Mandolas 2020: Ένα πολυδιάστατο κρασί που δεν σταματά να εξελίσσεται σε κάθε γουλιά
Δοκίμασα το Mandolas 2020 για πρώτη φορά τον φετινό χειμώνα, όταν έψαχνα κρασιά από λιγότερο γνωστές ποικιλίες για μια γαστρονομική βραδιά που σχεδίαζα στο εστιατόριο. Η αναζήτησή μου αυτή με ταξίδεψε στην Ουγγαρία, μια χώρα που αγάπησα λόγω της ζεστασιάς των ανθρώπων της, σε μια επίσκεψή μου για ένα οινοτουριστικό συνέδριο. Τα ίχνη της αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας είναι έκδηλα, όπως και η οικονομική και πολιτική αναταραχή που πέρασε η χώρα. Οι άνθρωποί της, όμως, εγκάρδιοι και χαμογελαστοί, δίνουν μαθήματα φιλοξενίας αλλά και ανθεκτικότητας στις δυσκολίες.
Το κρασί είναι συνυφασμένο με τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες μιας περιοχής. Λέω συχνά πως εκτός από τα καιρικά φαινόμενα στη σοδειά φαίνεται και η γενικότερη κατάσταση που επικρατεί σε έναν τόπο… Η Ουγγαρία είναι γνωστή για τα επικά γλυκά κρασιά που παράγει όταν η σήψη είναι «ευγενική» και ο βοτρύτης cinerea μετατρέπει κάτι «σάπιο» σε χρυσάφι, μια φυσική, ας πούμε, έκφραση της φιλοσοφίας kintsugi. Το Mandolas του 2020, όμως, που μου δημιούργησε μια ακόμη ανάμνηση, δεν είναι ένα γλυκό κρασί, είναι ένα μεγάλο ξηρό κρασί από τη λευκή ποικιλία furmint της Ουγγαρίας, μία από τις ποικιλίες που συμμετέχουν στα επιδόρπια κρασιά της.
Στην αρχή της δοκιμής μου είχα την αίσθηση πως πίνω ένα ασύρτικο και άρχισα να αναρωτιέμαι αν έχουν φυτέψει ασύρτικο στο Τοκάι, το ηφαιστειογενές έδαφος του αμπελώνα όμως δικαιολογεί αυτή την απολαυστική ορυκτότητα που έφερε στο μυαλό μου το ασύρτικο.
Το Mandolas είναι το πρώτο ξηρό furmint που εμφιαλώθηκε ποτέ στην Ουγγαρία και έρχεται από τον αυτοκρατορικό αμπελώνα των Αψβούργων Oremus, που σημαίνει στα λατινικά «ας προσευχηθούμε». Βρίσκεται στην περιοχή Tokaj (Τοκάι), στη βορειοανατολική Ουγγαρία, στα σύνορα με την Ουκρανία. Ο αμπελώνας αυτός έχει ποιοτικά χαρακτηριστικά βάσει θέσης και εδάφους που τον έκριναν ιδανικό για την παραγωγή των κρασιών των αυτοκρατόρων. Τον 18ο αιώνα ήταν και μια από τις πρώτες περιοχές που κατηγοριοποίησαν ποιοτικά τους αμπελώνες και όλα τα αμπελοτεμάχια του Oremus κατατάχθηκαν στην ανώτερη ποιοτικά βαθμίδα. Από εκεί λοιπόν παραγόταν το «κρασί του βασιλιά», το «κρασί βασιλιάς», αν και άλλες περιοχές χρησιμοποιούν αντίστοιχα βασιλικά τσιτάτα…
Mandolas είναι το όνομα ενός συγκεκριμένου αμπελοτεμαχίου του Oremus, όπου μέσα στα αμπέλια είναι εδώ και εκατοντάδες χρόνια φυτεμένες αμυγδαλιές (mandolas). To Οremus αγοράστηκε το 1993 από το θρυλικό οινοποιείο της Ribera de Duero της Ισπανίας, Vega Sicilia. Σε μια συνέντευξη ο ιδιοκτήτης του Vega Sicilia, Pablo Alvarez, στην ερώτηση γιατί αγόρασε το Oremus απάντησε «γιατί εκεί ένιωσα πάθος…» και την απάντησή του μπορούμε να τη γευτούμε ξεκάθαρα στο Mandolas του 2020.
Η εσοδεία του 2020 μόνο εύκολη ή ιδανική δεν μπορεί να χαρακτηριστεί για την περιοχή του Τοκάι: ψυχρή και άνυδρη άνοιξη και όταν τελικά ήρθε η πολυπόθητη βροχή η χρονική στιγμή ήταν η χειρότερη, ο πιο βροχερός Ιούνιος που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της περιοχής σφράγισε την τελική παραγόμενη ποσότητα. Οι δυσκολίες ακόμη περισσότερες για το Oremus, μιας και η βιοδυναμική καλλιέργεια που ασκείται θέλει πολύ μεγαλύτερο κόπο για τη φυτοπροστασία. Οι εργασίες στο αμπέλι έγιναν με αξιοθαύμαστη πειθαρχία και ευλάβεια και τα σταφύλια επιλέχθηκαν αυστηρά για να ξεκινήσει η οινοποίηση. Η προσήλωση της οινολογικής ομάδας στη λεπτομέρεια και στην τελειότητα, όμως, αν και σε αντίξοες συνθήκες, έδωσε ένα κρασί-ανάμνηση. Οι υψηλές κριτικές και βαθμολογίες δικαίωσαν τις προσπάθειες όλων.
Το κρασί έχει έντονο χρυσαφένιο χρώμα, σαν στάχυ, που επιβεβαιώνει και τη ρίζα του ονόματός του (furmint σημαίνει στάχυ). Στην αρχή της δοκιμής μου είχα την αίσθηση πως πίνω ένα ασύρτικο και άρχισα να αναρωτιέμαι αν έχουν φυτέψει ασύρτικο στο Τοκάι –το ηφαιστειογενές έδαφος του αμπελώνα όμως δικαιολογεί αυτή την απολαυστική ορυκτότητα που έφερε στο μυαλό μου το ασύρτικο–, στη συνέχεια μου θύμισε chenin blanc και εξελίχθηκε στην πορεία της δοκιμής σε μια γευστική ανάμνηση Βουργουνδίας. Όλα αυτά τελικά απλώς εκφράζουν το furmint aπό το Mandolas. Έκρηξη από εσπεριδοειδή, πράσινο μήλο, νεκταρίνι, ξεκάθαρος ορυκτός χαρακτήρας, κρεμώδης υφή και μεγάλη εξέλιξη στο στόμα στο τελείωμά του. Μου αρέσουν πολύ αυτά τα κρασιά, τα πολυδιάστατα, που δεν σταματάνε να εξελίσσουν την έκφραση στο στόμα σε κάθε γουλιά. Ξεκάθαρα ένα κρασί γαστρονομίας, που ταιριάζει με τους παραδοσιακούς ουγγαρέζικους λαχανοντολμάδες γεμιστούς με χοιρινό κιμά, με μεγάλα ψάρια στη σχάρα, με μανιτάρια φρικασέ ή τηγανητό μπακαλιάρο με κουρκούτι.
Αυτό το κρασί της συγκεκριμένης χρονιάς το αγάπησα ιδιαίτερα, ίσως γιατί έχει να κάνει με την πάλη και τον αγώνα να ξεπεράσεις τις δυσκολίες, ίσως γιατί έχω ωραίες αναμνήσεις από τους ανθρώπους της χώρας, την ιστορία και τον πολιτισμό, που είναι εμποτισμένα τελικά στο furmint του Mandolas. Εύχομαι να βρείτε τη χρονιά του 2020 και να την απολαύσετε αργά αργά και με προσοχή, γιατί το κρασί είναι αναμνήσεις…
https://www.lifo.gr/tropos-zois/gefsi/mandolas-2020-ena-polydiastato-krasi-poy-den-stamata-na-exelissetai-se-kathe
