Πότε βγαίνει η απόφαση για Φιλιππίδη – «Δεν μπορούσε να ανεχθεί το “όχΙ”»

Εντάσεις, ακραίοι λεκτικοί διαξιφισμοί, βαρύτατες και αποκρουστικές κατηγορίες για σεξουαλικά εγκλήματα, παρέλαση «επωνύμων» σαν σε θεατρική πρεμιέρα και υπερασπιστικοί ισχυρισμοί που προκάλεσαν ερωτήματα. Και ένας κατηγορούμενος ο οποίος, αν και πρωταγωνιστής στη μακροχρόνια καλλιτεχνική καριέρα του, σε αυτή την κρίσιμη καμπή της ζωής του επέλεξε τον ρόλο του κομπάρσου. Ο λόγος για την πολύκροτη δίκη του ηθοποιού Πέτρου Φιλιππίδη που εδώ και εννέα μήνες βρίσκεται σε εξέλιξη στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Αθήνας. Μια δίκη που αποτέλεσε -όπως και η αυτή του Δημήτρη Λιγνάδη– ορόσημο του κινήματος #metoo στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με το protothema.gr, αυλαία σε αυτή τη μακρά αποδεικτική διαδικασία θα πέσει τις επόμενες εβδομάδες, όταν το δικαστήριο θα είναι σε θέση να εκδώσει την τελική του ετυμηγορία. Με αυτή, δικαστές και ένορκοι θα απαντήσουν επί της ουσίας στο εξής ερώτημα: Είναι ο Πέτρος Φιλιππίδης βιαστής ή όχι; Αποδείχθηκαν στο ακροατήριο όσα οι τρεις γυναίκες συνάδελφοί του τού απέδωσαν, τα οποία μάλιστα του στέρησαν και την προσωπική του ελευθερία επί εννέα ολόκληρους μήνες;

Η εισαγγελέας εστίασε στις διαφορετικές εκδοχές που έδωσε για τον καταγγελλόμενο διπλό βιασμό της η συγκεκριμένη ηθοποιός καταθέτοντας αρχικά στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ), κατόπιν στον εισαγγελέα και μετά στην ανακρίτρια. «Η καταγγέλλουσα μας έδωσε πατροναρισμένες απαντήσεις», είπε μεταξύ άλλων η εισαγγελέας στην αγόρευσή της για να συμπληρώσει: «…Μου προκάλεσε εντύπωση πως σε αίτημα της υπεράσπισης για αναπαράσταση του βιασμού, η καταγγέλλουσα είπε ότι θα συμμετάσχει αρκεί να συμμετάσχει ο κατηγορούμενος…. Μετά μας είπε ότι έκανε χιούμορ και ότι το είπε αυτό ειρωνικά. Επιτρέψτε μου όμως, κυρία πρόεδρε, με τον βιαστή σου δεν μπορείς να κάνεις χιούμορ…. Οπως αξιολογείται η συμπεριφορά του δράστη, αξιολογείται και η συμπεριφορά του θύματος», είπε η εισαγγελική λειτουργός. «Εκτιμώντας το αποδεικτικό υλικό και τις μαρτυρικές καταθέσεις σε σχέση με τον βιασμό της αδυνατώ να καταλήξω στο τι ακριβώς συνέβη. Το δικαστήριό σας δεν μπορεί να καταδικάσει με “μπορεί” και “ίσως”.

Με τις ανωτέρω σκέψεις και συνεκτιμώντας το γεγονός ότι τον πρώτο βιασμό της τον θύμισε φίλος της καθώς και ότι μετά από αυτόν πήγε στο θέατρο Ηβη έχω αμφιβολίες», κατέληξε η κυρία Στόγια, η οποία στη συνέχεια ζήτησε από δικαστές και ενόρκους να κρίνουν ένοχο τον κατηγορούμενο για τα άλλα δύο αδικήματα που τον βαρύνουν, αυτά της απόπειρας βιασμού εις βάρος δύο άλλων γυναικών, επίσης ηθοποιών.

Η τελική απόφαση, ωστόσο, θα ληφθεί από το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο, το πιθανότερο, τον ερχόμενο μήνα, καθώς θα πρέπει να προηγηθούν οι αγορεύσεις των συνηγόρων πολιτικής αγωγής και υπεράσπισης. Μέχρι την απόφαση του δικαστηρίου, όμως, ο απόηχος της εισαγγελικής αγόρευσης όπως και της απολογίας του Πέτρου Φιλιππίδη παραμένει «νωπός». Και μάλιστα τόσο «νωπός» ώστε η αποστροφή του ηθοποιού ότι «δεν είχα ανάγκη να βιάσω» να προκαλέσει την περασμένη Παρασκευή την «απάντηση» της εισαγγελέως της έδρας.

«Ο κατηγορούμενος ήταν εξουσιαστής, δεν μπορούσε να ανεχθεί το “όχι”. Μας είπε πως δεν είχε κανέναν λόγο να βιάσει. Και αναρωτιέμαι, χρειάζεται κάποιος λόγος για να βιάσει κάποιος; Μάρτυρες ειδικών γνώσεων κατέθεσαν ότι από τους δράστες βιασμών δεν λείπει το σεξ. Μας είπαν ότι “στον βιασμό είσαι το αντικείμενο της εξουσίας του άλλου”», είπε η εισαγγελέας ολοκληρώνοντας την αγόρευσή της, ενώ νωρίτερα, απευθυνόμενη κυρίως στους ενόρκους, είχε επισημάνει: «Η μία πλευρά θα σας ζητήσει να βάλετε στη θέση των καταγγελλουσών τις αδελφές και τις μητέρες σας και η άλλη στη θέση του κατηγορουμένου τον πατέρα σας και τον αδελφό σας. Επίκληση του θυμικού σας έκανε και ο κατηγορούμενος στην απολογία του. Εσείς όμως θα πρέπει να κρίνετε ανεπηρέαστοι και κωφοί για την ανεύρεση της μιας και μόνο αλήθειας».

Εκρηκτικό κλίμα

Μέχρι να φτάσει όμως να αγορεύσει η εισαγγελέας της έδρας επί της ενοχής του Πέτρου Φιλιππίδη, χρειάστηκαν πολλές συνεδριάσεις. Η διάρκεια της δίκης αυτής ήταν πρωτόγνωρη, αν σκεφτεί κανείς ότι εννέα μήνες διήρκεσαν πολύ μεγαλύτερες δίκες με περισσότερους του ενός κατηγορουμένους και πολλά περισσότερα αδικήματα. Πρωτόγνωρες και συνεχείς ήταν όμως και οι εντάσεις που σημειώθηκαν στο ακροατήριο μεταξύ των δύο αντίδικων πλευρών, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα συχνά η διαδικασία να διακόπτεται ώστε να πέσουν οι τόνοι.

Και όμως παρά το εκρηκτικό κλίμα που συχνά διαμορφωνόταν στην έδρα, ο «οξύθυμος» Πέτρος Φιλιππίδης -χαρακτηρισμός που ο ίδιος απέδωσε στον εαυτό του- παρέμενε παρατηρητής. Ολο αυτό τον καιρό ο κατηγορούμενος ηθοποιός παρακολουθούσε τους μάρτυρες και συναδέλφους του, όπως την Κάτια Δανδουλάκη, την Εβελίνα Παπούλια κ.ά., να προσέρχονται στο δικαστήριο και να καταθέτουν εναντίον του. Αμίλητος τους άκουγε από το εδώλιο του κατηγορουμένου χωρίς σχεδόν ποτέ να αντιδρά.

Η μόνη φορά που ακούστηκε η φωνή του μέσα στη δικαστική αίθουσα ήταν όταν η ηθοποιός Λένα Δροσάκη κατά τη διάρκεια της κατάθεσής της τον περασμένο Νοέμβριο ανέφερε ότι έχει ακούσει και για άλλη γυναίκα που υπέστη κακοποιητική συμπεριφορά από τον κατηγορούμενο, αλλά δεν μπορεί, όπως είπε, να αποκαλύψει το όνομά της. Αμέσως στην αίθουσα τα αίματα άναψαν και τότε ο Πέτρος Φιλιππίδης ακούστηκε να λέει: «Τόσον καιρό με προκαλούν για να έχω αυτή την αντίδραση. Δεν έχω μιλήσει δυο χρόνια. Προκαλούν το οξύθυμο του χαρακτήρα μου. Θέλουν να δουν αντίδραση…».

Πέρα όμως από αυτό το ξέσπασμα, ο κατηγορούμενος δεν παρενέβη σχεδόν ποτέ στη διαδικασία. Κράτησε χαμηλά τους τόνους έχοντας πάντα στο πλευρό του τον γιο του και τη σύζυγό του Ελπίδα Νίνου, η οποία με την κατάθεσή της παρείχε πλήρη στήριξη στον «άπιστο», κατά δήλωσή του, Πέτρο Φιλιππίδη. «Οι προβεβλημένοι άνθρωποι έχουν στα πόδια τους άτομα διαθέσιμα αν οι ίδιοι θέλουν να κάνουν κάτι ερωτικό. Δεν έχουν ανάγκη να πιέσουν εκείνοι, υπάρχουν θαυμάστριες», είχε υποστηρίξει, μεταξύ άλλων, στην κατάθεσή της η σύζυγος του ηθοποιού, χρησιμοποιώντας και εκείνη το ίδιο υπερασπιστικό επιχείρημα που χρησιμοποίησε ο Πέτρος Φιλιππίδης και το οποίο αποδόμησε πλήρως η εισαγγελέας της έδρας.

Στην άλλη μεριά της δικαστικής αίθουσας βρίσκονταν οι τρεις γυναίκες που κατήγγειλαν τον ηθοποιό και τον οδήγησαν στο εδώλιο. Συχνά, μη μπορώντας να αντέξουν τα όσα λέγονταν στο ακροατήριο, ξέσπαγαν σε λυγμούς και με γοργό βήμα αποχωρούσαν. Συνεχής ήταν στο ακροατήριο και η παρουσία των ηθοποιών που κατήγγειλαν αρχικά τον Πέτρο Φιλιππίδη για κακοποίησή τους, πλην όμως οι καταγγελίες τους δεν έφτασαν στο ακροατήριο λόγω παραγραφής.

Οι Λένα Δροσάκη, Αννα-Μαρία Παπαχαράμπλους, Πηνελόπη Αναστασοπούλου παρακολουθούσαν συνεχώς τα τεκταινόμενα στη δίκη, με τον Πέτρο Φιλιππίδη να μη στρέφει ποτέ το βλέμμα του προς την πλευρά τους. Στο δικαστήριο βρέθηκαν αρκετές φορές και άλλοι ηθοποιοί όπως ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης, ο Πασχάλης Τσαρούχας, ο Σπύρος Μπιμπίλας (ο οποίος κατέθεσε μάλιστα και ως μάρτυρας και «έκαψε» τον κατηγορούμενο και άλλοτε φίλο του) κ.ά.

Η απολογία και το θυμικό

Και αν η ηθική και οι απόψεις ενός κατηγορουμένου δεν αφορούν κανένα δικαστήριο, όπως σημείωσε άλλωστε και η εισαγγελέας αγορεύοντας στη δίκη, εντούτοις η κρίσιμη και ιερή στιγμή της απολογίας ενός κατηγορουμένου και τα όσα εκείνος επιλέγει να επικοινωνήσει μέσω αυτής, αφήνουν το αποτύπωμά τους σε μια δικαστική έδρα και δη σε μια έδρα που απαρτίζεται και από ενόρκους. Ο Πέτρος Φιλιππίδης κατά την απολογία του αρνήθηκε το σύνολο των κατηγοριών που αντιμετωπίζει -«υπήρξα άπιστος, όχι βιαστής», είπε πολλές φορές- και έκανε λόγο για εκδικητικό μένος των αντιδίκων του επειδή εν τέλει εκείνος δεν συνεργάστηκε μαζί τους. Μίλησε για σχέδιο που οργανώθηκε εις βάρος του για να μοιραστεί «εκ νέου η πίτα στον χώρο» και για να φύγουν από τη «μέση οι παλιοί», όπως χαρακτηριστικά είπε.

Αντέκρουσε πλήρως τα καταγγελλόμενα από την πρώτη ηθοποιό περί διπλού βιασμού της -πρώτα στα γραφεία της Θεατρικής Εστίας και έπειτα μέσα σε θεατρικό καμαρίνι- και μίλησε για συναινετικές σεξουαλικές συνευρέσεις του με τις άλλες δύο καταγγέλλουσες. Μάλιστα, υπερτόνισε το γεγονός της παραμονής του στις Φυλακές της Τρίπολης και την οικονομική καταστροφή του, που όπως είπε ακολούθησε, γεγονός που ανάγκασε τον γιο του να εργάζεται ως σερβιτόρος και να του στέλνει στη φυλακή 10 ευρώ με τη μητέρα του.

«Δεν είμαι καλός, έχω μάθει να έχω πάντα ένα κείμενο μπροστά μου», είπε στο δικαστήριο πριν αρχίσει να απολογείται. Ομως γρήγορα «λύθηκε» και ξεκίνησε λέγοντας σε δικαστές και ενόρκους πόσο σέβεται τις γυναίκες και πόσο προστατευτικός υπήρξε μαζί τους. Ομως εκείνος, όπως παραδέχθηκε, υπήρξε άπιστος στη μοναδική γυναίκα της ζωής του, τη σύζυγό του, και αυτή η αναφορά του έκανε πολλούς να αναρωτηθούν «γίνονται και τα δύο αυτά μαζί;».

Ενιωσε δε, έχοντας πρώτα ανακοινώσει την οριστική αποχώρησή του από τον χώρο του θεάτρου -«δεν θέλω να τους ξαναδώ στα μάτια μου», είπε- την ανάγκη να τονίσει ότι βρίσκεται στις καρδιές του κοινού του. «Από τη μνήμη του κόσμου δεν θα με βγάλουν, εγώ είμαι αγαπητός, δεν είμαι σαν τον Μπέζο μυστήριος», ανέφερε εκθειάζοντας ο ίδιος με αυτό τον τρόπο το ταλέντο του, το οποίο, ωστόσο, κανείς στη δίκη δεν αμφισβήτησε.
Ακόμη και όταν πια η απολογία του είχε ολοκληρωθεί, θέλησε να επανέλθει και επανήλθε για να καταγγείλει επί της ουσίας συνήγορο δύο εκ των καταγγελλουσών ότι βρίσκεται πίσω από το οργανωμένο σχέδιο δίωξής του. «Καλείστε να αποφανθείτε για την ενοχή ή μη του κατηγορουμένου απερίσπαστα.

Αν αυτός τέλεσε ή όχι βιασμό κατ’ εξακολούθηση ή απόπειρα βιασμού κατά συρροή. Το δικαστήριό σας δεν καλείται να κρίνει αν ο κατηγορούμενος ήταν χειριστικός, καλός ή κακός χαρακτήρας. Το δικαστήριο δεν είναι τιμητής χαρακτήρων. Καλείται να κρίνει αν ο κατηγορούμενος τέλεσε ή όχι τις πράξεις για τις οποίες κατηγορείται», είπε λίγο μετά στην αγόρευση της η εισαγγελέας της έδρας, την οποία ο κατηγορούμενος παρακολουθούσε προσηλωμένος.

Πλέον, το βάρος της απόφασης πέφτει στους ώμους των δικαστών και των ενόρκων, οι οποίοι θα αποφασίσουν για την ενοχή ή μη του Πέτρου Φιλιππίδη, για τις ποινές που θα του επιβάλουν σε περίπτωση καταδίκης του και, κυρίως, για το αν, εφόσον τον κρίνουν ένοχο, θα του χορηγήσουν αναστολή ή θα τον οδηγήσουν με την απόφασή τους ξανά στη φυλακή. Τα μέλη της έδρας θα αποτιμήσουν το σύνολο του αποδεικτικού υλικού, ήτοι τις μαρτυρικές καταθέσεις που δόθηκαν στο ακροατήριο, την απολογία του κατηγορουμένου και βεβαίως τις καταθέσεις των γυναικών που κατήγγειλαν τον Πέτρο Φιλιππίδη για σεξουαλική κακοποίηση.

Δύο μάλιστα από τις γυναίκες αυτές είχαν καταθέσει στο ακροατήριο κεκλεισμένων των θυρών, χωρίς δηλαδή την παρουσία δημοσιογράφων και κοινού. Οπως και να έχει, πάντως, το στοίχημα που μάλλον θέλει να κερδίσει ο κατηγορούμενος δεν είναι μόνο αυτό της πλήρους απαλλαγής του από κάθε κατηγορία αλλά της χορήγησης αναστολής σε περίπτωση καταδίκης του.