Φάρμακα: Ανεξέλεγκτες εισαγωγές και υπέρογκα κόστη εκτροχιάζουν τις δαπάνες στην Υγεία

Να περιορίσει τη δαπάνη των φαρμάκων που εισάγονται μέσω του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ), που αυξάνεται χρόνο με το χρόνο, επιχειρεί η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Στη σκιά των πρόσφατων δεδομένων σχετικά με την αποτελεσματικότητα σκευάσματος για την πλάγια μυατροφική σκλήρυνση (ALS), Υπουργείο Υγείας και Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ), ξεκινούν αυστηρό έλεγχο των ακριβών σκευασμάτων που εισάγονται κατόπιν μεμονωμένων παραγγελιών.

«Η δική μας ευθύνη είναι όταν κάποιος ασθενής πραγματικά χρειάζεται ένα φάρμακο για να του σώσουμε τη ζωή να είμαστε σε θέση να το παρέχουμε. Δεν θα μπορέσει η ελληνική πολιτεία να λύσει αυτό το γρίφο χωρίς την εργασία των γιατρών», σημείωσε ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, στο προχθεσινό Συνέδριο του Economist. Σε σχέση με το φάρμακο για τη νευρομυοπάθεια, τόνισε:

«Αυτό το φάρμακο, γραφόταν στην πατρίδα μας ασταμάτητα και σωρηδόν, μια πάρα πολύ ακριβή θεραπεία. Πέρυσι, κόστισε στο σύστημα 15 εκατομμύρια ευρώ. Μόνο φέτος τους πρώτους δύο μήνες του 2024 έχει κοστίσει πάνω από 3 εκατομμύρια ευρώ και προχθές το φάρμακο αυτό το οποίο δεν είχε έγκριση ΕΜΑ (σ.σ Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων), είχε έγκριση μόνο FDA (σ.σ Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων) φάση 2, ούτε καν φάση 3, και παρόλα αυτά το έγραφαν, απεσύρθη από την εταιρία καθώς απέτυχε να περάσει τη φάση 3 και άρα ως φάρμακο τελικά δεν δουλεύει. Αλλά ανακαλύψαμε ότι δεν δουλεύει αφού έχουμε ξοδέψει δεκάδες εκατομμύρια. Αυτό είναι μια αποτυχία όχι των υπουργών, αυτό είναι μια αποτυχία των γιατρών».

Όπως προκύπτει από τις πληροφορίες, ξεκινά στενό… μαρκάρισμα στις παραγγελίες φαρμάκων μέσω του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης (ΣΗΠ). Πρόκειται για ατομικές παραγγελίες φαρμάκων όταν κρίνει ένας γιατρός ότι ο ασθενής χρειάζεται φάρμακο το οποίο δεν κυκλοφορεί και δεν αποζημιώνεται στην ελληνική αγορά. Τέτοια σκευάσματα εισάγονται μέσω ΙΦΕΤ.

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν προϊόντα, σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Υγείας, των οποίων οι παραγγελίες επαναλαμβάνονται συχνά. Αυτά τα σκευάσματα σκοπός είναι να ενταχθούν στη Θετική Λίστα, να αποζημιώνονται και να πληρώνουν οι φαρμακευτικές εταιρείες clawback, όπως γίνεται με όλες τις εταιρείες που κυκλοφορούν φάρμακα στην ελληνική αγορά. Επιπλέον, καταργείται ο κανόνας 5/11. Πρόκειται για την προϋπόθεση προκειμένου να λάβει ένα φάρμακο άδεια κυκλοφορίας στην χώρα – δηλαδή να κυκλοφορεί σε 11 χώρες της Ευρώπης και να αποζημιώνεται σε πέντε.

Την ίδια στιγμή, δημιουργείται επιτροπή μέσα στην υπάρχουσα του ΣΗΠ με σκοπό να ελέγχεται ότι τα φάρμακα που συνταγογραφούνται για παραγγελία μέσω ΙΦΕΤ έχουν λάβει έγκριση και από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) και όχι μόνο από τον Αμερικανικό (FDA).

Σύμφωνα με πληροφορίες, η δαπάνη του ΙΦΕΤ για το 2023 ανήλθε σε περίπου 260 εκατ. Ευρώ, από τα οποία τα 160 εκατ. Ευρώ ήταν παραγγελίες μέσω ΣΗΠ. Το 2022 η συνολική δαπάνη ΙΦΕΤ ήταν 160 εκατ. Ευρώ και το 2021 περίπου 130 εκατ. Ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι όλα αυτά τα σκευάσματα που εισάγει το ΙΦΕΤ δεν είναι φάρμακα που περνούν τη διαδικασία αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης, όπως τα υπόλοιπα που έχουν άδεια κυκλοφορίας στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων, για το 2023 έχουν επιτευχθεί εξοικονομήσεις στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη που προσεγγίζουν τα 700 εκατομμύρια ευρώ από τις συμφωνίες εμπιστευτικών εκπτώσεων αλλά και τους κλειστούς προϋπολογισμούς που ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ. Οι εξοικονομήσεις αυτές αφαιρούνται από το ποσό της υπέρβασης της δημόσια φαρμακευτικής δαπάνης, δηλαδή το clawback.