Όλα όσα αλλάζουν στα Πανεπιστήμια με το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας

Για «ιστορική αλλαγή» και συνολική στρατηγική που αφορά τη «διεθνοποίηση του Πανεπιστημίου» έχει μιλήσει ο αρμόδιος υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης τονίζοντας ότι το πλαίσιο λειτουργίας αυτών των ιδρυμάτων είναι από τα πλέον αυστηρά σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Τι αλλάζει

Νέο τοπίο διαμορφώνεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με την είσοδο των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων στην «αγορά». Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο λοιπόν, σε ό,τι αφορά την αδειοδότηση, τη λειτουργία αλλά και τον τρόπο εισαγωγής φοιτητών σε αυτά τα ιδρύματα αλλάζουν τα εξής:

• Οι φοιτητές αυτών των ιδρυμάτων θα πρέπει να είναι κάτοχοι διεθνούς απολυτηρίου (International Baccalaureate-IB) ή να έχουν δώσει Πανελλαδικές Εξετάσεις και να έχουν πιάσει την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) του επιστημονικού πεδίου στο οποίο θέλουν να σπουδάσουν. Αυτό σημαίνει ότι συγκριτικά με τις βάσεις εισαγωγής των περιζήτητων σχολών και τμημάτων των δημοσίων ΑΕΙ, ο πήχης μπαίνει αρκετά χαμηλότερα. Για παράδειγμα, εάν κάποιος ήθελε να εισαχθεί σε μη κρατικό ΑΕΙ θα έπρεπε να έχει συγκεντρώσει 9,420 μόρια για τις σχολές ανθρωπιστικών επιστημών, 9,870 μόρια για τις σχολές θετικών επιστημών, 9,310 για τις σχολές επιστημών υγείας και 8,340 για τις σχολές οικονομίας και διοίκησης. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να σπουδάσει σε μια περιζήτητη σχολή, όπως για παράδειγμα ιατρική ή ηλεκτρονικών υπολογιστών ή νομική, με μέση επίδοση στις Πανελλαδικές 10, 11 ή 12. Την ίδια ώρα, η βάση εισαγωγής στις αντίστοιχες σχολές και τμήματα των δημοσίων ΑΕΙ είναι και θα είναι πολύ υψηλότερη. Βέβαια, ο κ. Πιερρακάκης είπε ότι πρόκειται για ένα «ελάχιστο όριο» και ότι η ΕΘΑΑΕ – Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης θα θέτει τα δικά της κλιμακούμενα κριτήρια, «όπως επίσης μπορεί να έχει θέσει αυστηρά κριτήρια εισαγωγής και το μη κερδοσκοπικό ΑΕΙ».
• Τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια, θα δημιουργούνται με απόφαση του υπουργού Παιδείας, κατόπιν έγκρισης της Εθνικής Αρχής Ανώτατης εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και γνώμης του ΕΟΠΠΕΠ (Εθνικός οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού), ενώ οι παρεχόμενοι τίτλοι σπουδών θα φέρουν την σφραγίδα του υπουργείου και θα αναγνωρίζονται αυτομάτως από τον ΔΟΑΤΑΠ (Διεπιστημονικός Οργανισμός Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης).
• Η συμμετοχή του μητρικού ιδρύματος ορίζεται είτε με απευθείας συμμετοχή του επί του κεφαλαίου ίδρυσης είτε μαζί με άλλα νομικά ή φυσικά πρόσωπα μέσω συμφωνιών ακαδημαϊκής συνεργασίας που θεμελιώνουν τη σχέση εποπτείας επί του παραρτήματός του.
• Η αίτηση αδειοδότησης θα αξιολογείται από την ΕΘΑΑΕ. Στον φάκελο της αίτησης θα πρέπει να αναφέρεται το ύψος των διδάκτρων καθώς και κατάλογος των διδασκόντων με πιστοποιητικά των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων τους.
• Θα πρέπει να διεξάγεται συστηματικά έρευνα, με υποχρεωτική διοχέτευση πόρων σε αυτήν.
• Κάθε Μη Κρατικό Πανεπιστήμιο θα πρέπει να διαθέτει ένα αυτοτελές κτίριο ή κτιριακό συγκρότημα αποκλειστικής χρήσης, σύγχρονη βιβλιοθήκη, υλικοτεχνικό εξοπλισμό και εργαστήρια ανάλογα με τις ειδικότητες που θα παρέχει.
• Το κάθε ένα από αυτά τα ιδρύματα θα πρέπει να καταθέσουν εγγυητικές επιστολές 500.000 ευρώ για κάθε μια σχολή (τουλάχιστον τρεις σχολές) και παράβολο επιπλέον 500.000 ευρώ για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας.
• Οι καθηγητές των δημοσίων ΑΕΙ δεν θα μπορούν να διδάσκουν ταυτόχρονα και σε μη κρατικό.

«Μόνο σοβαρά πανεπιστήμια»

«Τα Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης αφορούν μόνο στρατηγικές συνεργασίες και παρουσίες στη χώρα μας, υπάρχουν ποιοτικές προϋποθέσεις. Αυτοί που θα έρθουν θα είναι μόνο σοβαροί, και υπάρχει ενδιαφέρον από σοβαρά πανεπιστήμια» υποστήριξε ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος έχει αναφέρει ενδεικτικά το Yale, το Johns Hopkins, το Duke, το New York University και το Rochester Institute of Technology.

Τι αλλάζει στα δημόσια ΑΕΙ

Στο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας υπάρχουν επίσης προβλέψεις που αφορούν τα δημόσια ΑΕΙ · από τη χρηματοδότησή τους μέχρι τη δυνατότητα θεσμοθέτησης διδάκτρων σε προπτυχιακά προγράμματα σπουδών για ξένους φοιτητές.

Πιο αναλυτικά:

• Ενώ έως τώρα το 80% της κρατικής χρηματοδότησης δινόταν στα δημόσια ΑΕΙ με βάση αντικειμενικούς δείκτες (π.χ. αριθμός σχολών, φοιτητών, προσωπικού) και το 20% με ποιοτικά χαρακτηριστικά που έχει ορίσει η ΕΘΑΑΕ, πλέον η αντιστοιχία διαμορφώνεται σε 70%-30%.
• Θεσμοθέτηση δυνατότητας εγγραφής ξένων φοιτητών στα ελληνόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα με δίδακτρα και μετεγγραφής στα ξενόγλωσσα προγράμματα.
• Δυνατότητα διαφοροποίησης ύψους διδάκτρων ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων μεταξύ φοιτητών από χώρες της ΕΕ και τρίτες χώρες.
• Ρυθμίζεται το θέμα της εκλογής πρύτανη από το συμβούλιο διοίκησης ώστε να προχωρά η διαδικασία της εκλογής ακόμη κι αν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία μεταξύ των έξι μελών του συμβουλίου, προσμετρώντας ως διπλή την ψήφο του πανεπιστημιακού που εξελέγη πρώτος κατά τις εκλογές.
• Ενσωματώνονται στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης όλα τα τμήματα της περιφέρειας που τώρα ανήκουν στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος.