Ο κορονοϊός «εξολόθρευσε» ένα στέλεχος γρίπης: Τριδύναμο και όχι τετραδύναμο το εμβόλιο του χρόνου

Τις νέες συστάσεις του για τα στελέχη του ιού της γρίπης που θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο εμβόλιο για τη γρίπη που θα χορηγείται από το φθινόπωρο του 2024 εξέδωσε σήμερα (26.03.2024), ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ).

Σύμφωνα με τις συστάσεις της Ομάδας Έκτακτης Ανάγκης (ETF) του EMA, το εμβόλιο για τη γρίπη θα είναι πλέον τριδύναμο (και όχι τετραδύναμο), καθώς δεν θα στοχεύει πλέον στη σειρά Yamagata του ιού της γρίπης Β.

Επί του παρόντος, τα περισσότερα εγκεκριμένα εμβόλια γρίπης είναι τετραδύναμα, πράγμα που σημαίνει ότι έχουν σχεδιαστεί για να προστατεύουν από τα τέσσερα κύρια στελέχη της γρίπης που ευθύνονται για την εποχική γρίπη, τα A(H1N1)pdm09 και A(H3N2), B/Victoria και B/Yamagata.

Ωστόσο, το στέλεχος B/Yamagata του ιού της γρίπης Β έχει να ανιχνευθεί από τον Μάρτιο του 2020.

Εκτιμάται ότι αυτό οφείλεται εν μέρει τουλάχιστον στα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας που ελήφθησαν για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού και της νόσου της Covid-19 κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Οι ιοί της γρίπης Β ευθύνονται για το 25% των κρουσμάτων γρίπης που καταγράφονται ετησίως.

Δεδομένου ότι το στέλεχος B-Yamagata δεν φαίνεται πλέον να αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία, δεν είναι απαραίτητο να συμπεριληφθεί στη σύνθεση των εμβολίων κατά της γρίπης.

Οι παρασκευαστές ζωντανών εξασθενημένων εμβολίων ή τρισθενών εμβολίων με βάση τα αυγά θα πρέπει να περιλαμβάνουν αυτά τα τρία στελέχη ιού για την περίοδο 2024 – 2025:

• Ιό που μοιάζει με A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09.
• Ιό που μοιάζει με A/Thailand/8/2022 (H3N2).
• Ιό που μοιάζει με B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria lineage).

Οι παρασκευαστές τρισθενών εμβολίων με βάση τα κύτταρα θα πρέπει να περιλαμβάνουν αυτά τα τρία στελέχη του ιού για την περίοδο 2024/2025:

• Ιό που μοιάζει με A/Wisconsin/67/2022 (H1N1)pdm09.
• Ιό που μοιάζει με A/Massachusetts/18/2022 (H3N2).
• Ιό που μοιάζει με B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria lineage).

Οι παρασκευαστές αδρανοποιημένων εμβολίων μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο παραγωγής ενός τετραδύναμου εμβολίου που θα περιέχει δύο στελέχη του ιού της γρίπης Β για την περίοδο 2024 – 2025.

Σε αυτήν την περίπτωση, θεωρείται κατάλληλος ένας ιός που μοιάζει με B/Phuket/3073/2013 (B/Yamagata lineage) εκτός από τα στελέχη που αναφέρονται παραπάνω.

Οι συστάσεις για την περίοδο 2024/2025 εγκρίθηκαν από την επιτροπή φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση του EMA (CHMP) στη συνεδρίασή της τον Μάρτιο του 2024.

Οι ιοί της γρίπης, όπως επισημαίνεται, αλλάζουν και εξελίσσονται συνεχώς. Η περιοδική αντικατάσταση των στελεχών του ιού που περιέχονται στα εμβόλια κατά της γρίπης είναι επομένως απαραίτητη για να διατηρηθούν αποτελεσματικά τα εμβόλια, σημειώνει ο EMA.

Προς εξάλειψη κι άλλο συγγενικό στέλεχος;

Όπως είχε γράψει το iatropedia.gr, η εξαφάνιση του στελέχους B-Yamagata σήμανε το τέλος για μια σοβαρή αιτία θανάτου και ασθένειας, ειδικά μεταξύ των παιδιών.

Έδειξε επίσης ότι μπορεί να είναι δυνατό στο μέλλον να εξαλειφθεί και ένα άλλο συγγενικό στέλεχος της γρίπης τύπου Β, που είναι γνωστό ως «Victoria».

Σε αντίθεση με τη γρίπη τύπου Α, η οποία έχει ευρύ φάσμα ξενιστών και απειλεί να προκαλέσει πανδημίες, τα στελέχη της γρίπης τύπου Β μπορεί να εξαλειφθούν πιο εύκολα αν αναπτυχθούν αποτελεσματικότερα εμβόλια που όχι μόνο προστατεύουν από την ασθένεια, αλλά και αποτρέπουν τη μετάδοση, ανέφεραν επιστήμονες σε δημοσίευσή τους στο περιοδικό Lancet Infectious Diseases.

«Η θεωρητικά εφικτή εξάλειψη του ιού της γρίπης Β θα μπορούσε να απαλείψει ένα σημαντικό αυτό κλινικό και οικονομικό βάρος», έγραψαν στην επιθεώρηση ο Florian Krammer, καθηγητής εμβολιολογίας στην Ιατρική Σχολή Icahn School of Medicine at Mount Sinai στη Νέα Υόρκη και οι συνεργάτες του.