Καφές: Γιατί η στροφή των καταναλωτών σε φθηνότερες ποικιλίες ανεβάζει κι άλλο την τιμή

Η αύξηση του κόστους ζωής σε όλον τον κόσμο «σπρώχνει» τους καταναλωτές σε πιο φθηνές ποικιλίες καφέ, όμως, η έλλειψη που παρατηρείται στην παραγωγή της ποικιλίας robusta ανεβάζει το κόστος.

Robusta vs Arabica

Ενώ πολλοί λάτρεις του καφέ προτιμούν την υψηλής ποιότητας, όπως λένε οι γνωρίζοντες, ποικιλία arabica, η robusta είναι συνήθως λιγότερο ακριβή επειδή το δέντρο είναι πιο ανθεκτικό και απαιτεί λιγότερη φροντίδα, καθιστώντας ευκολότερη την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων.

Η ποικιλία χρησιμοποιείται συχνά σε στιγμιαίο καφέ, εσπρέσο και αλεσμένα χαρμάνια που πωλούνται σε σούπερ μάρκετ, στα οποία φαίνεται πως επιστρέφουν οι καταναλωτές αναζητώντας πιο οικονομικές λύσεις.

Η παραγωγή, όμως, δεν μπορεί να συμβαδίσει με τη ζήτηση, με αποτέλεσμα οι τιμές στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων να φτάσουν σε υψηλό δωδεκαετίας.

Για τους καταναλωτές στη μεγαλύτερη αγορά καφέ της Ευρώπης, τη Γερμανία, οι ποικιλίες στιγμιαίου καφέ ανατιμήθηκαν κατά σχεδόν 20% σε σχέση με έναν χρόνο πριν.

Τι συμβαίνει με τις καλλιέργειες

Την ίδια στιγμή, οι πιθανότητες να αποκατασταθεί άμεσα η έλλειψη καφέ robusta είναι εξαιρετικά περιορισμένες.

Το Βιετνάμ -ο μεγαλύτερος παραγωγός της ποικιλίας στον κόσμο- είχε φέτος τη μικρότερη σοδειά των τελευταίων τεσσάρων ετών, καθώς οι αγρότες εστίασαν σε φυτεύσεις πιο κερδοφόρων καλλιεργειών όπως το αβοκάντο και το durian για να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο κόστος λιπασμάτων.

Η Βραζιλία, ο δεύτερος μεγαλύτερος καλλιεργητής της ποικιλίας, δέχθηκε σημαντικό πλήγμα από την ξηρασία, ενώ υπάρχουν επίσης ανησυχίες ότι η παραγωγή της Ινδονησίας μπορεί να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα μετά τις έντονες βροχοπτώσεις.

Παρόλα αυτά, τους πρώτους έξι μήνες της φετινής σεζόν εξήχθησαν μεγαλύτερες ποσότητες robusta παγκοσμίως σε σύγκριση με τα προηγούμενα τρία χρόνια, όχι όμως αρκετά γρήγορα ώστε να καλυφθεί η αυξημένη ζήτηση. Οι εξαγωγές στο διάστημα Οκτωβρίου – Μαρτίου ήταν περίπου 4% υψηλότερες από την ίδια περίοδο το 2021-2022, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Καφέ.

«Υπήρξε τόσο μεγάλη μετατόπιση της ζήτησης από τον ακριβότερο καφέ που ακόμη και η αγορά δεν καλύπτεται από τις μεγαλύτερες εξαγωγές robusta», δήλωσε στο Bloomberg η Judith Ganes, επικεφαλής εταιρείας συμβούλων στη Ν. Υόρκη που επικεντρώνεται σε προϊόντα όπως ο καφές.

Μεγαλύτερη ζήτηση από τη βιομηχανία επεξεργασίας καφέ

Η αλλαγή παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στις εταιρείες επεξεργασίας καφέ που αύξησαν την ποσότητα robusta που χρησιμοποιείται σε εμπορικά μείγματα για να αντισταθμίσουν το υψηλότερο κόστος arabica και τους λογαριασμούς ενέργειας.

Στην πορεία, ο διψήφιος πληθωρισμός σε πολλές χώρες ανάγκασε τους καταναλωτές να κάνουν φθηνότερες επιλογές.

Έτσι, ο στιγμιαίος καφές της συγκεκριμένης ποικιλίας αναπτύσσεται ταχύτερα από άλλες κατηγορίες του κλάδου, σύμφωνα με τον Aguinaldo Lima της Βραζιλίας Instant Coffee Industry Association.

Κορυφαίες εταιρείες όπως η Nestle και η Tata Coffee της Ινδίας, έχουν επίσης αναφέρει μεγαλύτερη ζήτηση για στιγμιαίο καφέ.

Ενώ η ποικιλία robusta είναι γνωστό ότι είναι πολύ πιο πικρή από την ποικιλία arabica – εν μέρει λόγω των υψηλότερων επιπέδων καφεΐνης – το Βιετνάμ και η Ινδονησία έχουν βελτιώσει την ποιότητα των κόκκων τους, διευκολύνοντας τις εταιρείες επεξεργασίας να αυξήσουν την ποικιλία στα μείγματα χωρίς να επηρεάζουν δραστικά τη γεύση.

Οι καταναλωτές μπορεί να ανακαλύψουν «πολύ ενδιαφέρουσες γεύσεις» πίνοντας robusta, ακόμα κι αν η γεύση είναι διαφορετική από τον arabica, λέει ο Daniel Munari, ένας barista που διευθύνει επίσης το Royalty Quality Cafe στη νότια Βραζιλία.