Ουραγός η Ελλάδα στον ευρωπαϊκό δείκτη δεξιοτήτων – Αναντιστοιχία αναγκών αγοράς εργασίας και καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού

Της Φαίης Σφακιωτάκη

Στο 10,4% ανέρχεται η ανεργία στην Ελλάδα, με τη χώρα μας να εξακολουθεί να αποκλίνει – αρνητικά – από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Παρ’όλα αυτά, καταγράφεται μείωση του ποσοστού, καθώς το 2019 ανερχόταν στο 17,6%. Τα τελευταία χρόνια στοιχείο προβληματισμού δεν αποτελούν μόνο τα ποσοστά, αλλά και η αναντιστοιχία δεξιοτήτων με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

«Το ευρωπαϊκό έτος δεξιοτήτων ανακηρύχτηκε έτσι από την Ευρώπη, διότι το πρόβλημα της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας δεν είναι μόνο φαινόμενο της Ελλάδας. Όλες οι χώρες έχουν πρόβλημα με την έλλειψη κατάλληλα καταρτισμένου εργατικού δυναμικού. Γι’αυτό και η Ευρώπη θέτει ως στόχο τουλάχιστον το 60% του πληθυσμού να συμμετέχει μια φορά το χρόνο σε δράσεις κατάρτισης κι επανακατάρτισης έως το 2030. Έτσι, η ΔΥΠΑ τρέχει το μεγαλύτερο πρόγραμμα αναβάθμισης δεξιοτήτων που έχει γίνει ποτέ στη χώρα σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες. 500.000 άτομα μέχρι το 2025 είναι ο στόχος, από το Ταμείο Ανάκαμψης. Νομίζω ότι θα καταφέρουμε η Ελλάδα να ξεκολλήσει από τις τελευταίες θέσεις στον ευρωπαϊκό δείκτη δεξιοτήτων» δήλωσε σχετικά ο Διοικητής της ΔΥΠΑ, Σπύρος Πρωτοψάλτης.

Έλλειψη προσωπικού σε τεχνικά επαγγέλματα

Σημαντικές ελλείψεις σε επίπεδο χώρας καταγράφονται σε τεχνικά επαγγέλματα. «Μετά από δεκαετίες απαξίωσης της επαγγελματικής εκπαίδευσης, δεν έχουμε ηλεκτροσυγκολλητές, χειριστές μηχανημάτων, ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, μάγειρες – chef, οδηγούς, νοσηλευτές» ανέφερε ενδεικτικά ο κ. Πρωτοψάλτης.

Όπως τόνισε στην Τηλεόραση CRETA ο Σύμβουλος Σταδιοδρομίας Στράτος Στρατηγάκης, σε μια εποχή όπου και με την είσοδο της τεχνολογίας σε πληθώρα επαγγελμάτων, οι ανάγκες της αγοράς εργασίας και της οικονομίας είναι διαρκώς μεταβαλλόμενες κι όλο και πιο απαιτητικές, η νοοτροπία της ελληνικής κοινωνίας δεν άλλαξε με τους ίδιους ρυθμούς. «Μπορούμε να πούμε ότι και οι γονείς δε θέλουν τα παιδιά τους να γίνουν τεχνικοί, γιατί υπάρχει ακόμη ο μύθος του γιατρού, του μηχανικού και του δικηγόρου, οι οποίοι βγάζουν χρήματα κι έχουν κύρος. Αυτό το πράγμα δεν ισχύει πια.»

“Απαρχαιωμένη” τριτοβάθμια εκπαίδευση

«Ο αριθμός των εισακτέων και τα τμήματα στα Πανεπιστήμια έχουν μείνει στη λογική που υπήρχε πριν 30 χρόνια» σημείωσε ο κ. Στρατηγάκης και πρόσθεσε πως «η ίδια η αγορά θα αλλάξει βίαια αυτό που δε δρομολογείται βάσει μελέτης από το Υπουργείο Παιδείας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στον προσανατολισμό των νέων. Όσοι λοιπόν δεν καταφέρουν να μπουν στη σχολή που θέλουν σε δημόσιο πανεπιστήμιο, θα πηγαίνουν σε ιδιωτικό και δε θα πηγαίνουν σε μια άλλη σχολή στην οποία απλά πέρασαν. Αυτές οι σχολές λοιπόν, οι οποίες μέχρι τώρα δέχονταν φοιτητές που απλά πέρασαν εκεί, θα κλείσουν, ανά την περιφέρεια. Η λογική σπούδασε κάτι, ό,τι να ‘ναι, δεν έχει ισχύ πια. Τα παιδιά πρέπει να σπουδάζουν κάποιες από τις ειδικότητες που έχουν ζήτηση και να γίνουν και πολύ καλοί σε αυτό που θα κάνουν. Δεν αρκεί να σπουδάσουν π.χ. προγραμματισμό, που έχει ζήτηση. Πρέπει να γίνουν πολύ καλοί προγραμματιστές.»

Η καταβαράθρωση της απασχόλησης στο Δημόσιο

Όπως υπογράμμισε ο κ. Στρατηγάκης, ο άλλοτε πολυπόθητος στόχος απασχόλησης στο Δημόσιο έχει αρχίσει να φθίνει και αυτό δημιουργεί νέα δεδομένα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. «Ενδεικτικό είναι ότι γιατροί που παραιτούνται από το Ε.Σ.Υ. διότι δεν αντέχουν την πίεση. Αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού παραιτούνται, διότι δεν αντέχουν να είναι 200 μέρες εν πλω, για τους μισθούς που τους δίνουν. Επομένως επιλέγουν τον ιδιωτικό τομέα, το Εμπορικό Ναυτικό, όπου οι μισθοί είναι εξαιρετικοί.»

Αντίστοιχο παράδειγμα αποτελούν και τα Παιδαγωγικά που παραδοσιακά βρίσκονταν στην κορυφή των επιλογών των εισακτέων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και τα οποία πλέον επηρεάζονται τόσο από την απορρόφηση, όσο όμως και από τα δημογραφικά δεδομένα της χώρας. «Ήδη οι βάσεις των Παιδαγωγικών στη Ρόδο είναι περίπου στα 10.000-11.000 μόρια. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι θα πέσουν κι άλλο. Είναι λογικό, διότι τα σχολεία μας θα αδειάσουν από παιδιά. Αρκεί να σας πω ότι τα παιδιά που δίνουν φέτος πανελλαδικές γεννήθηκαν το 2006. Τότε είχαμε 103.000 γεννήσεις, ενώ το 2023 είχαμε 72.000 γεννήσεις. Μιλάμε για μείωση 30%. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι θα χρειαζόμαστε και 30% λιγότερους εκπαιδευτικούς στο μέλλον. Δεν είναι τυχαίο ότι στο Μαθηματικό της Θεσσαλονίκης ήταν περισσότερες οι κενές θέσεις από εκείνους που πέτυχαν.»