Νευρολογικές παθήσεις: Κορυφαία αιτία αναπηρίας παγκοσμίως – Αφορούν 3,4 δισεκατομμύρια ανθρώπους

Ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνουν πλέον οι νευρολογικές παθήσεις, επηρεάζοντας όλο και μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού. Ο επιπολασμός αλλά και οι θάνατοι συνεπεία ενός εγκεφαλικού επεισοδίου, της νόσου Αλτσχάιμερ και άλλων τύπων άνοιας αλλά και της μηνιγγίτιδας έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία 30 χρόνια λόγω της αύξησης καθώς και της γήρανσης του παγκόσμιου πληθυσμού, καθώς και της αυξημένης έκθεσης σε περιβαλλοντικούς, μεταβολικούς και παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής. Αυτό μεταφράζεται σε 3,4 δισεκατομμύρια ανθρώπους το 2021, που ήρθαν αντιμέτωποι με κάποια πάθηση του νευρικού συστήματος, σύμφωνα με μια σημαντική νέα ανάλυση του ερευνητικού προγράμματος Global Burden of Disease Study (GBD), που δημοσιεύτηκε στο The Lancet Neurology.

Ειδικότερα και σύμφωνα με την ανάλυση, το συνολικό ποσό της αναπηρίας, της ασθένειας και του πρόωρου θανάτου που προκαλούνται από νευρολογικές παθήσεις αυξήθηκε κατά 18% παγκοσμίως τα τελευταία 31 χρόνια, φτάνοντας σε περίπου 375 εκατομμύρια χρόνια υγιούς ζωής που χάθηκαν το 1990 σε 443 εκατομμύρια χρόνια το 2021.

Η μελέτη βασίστηκε σε προηγούμενες αναλύσεις του ερευνητικού προγράμματος και παρέχει τη μεγαλύτερη και πληρέστερη ανάλυση για τη σύγκριση του επιπολασμού και της επιβάρυνσης (ασθένεια και θάνατος) των διαταραχών του νευρικού συστήματος μεταξύ των χωρών σε παγκόσμια κλίμακα μεταξύ 1990 και 2021, επεκτείνοντας μάλιστα τον αριθμό των μελετώμενων νευρολογικών παθήσεων από 15 σε 37 που καλύπτουν το φάσμα από τη γέννηση έως τη μετέπειτα ζωή.

Διαφορετικές οι αιτίες 

Οι 10 κυριότεροι παράγοντες απώλειας της νευρολογικής υγείας το 2021 ήταν το εγκεφαλικό επεισόδιο, η νεογνική εγκεφαλοπάθεια (εγκεφαλική βλάβη), η ημικρανία, η νόσος Αλτσχάιμερ και άλλες μορφές άνοιας , η διαβητική νευροπάθεια (νευρική βλάβη), η μηνιγγίτιδα, η επιληψία, οι νευρολογικές επιπλοκές από πρόωρο τοκετό, η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού και οι καρκίνοι του νευρικού συστήματος. Οι νευρολογικές συνέπειες του COVID-19 (γνωστική βλάβη και σύνδρομο Guillain-Barré) κατέλαβαν την 20ή θέση, αντιπροσωπεύοντας 2,48 εκατομμύρια χαμένα χρόνια υγιούς ζωής το 2021.

Οι συχνότερες νευρολογικές διαταραχές το 2021 ήταν οι κεφαλαλγίες τάσης (περίπου 2 δισεκατομμύρια περιπτώσεις) και οι ημικρανίες (περίπου 1,1 δισεκατομμύρια περιπτώσεις), ενώ η διαβητική νευροπάθεια αποτελούσε την ταχύτερα αναπτυσσόμενη από όλες τις νευρολογικές παθήσεις. «Ο αριθμός των ατόμων με διαβητική νευροπάθεια έχει υπερτριπλασιαστεί σε παγκόσμιο επίπεδο από το 1990 σκαρφαλώνοντας στις 206 εκατομμύρια περιπτώσεις το 2021. Αυτό συμβαδίζει με την αύξηση του παγκόσμιου επιπολασμού του διαβήτη» εξηγεί η συν-συγγραφέας Δρ. Liane Ong από το Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας (IHME) του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον.

Οι επιπτώσεις στα παιδιά

Για να αποτυπώσουν καλύτερα το γεγονός ότι οι νευρολογικές διαταραχές μπορούν να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής, για πρώτη φορά οι συνεργάτες του GBD 2021 Nervous System Disorders Collaborators μελέτησαν τις νευροαναπτυξιακές διαταραχές και τις νευρολογικές παθήσεις στα παιδιά και διαπίστωσαν ότι ευθύνονται για σχεδόν το ένα πέμπτο (18%) όλων των αναπηριών, ασθενειών και πρόωρων θανάτων το 2021, αντιπροσωπεύοντας 80 εκατομμύρια χαμένα χρόνια υγιούς ζωής παγκοσμίως.

«Οι παθήσεις του νευρικού συστήματος επηρεάζουν δυσανάλογα πολλές από τις φτωχότερες χώρες, εν μέρει λόγω του υψηλότερου επιπολασμού των παθήσεων που επηρεάζουν τα νεογνά και τα παιδιά κάτω των 5 ετών, ιδίως των επιπλοκών που σχετίζονται με τον τοκετό και των λοιμώξεων. Η βελτιωμένη βρεφική επιβίωση έχει οδηγήσει σε αύξηση της μακροχρόνιας αναπηρίας, ενώ η περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες θεραπείας και αποκατάστασης συμβάλλει στο πολύ υψηλότερο ποσοστό θανάτων σε αυτές τις χώρες» διευκρίνισε η Δρ Tarun Dua, επικεφαλής της μονάδας Brain Health του ΠΟΥ και μια εκ των συν-συγγραφέων της μελέτης.