Καινοτόμες θεραπείες δεν φτάνουν στους ασθενείς – Χωρίς πρόσβαση η Ελλάδα σε προηγμένα φάρμακα

Αποκαλυπτική σε σχέση με την πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών σε προηγμένες θεραπείες ATMP (Advanced Therapy Medicinal Products – Φαρμακευτικά Προϊόντα Προηγμένης Θεραπείας) είναι νέα ανάλυση που βασίζεται σε δεδομένα από 11 εθνικές φαρμακευτικές ενώσεις.

Η έκθεση είναι διαθέσιμη αποκλειστικά στα μέλη της ένωσης, αλλά η Δανική Ένωση Φαρμακευτικής Βιομηχανίας (Lif) δημοσίευσε τα κύρια δεδομένα για τον αριθμό των κυτταρικών και γονιδιακών θεραπειών που είχαν πλήρη ή περιορισμένη πρόσβαση στις 31 Δεκεμβρίου 2023.

Η μελέτη κάλυψε 18 φάρμακα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ογκολογικά σκευάσματα, φάρμακο για τη νόσο του Crohn, φάρμακα για αιμορροφιλία, γενετικές θεραπείες για νευρολογικές παθήσεις παιδιών, κ.ά.

Όπως προκύπτει από τη μελέτη, η Γερμανία αποζημίωσε μακράν τον μεγαλύτερο αριθμό ATMPs—16 από τα 18 φάρμακα. Το Ηνωμένο Βασίλειο κατέλαβε τη δεύτερη θέση: Οκτώ θεραπείες είχαν πλήρη πρόσβαση και άλλες τρεις περιορισμένη πρόσβαση.

Σε όλες τις άλλες χώρες που περιλαμβάνονται στη μελέτη, λιγότερα από τα μισά ATMP είχαν πρόσβαση. Η Ολλανδία παραχώρησε σε οκτώ ATMP πλήρη πρόσβαση, ενώ το Βέλγιο παραχώρησε σε τρία προϊόντα πλήρη πρόσβαση και σε πέντε περιορισμένη πρόσβαση.

Η Ελλάδα είχε με διαφορά τη χαμηλότερη κάλυψη ATMP μεταξύ των 11 χωρών, με μόνο ένα προϊόν να έχει πλήρη πρόσβαση και ένα δεύτερο να έχει περιορισμένη πρόσβαση.

Στη Δανία, μόνο δύο κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες είχαν πλήρη πρόσβαση και τρεις περιορισμένη πρόσβαση. Κατά μέσο όρο, ο χρόνος από την άδεια κυκλοφορίας έως τη σύσταση από το Danish Medicines Council ήταν 807 ημέρες.

Η Camilla Lund-Cramer, Chief Consultant της Lif, δήλωσε: «Ανησυχούμε που η Δανία υιοθετεί μια φιλόδοξη και εθνική προσέγγιση στη θεραπεία με προηγμένες θεραπείες. Ένα ATMP μπορεί να θεωρηθεί ως το απόλυτο προσωπικό φάρμακο. Τα ATMP αποτελούν μια αλλαγή παραδείγματος, καθώς η θεραπεία έχει θεραπευτικό στόχο και μπορεί ενδεχομένως να αντικαταστήσει την ανάγκη του ασθενούς για δια βίου συνεχή θεραπεία».

Κοιτάζοντας το μέλλον, η Lund-Cramer προέβλεψε: «Μέσα σε λίγα χρόνια, η EMA αναμένει 10-20 εφαρμογές ATMP ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει σημαντική ανάπτυξη στον τομέα, για την οποία πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της Δανίας είναι έτοιμο. Έχουμε μια ισχυρή επαγγελματική βάση στη Δανία και καλά δεδομένα υγείας. Αλλά η ανάπτυξη στην περιοχή προχωρά γρήγορα, επομένως είναι σημαντικό να δράσουμε έγκαιρα και να δημιουργήσουμε το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης έτσι ώστε η υιοθέτηση νέων θεραπειών να γίνει όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά».

Η Δανία δεν είναι σε καμία περίπτωση η μόνη αγορά για την οποία ο κλάδος έχει εκφράσει ανησυχίες σε σχέση με την πρόσβαση. Έχει ενδιαφέρον πώς ανταποκρίνονται οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι πληρωτές στην προβλεπόμενη αύξηση του αριθμού των νέων ATMP που θα φτάσουν στην αγορά τα επόμενα χρόνια.