Στρεπτόκοκκος: Προ των πυλών η περίοδος έξαρσης – Τα SOS συμπτώματα που πρέπει να προσέχουν οι γονείς

Θορυβημένοι είναι οι γονείς μικρών παιδιών, μετά τον θάνατο μιας 9χρονης στο Διδυμότειχο που ήταν θετική στον στρεπτόκοκκο. Πρόκειται για το πρώτο θανατηφόρο περιστατικό για το 2024, ενώ το 2023 από την πιο σοβαρή έκφραση του στρεπτόκοκκου Α, τη διεισδυτική λοίμωξη (Invasive Group A Streptococcus, iGAS) κατέληξαν δέκα παιδιά.

Η 9χρονη διακομίστηκε χθες το πρωί από τη μητέρα της στο Γενικό Νοσοκομείο Διδυμότειχου, σε πολύ βαριά κατάσταση. Είχε υψηλό πυρετό, δύσπνοια και διαρροϊκές κενώσεις. Το ιατρικό ανακοινωθέν που εξέδωσε ο διοικητής του νοσηλευτικού ιδρύματος αποτυπώνει τη σοβαρότητα της κατάστασης της υγείας του παιδιού και τη μάχη που έδωσαν οι γιατροί.

Όπως σημειώνεται στο ανακοινωθέν, μετά από εξετάσεις που έγιναν στην 9χρονη, διαπιστώθηκε επιθετικός στρεπτόκοκκος, βαριά πνευμονία και συνοδά συμπτώματα: Ωχρότητα, περιστοματική κυάνωση, δύσπνοια, ταχυπαλμία, κ.ά. Έτσι, η ασθενής ετοιμάστηκε για διακομιδή στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, αλλά κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για τη διακομιδή της παρουσίασε μεγάλο επεισόδιο αιμόπτυσης και αιφνίδια απώλεια συνείδησης. «Κλήθηκαν κατέφθασαν και επελήφθησαν του περιστατικού: Αναισθησιολόγος, Καρδιολόγος, Ουρολόγος Χειρουργός, οι οποίοι με την παιδίατρο επιχείρησαν ανάνηψη για περισσότερο από 1 ώρα αλλά δυστυχώς αναποτελεσματικά. Η μικρή ασθενής κατέληξε περί την 14.30 μ.μ», αναφέρει η ανακοίνωση του νοσοκομείου.

Έξαρση στην Ευρώπη – Δέκα παιδιά έχασαν τη ζωή τους το 2023 στην Ελλάδα

Η τόσο ραγδαία εξέλιξη μιας λοίμωξης που οδηγεί σε θάνατο ένα παιδί δεν σταματά να προκαλεί αίσθηση ακόμη και στους ίδιους τους γιατρούς, παρότι γνωρίζουν ότι αν και σπάνια, η διεισδυτική μορφή του στρεπτόκοκκου Α είναι επικίνδυνη. Στην Ευρώπη, από τον Σεπτέμβριο του 2022 και έπειτα, καταγράφεται αύξηση κρουσμάτων και θανάτων διεισδυτικού στρεπτόκοκκου ομάδας Α (Invasive Group A Streptococcus, iGAS).

Στη χώρα μας, οι λοιμώξεις από iGAS δεν συμπεριλαμβάνονται στο σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων. Παρόλα αυτά, λόγω της αύξησης των κρουσμάτων iGAS διεθνώς, ο ΕΟΔΥ ζήτησε τη δήλωση όλων των κρουσμάτων από τις αρχές του 2023. Έτσι, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, από την αρχή του έτους 2023 και μέχρι τις 11/1/2024 δηλώθηκαν στον ΕΟΔΥ 89 περιστατικά iGAS, 40 σε ενήλικες και 49 σε παιδιά ηλικίας στην πλειοψηφία τους κάτω των δέκα ετών. Μεταξύ των περιστατικών περιλαμβάνονται 22 θάνατοι, 10 σε παιδιά ηλικίας δώδεκα μηνών ως οκτώ ετών και 12 σε ενήλικες στην πλειοψηφία τους με υποκείμενα νοσήματα.

Πώς μπορεί να επιδεινωθεί τόσο γρήγορα μια λοίμωξη με στρεπτόκοκκο

Η περίοδος έξαρσης της κοινής λοίμωξης με στρεπτόκοκκο είναι προ των πυλών – συνήθως παρατηρούνται περισσότερα περιστατικά προς το τέλος του χειμώνα, αρχή της άνοιξης, παρόλο που είναι ένα μικρόβιο που κυκλοφορεί όλο το χρόνο – για τον λόγο αυτό οι γονείς χρειάζονται επαγρύπνηση.

«Η λεπτή γραμμή στα παιδιά με στρεπτόκοκκο που παρουσιάζουν σοβαρή επιδείνωση, με μοιραίο αποτέλεσμα για τη ζωή τους, δεν μπορεί να εντοπιστεί με ακρίβεια. Είναι ακριβώς το ίδιο με νοσήματα που αναπτύσσονται ραγδαία. Όπως ένα έμφραγμα μπορείς να το προλάβεις, άλλο τόσο μπορεί και όχι. Το ίδιο συμβαίνει με πολύ σοβαρές λοιμώξεις που κάνουν σηψαιμία, δηλαδή προσβάλλουν πολλά όργανα μαζί», σημειώνει η παιδίατρος, αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Άννα Παρδάλη.

Σύμφωνα με την ίδια, ο στρεπτόκοκκος είναι κατά κανόνα μια ήπια λοίμωξη. «Ένα εξαιρετικά μικρό ποσοστό μπορεί να εκφράσει τη διεισδυτική μορφή της νόσου, για λόγους όπως η εξασθένηση του ανοσοποιητικού από προηγούμενες λοιμώξεις, η καταπόνηση του οργανισμού, η τυχαιότητα, καθώς και η φύση του ευμετάβλητου παιδικού ανοσοποιητικού συστήματος», σημειώνει, τονίζοντας ότι η λοιμωξη iGAS είναι σπάνια, μπροστά στα χιλιάδες περιστατικά στρεπτόκοκκου που καταγράφονται καθημερινά στην Ελλάδα.

Τα SOS σημάδια

Ο στρεπτόκοκκος, λέει η παιδίατρος, «χτυπά» όταν όλες οι χειμωνιάτικες λοιμώξεις, κυρίως η γρίπη, έχουν αποδυναμώσει τους παιδικούς οργανισμούς. Η περίοδος αυτή συνήθως είναι αρχές της άνοιξης, όταν διαχρονικά παρουσιάζεται έξαρση λοιμώξεων με στρεπτόκοκκο. Έτσι, οι γονείς πρέπει να είναι σε εγρήγορση. Από τη στιγμή, μάλιστα, που αυτή την περίοδο κυκλοφορεί και αδενοϊός με συμπτώματα τον πυρετό και τον πονόλαιμο, που είναι το πλέον χαρακτηριστικό σύμπτωμα του στρεπτόκοκκου.

Ένα πολύ κακό χρώμα στο παιδί (να είναι δηλαδή ωχρό) σε συνδυασμό με άλλα σημάδια μπορούν να προειδοποιήσουν έναν γονέα ότι η λοίμωξη ενδεχομένως γίνεται πιο σοβαρή. Τα σημάδια είναι, σύμφωνα με την κυρία Παρδάλη, τα εξής: Νωθρότητα, ανορεξία, αδυναμία να αλληλεπιδράσει φυσιολογικά με το περιβάλλον, δύσπνοια. Είναι συμπτώματα sos για οποιαδήποτε άλλη μικροβιακή λοίμωξη. «Επίσης οι γονείς πρέπει να καταλάβουν ότι όταν το παιδί είναι άρρωστο δεν πρέπει να εξαντλείται. Πρέπει να μένει στο σπίτι και να ξεκουράζεται μέχρι να αναρρώσει πλήρως. Όχι να βγαίνει για δραστηριότητες όταν αισθανθεί λίγο καλύτερα», τονίζει η παιδίατρος.