Φόβοι επιδημίας καθώς το 80% των ιθαγενών της κοιλάδας Τζαβάρι του Αμαζονίου νοσεί με γρίπη

Η κοιλάδα φιλοξενεί τον μεγαλύτερο πληθυσμό ιθαγενών σε εθελοντική απομόνωση παγκοσμίως. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι επικοινώνησαν για πρώτη φορά με την φυλή των Κορούμπο το 1996, ωστόσο συνεχίζουν να ζουν αλληλεπιδρώντας ελάχιστα με άλλες ομάδες αυτοχθόνων και τις τοπικές αρχές.

«Η κοινότητα είναι εξαιρετικά ευπαθής, οποιαδήποτε μόλυνση μπορεί γρήγορα να κλιμακωθεί σε επιδημία», δήλωσε ο Μανοέλ Κορίμπα, τοπικός ηγέτης και σύμβουλος στο OPI, μια οργάνωση που είναι αφιερωμένη στην προστασία των αυτόχθονων ομάδων σε εθελοντική απομόνωση και εκείνων που εκτέθηκαν πρόσφατα στην αστικοποίηση.

Οι εργαζόμενοι στον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης που δραστηριοποιούνται στην περιοχή λένε ότι από τα 101 άτομα από την κοινότητα Κορούμπο που διαγνώστηκαν με συμπτώματα, 22 περιπτώσεις είχαν εξελιχθεί σε πνευμονία, εκ των οποίων οι 15 ήταν κάτω των εννέα ετών, αναφέρει δημοσίευμα της Guardian.

Η κοινότητα αποτελείται από μόλις 121 άτομα, που σημαίνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία έχει μολυνθεί. Το 2022, η πανδημία Covid-19 επηρέασε επίσης τους περισσότερους ιθαγενείς.

Για να αντιμετωπιστεί η δυσκολία παροχής υγειονομικής περίθαλψης σε αυτές τις κοινότητες, ο συνήγορος των ιθαγενών Μπρούνο Περέιρα είχε προτείνει ένα πλωτό υγειονομικό σκάφος, το οποίο έγινε πραγματικότητα ένα χρόνο μετά τον θάνατό του. Επί του παρόντος, υπό τη διαχείριση του υπουργείου Υγείας, η μονάδα προοριζόταν να διασχίσει τον ποταμό Ιτούι, παρέχοντας υγειονομική περίθαλψη σε απομακρυσμένα χωριά των Κορούμπο. Ωστόσο, έχει αγκυροβολήσει στις όχθες του ποταμού, απαιτώντας από τους ασθενείς να ταξιδεύουν εκεί.

«Αυτό έχει ήδη ανατρέψει τον σκοπό του σκάφους», είπε η Λουίζα Σουριάνι, άλλη σύμβουλος του OPI, προσθέτοντας ότι με αυτό τον τρόπο διευκολύνεται η εξάπλωση των ασθενειών. Επιπλέον, κανείς από το υγειονομικό προσωπικό δεν θέλει να μείνει λόγω των κακών συνθηκών εργασίας.

Σύμφωνα με τους συμβούλους του OPI και έναν γιατρό που ζήτησαν ανωνυμία λόγω της θέσης τους, το σκάφος είναι πολύ μικρό για την ομάδα, η οποία είναι έκθετη σε αφόρητη ζέστη, διαρροές από την οροφή κατά τη διάρκεια της βροχής και δυνατό θόρυβο από τη γεννήτρια πετρελαίου. Αντιμετωπίζουν επίσης ελλείψεις σε ιατρικό υλικό.

Εκτός από την αντιμετώπιση των επιδημιών γρίπης, οι Τζαβάρι αντιμετωπίζουν υψηλά ποσοστά ελονοσίας και διάρροιας, που επιδεινώνονται από το γεγονός ότι λιγότερο από το ένα πέμπτο των χωριών έχουν πρόσβαση σε εγκαταστάσεις υγιεινής. Μεταξύ 2018 και 2022, 134 άνθρωποι πέθαναν, το 34% των οποίων ήταν κάτω του ενός έτους, δήλωσε το υπουργείο Υγείας.

Το υπουργείο είπε στην Guardian ότι δεν έχουν αναφερθεί ακόμη θάνατοι στην πρόσφατη έξαρση και αρκετοί ασθενείς είχαν ήδη πάρει εξιτήριο στα χωριά τους.

Οι εισβολές επιδεινώνουν την κατάσταση

Οι εισβολές από παράνομους ανθρακωρύχους, υλοτόμους, ψαράδες, κυνηγούς και συμμορίες ναρκωτικών είχαν επίσης σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα ζωής των ιθαγενών που ζουν στον Αμαζόνιο. Η κατάσταση επιδεινώθηκε υπό τη διοίκηση του πρώην προέδρου της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρου, ο οποίος διέκοψε την καταστολή και μείωσε τους περιβαλλοντικούς προϋπολογισμούς, οδηγώντας σε αύξηση της αποψίλωσης των δασών και της παράνομης δραστηριότητας στην περιοχή.

Οι ελπίδες για μια πιο ενεργή στάση προς την προστασία του Αμαζονίου και των ιθαγενών του αναπτερώθηκαν όταν ο νέος πρόεδρος, Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ανέλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο του 2023. Η κυβέρνησή του ίδρυσε το πρώτο υπουργείο αυτόχθονων πληθυσμών.

Ωστόσο, η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Σύμφωνα με τον συνήγορο των ιθαγενών Ελιέσιο Μαρούμπο, τίποτα δεν έχει αλλάξει πραγματικά στην κοιλάδα Τζαβάρι, παρά την παγκόσμια προσοχή που έλαβε.

Είπε ότι εκτός από τις σποραδικές κυβερνητικές επιχειρήσεις επιβολής για την εξάρθρωση παράνομων δραστηριοτήτων, οι άνθρωποι στην περιοχή είχαν λάβει ελάχιστη βοήθεια.

Ο ίδιος ο Μαρούμπο ζει με τον φόβο των εγκληματικών ομάδων που δρουν στην περιοχή και χρησιμοποιεί πάντα ένα αλεξίσφαιρο γιλέκο και ένα θωρακισμένο αυτοκίνητο. «Δεν θέλω να πιστέψω ότι αυτό είναι φυσιολογικό», είπε στους Βραζιλιάνους βουλευτές πέρυσι.