Σε κλίμα αισιοδοξίας ως προς το πρόβλημα του πληθωρισμού θα γίνει η συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καθώς το ζήτημα της μείωσης των επιτοκίων της θα είναι στο επίκεντρο. 

Η συνεδρίαση αυτή θα είναι η πρώτη που το ζήτημα της μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ θα συζητηθεί επίσημα ως προοπτική. Η τελευταία αύξηση των επιτοκίων έγινε τον Σεπτέμβριο της προηγούμενης χρονιάς σε συνέχεια της ανοδικής πορείας που είχαν πάρει από τον Ιούλιο του 2022. Τον προηγούμενο Σεπτέμβριο τα επιτόκια έφτασαν το 4%. Στις επόμενες τρεις συνεδριάσεις που ακολούθησαν, η ΕΚΤ επαναλάμβανε σταθερά ότι τα επιτόκια θα έμεναν σταθερά για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα για να συμβάλλουν στη σταθερή μείωση του πληθωρισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, οποιαδήποτε συζήτηση για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, θεωρούνταν πρόωρη. 

Η Κριστίν Λαγκάρντ επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, όπως και άλλα στελέχη της ΕΚΤ, τόνιζαν τότε ότι πρέπει να έχουν τη βεβαιότητα ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί προς τον στόχο και δεν θα υπάρχει ο κίνδυνος αναζωπύρωσής του, πριν προχωρήσουν σε οποιαδήποτε μείωση των επιτοκίων. Η ασφάλεια των κινήσεων σύμφωνα με όσα έλεγαν τα στελέχη της ΕΚΤ συνδεόταν κατά βάση με τα στοιχεία για τα αποτελέσματα των συλλογικών μισθολογικών συμβάσεων στο πρώτο τρίμηνο του 2024. Οι συλλογικές μισθολογικές συμβάσεις θα μπορούσαν να δώσουν μία καλή εικόνα αν θα είναι βιώσιμη η επιπλέον αποκλιμάκωση των τιμών. 

Η συζήτηση, σχετικά με μια ενδεχόμενη μείωση των επιτοκίων έχει αρχίσει εδώ καιρό, με δηλώσεις των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ και της επικεφαλούς Κριστίν Λαγκάρντ στα μέσα ενημέρωσης. Από τις δηλώσεις στα ευρωπαϊκά μέσα προκύπτει ότι η επικρατέστερη άποψη παραμένει ότι η πρώτη μείωση θα γίνει στη συνεδρίαση του Ιουνίου. Τότε υπολογίζεται ότι θα γίνουν γνωστά τα στοιχεία για τις μισθολογικές αυξήσεις που θα αφορούν περίπου το 40% των εργαζομένων της Ευρωζώνης. Υπό τον όρο βέβαια, της συνέχισης της αποκλιμάκωσης των τιμών στην Ευρώπη. 

Οι εκτιμήσεις της ΕΚΤ για τη μείωση των επιτοκίων 

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, οι μισθολογικές αυξήσεις θα είναι σχετικά συγκρατημένες σε τέτοιο βαθμό ώστε δεν θα υπονομεύσουν την πορεία ταχείας επανόδου του πληθωρισμού στο 2%. Αυτό βέβαια είναι κάτι που δεν είναι ακόμα γνωστό αλλά μένει να επιβεβαιωθεί, ώστε να υπάρχει η σχετική βεβαιότητα για το σενάριο της μείωσης των επιτοκίων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που είναι γνωστά αυτή την ώρα, πρώτο δείγμα ότι τα πράγματα θα κινηθούν σε αυτή την κατεύθυνση, είναι η επιβράδυνση των μισθολογικών αυξήσεων στο τέταρτο τρίμηνο του 2023 στο 4,5% σε ετήσια βάση. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ το ποσοστό αυτό το προηγούμενο τρίμηνο ήταν στο 4,7%. 

Την εκτίμηση ότι η πρώτη μείωση θα γίνει τον Ιούνιο εξέφρασε και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, σε συνέντευξή που παραχώρησε πρόσφατα στο Bloomberg. «Τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι ο πληθωρισμός θα φτάσει στο 2% φέτος το φθινόπωρο. Η πρόσφατη επιβράδυνση των μισθών δίνει ελπίδα ότι είμαστε σε καλό δρόμο, αλλά δεν θα έχουμε αρκετές πληροφορίες για να αποφασίσουμε για μειώσεις των επιτοκίων πριν από το τέλος του δεύτερου τριμήνου, άρα τον Ιούνιο», είχε πει. 

O διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος στην συνέντευξη του άφησε ένα μικρό παράθυρο να γίνει τον Απρίλιο η πρώτη μείωση των επιτοκίων, συνδέοντας το ενδεχόμενο αυτό με μία θετική έκπληξη όσον αφορά τα στοιχεία σε σχέση με τον πληθωρισμό όπως αυτός διαμορφώθηκε το Φεβρουάριο και αναμένεται τον Μάρτιο. «Μείωση των επιτοκίων τον Απρίλιο θα είναι μια επιλογή, μόνο αν τα στοιχεία αποτελέσουν έκπληξη», είχε πει. 

Για τον Φεβρουάριο, τα στοιχεία που ανακοίνωσε την Παρασκευή η Eurostat έδειξαν μία επιπλέον υποχώρηση του ετήσιου πληθωρισμού στην Ευρωζώνη στο 2,6% από 2,8% που ήταν τον προηγούμενο μήνα, εξέλιξη που είναι οπωσδήποτε θετική. Αυτή, ωστόσο, είναι δύσκολο να σταθεί ικανή να τροποποιήσει το βασικό σενάριο της ΕΚΤ. Επομένως, αυτό που μένει να φανεί είναι το αν θα υπάρξει μία μεγάλη μείωση του πληθωρισμού τον Μάρτιο, που θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να οδηγήσει σε ταχύτερη μείωση των επιτοκίων. 

Την επόμενη Πέμπτη αναμένεται οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ να παρουσιάσουν τις νέες τριμηνιαίες προβλέψεις τους για τον πληθωρισμό. Οι προβλέψεις τους για το τρίμηνο περιμένουν να είναι βελτιωμένες σε σχέση με αυτές του περασμένου Δεκεμβρίου και με βάση αυτές θα μπορούσε να γίνει και μία τυπική συζήτηση του θέματος των επιτοκίων. Τέλος, κλίμα αισιοδοξίας υπάρχει από την πλευρά των επενδυτών λόγω των θετικών προβλέψεων που έκαναν μέχρι πριν από λίγο διάστημα για τη μείωση των επιτοκίων και έχουν ευθυγραμμιστεί με την ΕΚΤ. Η εκτίμησή τους πλέον είναι ότι η πρώτη μείωση θα γίνει τον Ιούνιο αλλά ότι η μείωση για όλο το 2024 δεν θα ξεπεράσει το 1%. 

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ