Εποχικές αλλεργίες: Τα συμπτώματα και οι τρόποι αντιμετώπισης

Η ανοιξιάτικη περίοδος στο βόρειο ημισφαίριο μόλις ξεκίνησε και μαζί της ήρθαν οι εποχικές αλλεργίες που ταλαιπωρούν μεγάλο τμήμα του πληθυσμού.

Πολλοί μπορεί να μην δίνουν σημασία σε μια «μύτη λίγο πιο μπουκωμένη» ή που «τρέχει ελαφρώς», για κάποιους άλλους όμως, οι εποχικές αλλεργίες είναι συνυφασμένες με μια περίοδο ταλαιπωρίας, με ασταμάτητη καταρροή, μπούκωμα, δάκρυα και τσούξιμο στα μάτια, ακόμα και ερεθισμό στον λαιμό. 

Περισσότεροι από 1 στους 4 ενήλικες και σχεδόν 1 στα 5 παιδιά εμφανίζουν εποχιακές αλλεργίες, στις ΗΠΑ. Στην Ευρώπη και ειδικά στην Ελλάδα η περίοδος έξαρσης των εποχικών αλλεργιών κυμαίνεται κυρίως από τον Μάρτιο ως τον Ιούνιο, ενώ τα κύρια αλλεργιογόνα είναι η γύρη των αγροστωδών, της παριετάριας (περδικάκι) και η γύρη της ελιάς. Καθώς όμως οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης είναι πλέον πραγματικότητα, οι εποχικές αλλεργίες τείνουν να εμφανίζονται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Κατά μία έννοια, η «εποχή των αλλεργιών» ξεκινά νωρίτερα και διαρκεί περισσότερο από όσο στο πρόσφατο παρελθόν. Οι επιστήμονες μάλιστα, εκτιμούν πως η ποσότητα της γύρης πρόκειται να αυξηθεί κατά 200% μέχρι το τέλος του αιώνα, σύμφωνα με μελέτη του 2022 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications.

Ποια είναι όμως τα συμπτώματα που σχετίζονται με τις εποχιακές αλλεργίες και πώς μπορεί κάποιος να βεβαιωθεί πως έχει αλλεργία στη γύρη; Υπάρχουν άλλες ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν εποχιακές αλλεργίες; Πώς πρέπει οι άνθρωποι να αντιμετωπίζουν τις αλλεργίες τους; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα σχετικά με τις εποχικές αλλεργίες που επιχειρεί να απαντήσει η ειδική αλλεργιολόγος Dr. Leana Wen, που μίλησε στο CNN. 

Εποχικές αλλεργίες: Τα συμπτώματα και οι αιτίες

Οι εποχιακές αλλεργίες, που ονομάζονται επίσης αλλεργική ρινίτιδα, εμφανίζονται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά σε κάτι στο περιβάλλον, όπως η γύρη από τα φυτά. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν καταρροή ή βουλωμένη μύτη, φτέρνισμα, βήχα και φαγούρα στη μύτη, τον λαιμό, τα μάτια και το στόμα. 

Εποχική αλλεργία ή κρυολόγημα;

Δεν είναι πάντα εύκολο να διακρίνουμε πότε πρόκειται για αλλεργία και πότε για κρυολόγημα, καθώς τα συμπτώματα των αλλεργιών μοιάζουν με εκείνα του κρυολογήματος. Γενικά, όμως, οι αλλεργίες ακολουθούν ένα εποχιακό μοτίβο και εκδηλώνονται σε συγκεκριμένες περιόδους του χρόνου. Τα συμπτώματα τείνουν να επιμένουν για τουλάχιστον μία εβδομάδα. Ο κνησμός στη μύτη και το λαιμό και τα κόκκινα, υγρά μάτια είναι συνήθως πιο ενδεικτικά συμπτώματα αλλεργιών παρά κρυολογήματος. Τα κρυολογήματα, από την άλλη πλευρά, είναι γενικά μικρότερης διάρκειας. Τείνουν να είναι πιο συχνά τον χειμώνα παρά το φθινόπωρο ή την άνοιξη, όταν κορυφώνεται η εμφάνιση αλλεργιών. Επίσης, οι εποχικές αλλεργίες δεν προκαλούν πυρετό, ενώ τείνουν επίσης να μην προκαλούν παραγωγικό βήχα ή πόνους στο σώμα και κόπωση.

Μπορεί κάποιος να επιβεβαιώσει εάν έχει εποχική αλλεργία στη γύρη;

Στην πραγματικότητα, υπάρχουν διάφορα είδη γύρης. Η κοινή γύρη που προκαλεί εποχικές αλλεργίες προέρχονται από δέντρα, χόρτα και ζιζάνια. Ένας εξειδικευμένος γιατρός αλλεργιολόγος και ειδικευμένος στην ανοσολογία, μπορεί να ελέγξει εάν κάποιος πάσχει από αυτά τα συγκεκριμένα αλλεργιογόνα. Μια μορφή της εξέτασης είναι το δερματικό τεστ, όπου ελάχιστη ποσότητα του πιθανού αλλεργιογόνου εισάγεται στο δέρμα του ασθενούς, ώστε να διαπιστωθεί τυχόν αντίδραση. Υπάρχουν επίσης και ειδικές εξετάσεις αίματος που διαπιστώνουν εάν υπάρχουν αντισώματα για κάποιο αλλεργιογόνο.

Τι προκαλεί τις εποχιακές αλλεργίες, εκτός από τη γύρη;

Εκτός από τη γύρη, η μούχλα μπορεί επίσης να προκαλέσει εποχιακές αλλεργίες. Όσον αφορά στη σκόνη, τα άτομα που είναι αλλεργικά σε αυτή, είναι στην πραγματικότητα αλλεργικά στα ακάρεα της σκόνης. Τα ακάρεα είναι μικροσκοπικοί οργανισμοί που τρέφονται με τη σκόνη του σπιτιού και την υγρασία του αέρα. Είναι ένας πολύ κοινός τύπος αλλεργιογόνου εσωτερικού χώρου και μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όλο τον χρόνο. 

Όλοι οι άνθρωποι έχουν ίδια αντίδραση στα αλλεργιογόνα;

Μερικοί άνθρωποι με εποχιακές αλλεργίες μπορεί να έχουν πολύ ήπια συμπτώματα για μικρό χρονικό διάστημα, ενώ άλλοι έχουν συμπτώματα τόσο σοβαρά που εμποδίζουν την καθημερινή τους ζωή. Επιπλέον, οι ασθενείς με άσθμα και έκζεμα μπορεί να δουν τα συμπτώματά τους να επιδεινώνονται εξαιτίας των εποχικών αλλεργιών. 

Υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες για τις εποχικές αλλεργίες;

Οι συνήθεις θεραπείες περιλαμβάνουν αντιισταμινικά χάπια που μπλοκάρουν την ισταμίνη, μια χημική ουσία που απελευθερώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και η οποία μπορεί να προκαλέσει μια ποικιλία συμπτωμάτων όπως κνησμό. Διατίθενται επίσης ρινικά κορτικοστεροειδή, τα οποία είναι σπρέι που μπορούν να βοηθήσουν με το μπούκωμα. Ορισμένα από αυτά τα φάρμακα είναι διαθέσιμα χωρίς ιατρική συνταγή και άλλα μόνο με ιατρική συνταγή. Ένας ειδικός στην αλλεργία και την ανοσολογία μπορεί να συμβουλεύσει σχετικά με το εάν τα ειδικά εμβόλια που είναι διαθέσιμα για τις αλλεργίες, είναι η σωστή πορεία θεραπείας για τον κάθε ασθενή.

Όσον αφορά μη ιατρικές θεραπείες, είναι σημαντικό να μειωθεί η έκθεση στο αλλεργιογόνο. Εάν το θέμα είναι εποχιακές αλλεργίες λόγω της γύρης, τότε τα κλειστά παράθυρα στο σπίτι και η μείωση του χρόνου παραμονής σε εξωτερικούς χώρους κατά την περίοδο αιχμής της γύρης, ενδέχεται να βοηθήσουν. Εάν το πρόβλημα είναι τα ακάρεα της σκόνης, τότε θα πρέπει να απομακρυνθούν τυχόν αντικείμενα που μαζεύουν σκόνη στο σπίτι, ενώ η συστηματική, εις βάθος καθαριότητα, βοηθάει επίσης.

Με πληροφορίες από CNN