Καρκίνος τραχήλου μήτρας: Νέα καθυστέρηση στην έναρξη των προληπτικών εξετάσεων για τον ιό HPV

Μία ακόμη, μικρή αυτή τη φορά, καθυστέρηση, μετά από αναβολές εδώ και αρκετούς μήνες, παίρνει το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που προωθεί το Υπουργείο Υγείας.

Πριν από περίπου 10 ημέρες δημοσιεύτηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση που καθορίζει το ακριβές πλαίσιο του προγράμματος, ποιες γυναίκες είναι ωφελούμενες, ποιες εξετάσεις θα προσφέρονται δωρεάν και με ποια διαδικασία. Η επίσημη απόφαση έβαζε τη συγκεκριμένη δράση Δημόσιας Υγείας στην τελική ευθεία, με πηγές του Υπουργείου Υγείας να υποστήριζαν ότι τα SMS προς τις γυναίκες θα ξεκινούσαν εντός του Μαρτίου.

Ο μήνας, ωστόσο, κλείνει και ακόμη δεν έχει προχωρήσει η ενημέρωση των γυναικών για την πρόσβαση που θα τους δοθεί σε δωρεάν προληπτικές εξετάσεις. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, αυτές τις ημέρες αποστέλλονται οι προσκλήσεις συμμετοχής σε γιατρούς και διαγνωστικά εργαστήρια που θα διενεργούν τις εξετάσεις. Αφού ολοκληρωθεί η συμφωνία με τους φορείς αυτούς – χωρίς να είναι καθορισμένο το πότε ακριβώς – και μετά από διάστημα περίπου δύο εβδομάδων εκτιμάται ότι ενδέχεται να αρχίσει η αποστολή των πρώτων sms στις δικαιούχους.

Τα μηνύματα θα σταλούν τμηματικά. Πρώτες θα πάρουν παραπεμπτικό για τεστ ΠΑΠ οι γυναίκες ηλικίας 21-29 ετών και στη συνέχεια οι ωφελούμενες 30-65 ετών για HPV DNA τεστ.

Είναι ενδιαφέρον, πάντως, για ποιο λόγο έχει καθυστερήσει τόσο η έναρξη ενός προγράμματος που ανακοινώνεται από πέρυσι και συγκεκριμένα από τις αρχές Μαρτίου. Μέχρι και τον Ιανουάριο έπρεπε να διευθετηθούν διάφορα τεχνικά ζητήματα σε σχέση με τις προδιαγραφές των εξετάσεων στα διαγνωστικά εργαστήρια. Τα εμπόδια, όμως, έχουν ξεπεραστεί εδώ και περισσότερους από δύο μήνες. Επιπλέον, έγιναν πολλές μετατροπές στο πρωτόκολλο του screening και προστέθηκαν περισσότερες εξετάσεις συγκριτικά με αυτές που είχαν αρχικά ανακοινωθεί.

Με ημερομηνία λήξης;

Ακόμη και η έναρξη του προγράμματος μέσα στον Απρίλιο είναι κάτι πολύ θετικό, καθώς, όπως έγινε και με τις δωρεάν μαστογραφίες, θα οδηγήσει σε πρόληψη αρκετών περιστατικών που μπορεί να εξελίσσονταν με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Η ΚΥΑ βέβαια αναφέρει ότι η δράση τελειώνει τον Δεκέμβριο του 2025. Οπότε τίθεται εύλογα το ερώτημα: «Θα ανανεωθεί ξανά ή θα έχει έναν τόσο συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα;».

Επιπλέον, στην Κοινή Υπουργική Απόφαση δεν περιλαμβάνονται σημεία της δράσης που έχουν εξαγγελθεί προφορικά, με πλέον χαρακτηριστικό το self sampling. Σύμφωνα με όσα είχε αναφέρει πρόσφατα στο συνέδριο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ) η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, το πρόβλημα με τις εξετάσεις στις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, θα λυθεί με τις κινητές ομάδες υγείας (ΚΟΜΥ), οι οποίες θα μπορούν να πηγαίνουν σε κάποιες απομακρυσμένες περιοχές και να κάνουν μαζικά δειγματοληψίες. Επίσης, είχε αναφέρει ότι θα ενταχθεί στον προσυμπτωματικό έλεγχο και η μέθοδος της αυτοδειγματοληψίας (self-sampling).

Πρόκειται για μια δράση που εφαρμόζεται με επιτυχία σε άλλες χώρες, κατά βάση στη Σουηδία. Οι γυναίκες λαμβάνουν ένα κιτ, κάνουν μόνες τους το τεστ για τον ιό HPV και έπειτα το στέλνουν σε εργαστήριο ώστε να αναλυθεί και να προκύψει αποτέλεσμα για συγκεκριμένα στελέχη του ιού.

Υπενθυμίζεται ότι η δράση αφορά σε περίπου 2,5 εκατομμύρια γυναίκες και στοχεύει στην πρώιμη ανίχνευση ευρημάτων που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργείου Υγείας, οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν σωρευτικά οι Ελληνίδες είναι:

α) Να ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα μεταξύ 21- 65 ετών,

β) να διαθέτουν Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ), ανεξαρτήτως εάν έχουν ενεργή ασφαλιστική ικανότητα,

γ) να μην έχουν υποστεί, μερική ή ολική, υστερεκτομή λόγω καρκίνου,

δ) να μην έχουν διαγνωσθεί με καρκινική νόσο του τραχήλου της μήτρας τύπου C 53.0, 1, 8, 9,

ε) να μην έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο του σώματος της μήτρας τύπου C 54.0, C 55.0,

στ) να μην έχουν διενεργήσει εξέταση PAP-TEST, κατά τα 3 ημερολογιακά έτη που προηγούνται της έναρξης ισχύος της πρόσκλησης συμμετοχής,

ζ) εάν ανήκουν στην ηλικιακή υπό-ομάδα μεταξύ 21 – 29 ετών και δεν έχουν διενεργήσει HPV-DNA TEST κατά τα 3 ημερολογιακά έτη που προηγούνται της έναρξης ισχύος της πρόσκλησης συμμετοχής,

η) εφόσον ανήκουν στην ηλικιακή υπό-ομάδα μεταξύ 30 – 65 ετών και δεν έχουν διενεργήσει HPV-DNA TEST κατά τα 5 ημερολογιακά έτη που προηγούνται της έναρξης ισχύος της πρόσκλησης συμμετοχής.