Κρήτη: Σήμα κινδύνου των αλιέων λόγω των λαγοκέφαλων – Κινδυνεύουν πολλά θαλάσσια είδη

H κλιματική αλλαγή έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην πανίδα και τη χλωρίδα, φαινόμενο, που δυστυχώς πρόκειται να ενταθεί στο μέλλον, με τους αλιείς να εκπέμπουν εδώ και χρόνια σήμα κινδύνου για αυτή την κατάσταση!

Η αύξηση των θερμοκρασιών των θαλασσών  και το φαινόμενο του θαλάσσιου καύσωνα έχει προκαλέσει «μετανάστευση ειδών» προς λιγότερα θερμά ύδατα, μαζική θνητότητα ειδών, μείωση ορισμένων και εμφάνιση νέων ειδών.
Τα τελευταία χρόνια, από τη διώρυγα του Σουέζ, έχουν εισέλθει στα νερά της Μεσογείου λαγόψαρα, λεοντόψαρα, το είδος της γιγαντιαίας  μέδουσας και άλλα είδη που μέχρι τώρα δεν τα συναντούσαμε στη Μεσόγειο θάλασσα.

Το λαγόψαρο ή λαγοκέφαλος είναι ένα εισβολικό ξενικό είδος που εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2005 στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Κρήτη. Παρουσίασε ταχύτατη εξάπλωση σε όλη τη Νοτιανατολική Ευρώπη, λόγω της μεγάλης αναπαραγωγικής ικανότητάς του, αναπτύσσοντας μεγάλους πληθυσμούς και επικρατώντας στον οικολογικό ανταγωνισμό έναντι άλλων αυτοχθόνων και ξενικών ειδών.    

Η αύξηση του πληθυσμού των λαγοκέφαλων έχει επιφέρει σοβαρά προβλήματα στην παράκτια αλιεία της Κρήτης. Τα προβλήματα αυτά σχετίζονται με τη μείωση αλιευμάτων υψηλής αξίας, με την απώλεια μέρους του αλιεύματος, με την καταστροφή αλιευτικών εργαλείων και απώλειες δολωμάτων,  καθώς με το αυξημένο κόστος που απαιτείται λόγω των πρόσθετων ωρών εργασίας και της πρόσθετης απασχόλησης αλιεργατών για την επισκευή των αλιευτικών εργαλείων.

Οι καταγγελίες

Σύμφωνα με τις καταγγελίες που υπάρχουν από τους παράκτιους αλιείς του νομού Ηρακλείου μεγάλες είναι οι ζημιές που προκαλούνται από το χωροκατακτητικό είδος των λαγοκέφαλων τόσο στην αλιεία όσο και στο περιβάλλον.

Το συγκεκριμένο είδος ψαριού προκαλεί ζημιές στα δίχτυα των ψαράδων, οι οποίοι αναγκάζονται να πληρώνουν επιπλέον μεροκάματα ανά μήνα σε εργάτες, προκειμένου να επιδιορθώσουν τις εκτεταμένες ζημιές αυτών. Οι αλιείς εξάλλου υποβάλλονται σε αναγκαστική μείωση των ωφέλιμων ωρών αλιείας τις νυχτερινές ώρες, χωρίς πανσέληνο με σκοπό την αποφυγή ζημιών από τους λαγοκέφαλους, με αποτέλεσμα τη χαμηλότερη αποδοτικότητα σε αλιεύματα, ενώ αναγκάζονται να διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις για μετάβαση στα αλιευτικά πεδία, με συνέπεια τη μεγαλύτερη κατανάλωση καυσίμων και τη μεγαλύτερη έκθεσή τους στις καιρικές συνθήκες, οι οποίες πολλές φορές κατά τη διάρκεια της αλίευσης εξελίσσονται σε επικίνδυνες, θέτοντας τον εαυτό τους σε κίνδυνο. Οι επιδράσεις πάλι που επιφέρει η εξάπλωση των λαγοκέφαλων είναι σημαντικά επιβαρυντικές για την αφθονία των αυτόχθονων ειδών (μπαρμπούνι, χταπόδι, σουπιά), καθώς τα απειλούν με μείωση. Και κατ’ επέκταση, μειώνονται τα αλιευτικά αποθέματα για τους αλιείς.

Γίνεται λοιπόν κατανοητό ότι οι λαγοκέφαλοι επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα της Κρήτης και των κείμενων νησιών αλλά και σημαντικές απώλειες εισοδήματος για τους επαγγελματίες. Η πίεση από τα εισβολικά, ξενικά είδη στην παράκτια αλιεία είναι μεγάλη και απειλεί με συρρίκνωση του συγκεκριμένου επαγγελματικού κλάδου του πρωτογενούς τομέα, που παράγει προϊόν υψηλής διατροφικής αξίας με όρους αειφορίας.

Οι παράκτιοι αλιείς ζητούν την οικονομική ενίσχυσή τους για την αντιμετώπιση των ζημιών των αλιευτικών εργαλείων που προκαλούν οι λαγοκέφαλοι και την απώλεια των αλιευμάτων, προωθητικές δράσεις για την εμπορική αξιοποίηση ξενικών αλιευμάτων που αποτελούν βρώσιμα είδη, αλλά απορρίπτονται από το αγοραστικό κοινό της χώρας, ώστε να γίνεται με αυτόν τον τρόπο ένα είδος αναπλήρωσης των διαφυγόντων εσόδων.

Ζητούν από τη Πολιτεία να θεσπίσει επίσημους διαγωνισμούς αλίευσης λαγοκέφαλων την περίοδο Μαΐου – Ιουνίου σε περιοχές με αυξημένες συγκεντρώσεις του είδους προσφέροντας οικονομικά και άλλου είδους κίνητρα, καθώς και επιδότηση του κλάδου για στοχευμένη εξαλίευση, αλλά και εξαλίευση ιχθυδίων λαγοκέφαλου σε «νηπιοτροφεία» με πειραματική αλιεία κατά τους φθινοπωρινούς μήνες.

Μάλιστα το θέμα έφτασε ξανά στη Βουλή μέσα από Ερώτηση της «Ελληνικής Λύσης», με των οποία ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί, σε ποιες ενέργειες προτίθενται να προβουν, προκειμένου να υποστηρίξουν τον θιγμένο κλάδο των παράκτιων αλιέων από τις επιδρομές των λαγοκέφαλων και να προστατέψουν ταυτόχρονα το θαλάσσιο οικοσύστημα που απειλείται από αυτούς.