλά και να δείχνει πιο ευδιάθετη και σαφώς υγιέστερη.

Όταν η Cooney επέστρεψε στο YouTube το έκανε με μία μεγάλη βιωματική συνέντευξη στο κανάλι του γνωστού και μη εξαιρετέου YouTuber, Shane Dawson. Εκεί μίλησε για πρώτη φορά για την πάλη της με τη νευρική ανορεξία και τότε ήταν που πολλοί χρήστες διαπίστωναν την αλλαγή στον τρόπο που μιλούσε τώρα πια: ήταν πιο ανθρώπινη, έμοιαζε πιο ειλικρινής, σίγουρα όχι το κορίτσι που για τόσα χρόνια τους μιλούσε για ρούχα, μακιγιάζ, ιδανικά μεγέθη και άλλα σχετικά.

The Return of Eugenia Cooney

Δυστυχώς, η συνέντευξή της στον Dawson δόθηκε σε μια εποχή που η ίδια ήταν στην αρχή της θεραπείας της. Επέστρεψε στη δουλειά, έκανε μερικά βίντεο ακόμα, στα οποία φαινόταν πολύ καλύτερα και μετά… υποτροπίασε και γύρισε στις παλιές της συνήθειες.

Το 2019 εμφανίστηκε τόσο αδύνατη στα βίντεό της που οι χρήστες άρχισαν και πάλι να διαμαρτύρονται. Στο μεταξύ, το YouTube ποτέ δεν αντέδρασε σε καμία καταγγελία, ποτέ δεν πήρε σοβαρά τις αναφορές που έκαναν λόγο για ακατάλληλα πρότυπα για τις νεαρές ηλικίες και όχι μόνο.

Η Cooney οδηγήθηκε εκ νέου σε κέντρο αντιμετώπισης διατροφικών διαταραχών και νοσηλεύτηκε ξανά για καιρό. Όταν επανήλθε, στα βίντεό της έμοιαζε να μην έχει πια καμία επαφή με την πραγματικότητα. Η αποστεωμένη εικόνα της και πάλι δεν συγκίνησε τους ανθρώπους της πλατφόρμας, ώστε να «κατεβάσουν» το κανάλι.

Στο μεταξύ, η Cooney πλέον είχε αποκλειστικό περιεχόμενο για το σώμα της, κάποια clickbait βίντεο στα οποία προσπαθούσε να πείσει τους followers ότι τρέφεται κανονικά, ότι επισκέπτεται κάποιο σούπερ μάρκετ για ψώνια, όμως πλέον κανείς δεν πείθεται – όλοι ανησυχούν.

Μάλιστα, κάποιοι θεωρούν ότι η Eugenia πολύ σύντομα θα πεθάνει –και της το γράφουν ή το λένε στα βίντεό τους στο TikTok σχολιάζοντας όλο το ιστορικό της–, ενώ άλλοι θεωρούν αποκλειστικά υπεύθυνη τη μητέρα της που οδήγησε την κόρη της σε αυτό το σημείο. Τώρα πια η Cooney δεν έχει στο πλάι της κανέναν από τους παλιούς της φίλους, θεωρώντας ότι της έκαναν κακό, οδηγώντας την στην κλινική.

Και με την περίπτωση του Nicokado Avocado τι πήγε στραβά;

Ο λόγος για τον Nicholas Perry, YouTuber, 30 ετών σήμερα που πρωτοεμφανίστηκε ως μέλος της κοινότητας των vegans. Δημιούργησε το κανάλι του στο YouTube το 2014, όπου δημοσίευε βίντεο σχετικά με τον vegan τρόπο ζωής του. Αρχικά, μιλούσε αποκλειστικά για ωμή χορτοφαγική διατροφή – μια διατροφή που έγινε γνωστή από τη Leanne Radcliffe (Freelee the Banana Girl).

Ωστόσο, το 2016, ο Perry εγκατέλειψε τον βιγκανισμό, καθώς, όπως ισχυριζόταν, αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας. Στα βίντεό του τότε μιλούσε για την κόπωση που αισθανόταν, την έλλειψη βιταμίνης Β12 και κάποια δερματικά προβλήματα τα οποία απέδωσε τότε στο γεγονός ότι ήταν vegan.

Σταδιακά, όλο και πιο συχνά δημοσίευε βίντεο στα οποία έκανε λόγο για την πίεση που υφίσταται κάποιος που είναι vegan (!) μέχρι που ανακοίνωσε ότι «παραιτείται». Αυτό δεν θα αφορούσε κανέναν ως είδηση, αν ο Perry δεν εμφανιζόταν στα επόμενα βίντεο του σε διατροφική φρενίτιδα: κατανάλωνε αχόρταγα κάθε είδους επεξεργασμένη τροφή, κάθε είδους junk food, οτιδήποτε θα μπορούσε να τινάξει στον αέρα τις φυσιολογικές τιμές πίεσης ενός ανθρώπου, ενώ λίγο καιρό μετά ο Perry είχε φτάσει να ζυγίζει 200 κιλά.

Κατά τη διάρκεια αυτών των βίντεο βουλιμικών ξεσπασμάτων και υπερφαγίας του Perry και πάλι κανείς δεν ενοχλήθηκε από την πλευρά των επικεφαλής της πλατφόρμας. Η απερίγραπτη αυτή κατάσταση με τον Perry να τρώει αδιανόητες ποσότητες φαγητού, ισχυριζόμενος ότι πιέστηκε κατά τη διάρκεια της χορτοφαγικής εμπειρίας του, τον οδήγησε στο τέλμα, εν μέσω ύβρεων στο κανάλι του στο YouTube και σε όλους τους λογαριασμούς του στα social media.

Λίγο αργότερα διαγνώστηκε με διαβήτη, σημαντικά προβλήματα ψυχικής υγείας και ισχυρίζεται ότι ένας σοβαρός βήχας που αποδίδει στην παχυσαρκία του οδήγησε στο να σπάσουν τρία πλευρά του…

Παρ’ όλα αυτά, ο Nikocado Avocado, ενώ φαίνεται να σκοτώνει τον εαυτό του, πολύ συχνά σε live streaming –με σκηνές που πολύ συχνά θυμίζουν την οσκαρική «Φάλαινα» του Μπρένταν Φρέιζερ– δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί πια τον κίνδυνο που διατρέχει. Αντιθέτως, θεωρεί ότι είναι μία από τις πιο επιδραστικές περσόνες στο YouTube με δισεκατομμύρια (!) views πλέον στο σύνολο των βίντεο στο κανάλι του.

Μάλιστα, ο Perry επιλέγει στρατηγικά frames στην εισαγωγή των βίντεο του, που τον δείχνουν να κλαίει πάνω από έναν τεράστιο σωρό με γαριδάκια ή να φοράει μία συσκευή CPAP, παρόλο που υποτίθεται ότι χρησιμοποιείται μόνο από ασθενείς με υπνική άπνοια κατά τη διάρκεια του ύπνου τους.

Στα πιο πρόσφατα βίντεό του εμφανίζεται ολοένα και πιο συναισθηματικά ασταθής, πολλοί χρήστες αναφέρουν ότι ο Perry αντιμετωπίζει σοβαρή κατάθλιψη, ενώ πολύ συχνά ξεσπά σε κλάματα για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει.

Και για τις δύο περιπτώσεις των YouTubers, το TikTok στέκεται κάπου στη μέση: επανατροφοδοτεί με το άπειρο ακατάλληλο περιεχόμενο που έχουν δημιουργήσει μία άλλη πλατφόρμα, με αποτέλεσμα όλη αυτή η ωδή στις διατροφικές διαταραχές να φτάνει σε περισσότερο και σαφώς μικρότερο σε ηλικία κοινό.

Πώς τερματίζεται αυτή η κόλαση; Το YouTube από τη στιγμή που κερδίζει χρήματα από τα δισεκατομμύρια views δεν υπάρχει περίπτωση να αλλάξει την πολιτική του. Εκτός κι αν οι χρήστες και οι followers γυρίσουν την πλάτη σε τέτοιου είδους extreme περιεχόμενο. Πράγμα αδύνατο, δηλαδή… Ειδικά αν υπολογίσει κανείς το γεγονός ότι συγκεκριμένα γι’ αυτούς τους δύο υπάρχουν και… στοιχήματα. Για το ποιος θα πεθάνει πρώτος.

Με στοιχεία από wealthofgeeks.com, Youtube, TikTok