Βικτόρια Μοσάλοβα: H Bρετανίδα με το ακρωτηριασμένο πόδι που ξεπέρασε τα κοινωνικά στίγματα

Η Βικτόρια Μοσάλοβα, γεννημένη στη Λετονία τον Φεβρουάριο του 1987 και γνωστή διεθνώς ως Βικτόρια Μοντέστα, είναι Βρετανίδα τραγουδοποιός, performer, δημιουργική διευθύντρια και μοντέλο. Το πόδι της τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια του ερχομού της στον κόσμο. Το ακρωτηρίασε οικειοθελώς το 2007. Μετά από αυτό η Βικτόρια εξελίχθηκε σε μια καλλιτέχνιδα και τραγουδίστρια που σπάει τα όρια και έχει θέσει ως αποστολή της να αμφισβητήσει τα κοινωνικά στίγματα που μας περιορίζουν μέσα από την πρωτοποριακή δουλειά της.

Χρησιμοποιώντας το πρόσθετο πόδι της, καλλιτεχνικά διακοσμημένο και σχεδιασμένο ώστε να αποτελεί από μόνο του κομμάτι των σόου, όχι μόνο κάνει απίστευτα κατορθώματα, αλλά και εμπνέει μια συζήτηση για την ομορφιά και τη δύναμη των ανθρώπων με διαφορετικά χαρακτηριστικά.

Με την ατρόμητη στάση της και την αδιαμαρτύρητη προσέγγισή της στη ζωή, επηρεάζει σημαντικά τον κόσμο γύρω της ενώ έχει ήδη μια επιτυχημένη καριέρα στο μόντελινγκ -με πρακτορείο της το IMG Models- και έχει φωτογραφηθεί για μερικά από τα πιο επιλεκτικά περιοδικά όπως η «Vogue» και το «Harper’s Bazaar». Προσφέροντας κάτι διαφορετικό στον τρόπο με τον οποίο μπορούν να γίνουν αντιληπτές οι μάρκες, η ξεχωριστή παρουσία της αποτελεί μέρος ενός μεταβαλλόμενου τοπίου ως προς το τι αντιπροσωπεύει την ομορφιά.

«Πάντα έβλεπα τον εαυτό μου ως έναν χαρακτήρα που δημιούργησα, μια οντότητα που συνοδεύεται από έναν ολόκληρο κόσμο αξιών και στυλ. Η αγάπη μου για τη μόδα, τον σουρεαλισμό και την performance art με έφερε μπροστά -και πίσω- από την κάμερα. Το να αναδεικνύεις τη μοναδικότητά σου έχει αξία», πιστεύει. Ως μουσικός κάνει καριέρα με το όνομα Bionic Pop Artist ενώ το βιντεοκλίπ της «Prototype» τιμήθηκε με τον Αργυρό Λέοντα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.

Η ίδια είναι πρέσβειρα luxury brands όπως ο οίκος Louboutin. Μεταξύ πλήθος άλλων επαγγελματικών δραστηριοτήτων, η Μοντέστα εμφανίστηκε στην τελετή λήξης των Θερινών Παραολυμπιακών Αγώνων του 2012, στη χριστουγεννιάτικη γιορτή του Βατικανού το 2021 και ως guest star ακόμα και στο περίφημο παρισινό καμπαρέ «Crazy Horse». Από εκεί ξεκίνησε και η συζήτησή μας μαζί της.

GALA: Εχετε εμφανιστεί μέχρι σήμερα δύο φορές -το 2019 και το 2023- στο «Crazy Horse». Πώς το αποφασίσατε;

ΒΙΚΤΟΡΙΑ ΜΟΝΤΕΣΤΑ: Μου αρέσει να δίνω μια γεύση φουτουρισμού σε κλασικά brands, τιμώντας έτσι την κομψότητα και την παράδοση και να τις προωθώ με τα πιο σύγχρονα μέσα. Αυτή η συνεργασία μου είναι μια ζωντανή απόδειξη του πόσο μου αρέσει να πειραματίζομαι με τον χαρακτήρα και την αισθητική μου. Πάντα θαύμαζα την ακρίβεια και το ύφος των παραστάσεών τους, που μοιάζουν περισσότερο με τους τίτλους έναρξης ταινιών του Τζέιμς Μποντ ή με ένα μουσικό βίντεο παρά με τις συνηθισμένες παραστάσεις ενός καμπαρέ. Είναι ένα τέλειο μαύρο κουτί ψευδαισθήσεων.

G.: Ποιο ήταν το concept της παράστασής σου;

Β.Μ.: Συνήθως φανταζόμουν τον εαυτό μου στο κοινό και όχι ως showgirl στο «Crazy Horse». Αλλά χρειάστηκε πολύ λίγο για να με πείσω ότι το «Bionic Showgirl», όπως ονομάστηκε το σόου, ήταν μια πρόκληση για τις ικανότητες και τη φαντασία μου. Ηταν διασκεδαστικό, είχε σκληρή δουλειά και ήταν μια τεράστια στιγμή για την ποπ κουλτούρα. Κατά τη γνώμη μου, το σεξαπίλ και η σεξουαλική ταυτότητα είναι ένα ουσιαστικό στοιχείο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συχνά παραβλέπεται όταν πρόκειται για Ατομα με Αναπηρία, που είναι μεγαλύτερα σε ηλικία ή δεν ταιριάζουν με την εικόνα των ΜΜΕ για το σέξι. Υπήρχαν επίσης πολλές πρωτιές σε αυτό το έργο: νέα μουσική, προσθετικά, προβολές που δημιουργήθηκαν αποκλειστικά για την παράσταση… Πολλές βραδιές το κοινό χειροκροτούσε όρθιο επευφημώντας για ώρα στο τέλος. Ολο αυτό αντιστάθμισε την ξεπερασμένη στάση της Γαλλίας όσον αφορά στην ενσωμάτωση στα πολιτιστικά πράγματα. Θα ήταν ψέμα αν έλεγα ότι το σόου δεν ήταν σκανδαλιστικό έως και εξοργιστικό κάποιες στιγμές. Παρ’ όλα αυτά, αυτό το κεφάλαιο είχε αίσιο τέλος όταν έλαβα ένα επίσημο «ευχαριστώ» από την κυβέρνηση για την πρόοδο που συντελέστηκε με τις δεκάδες εμφανίσεις και συνεντεύξεις μου που έβαλαν τα πράγματα στη θέση τους.

G.: Τι χρειάζεται για να μετατραπεί ένα μειονέκτημα σε πλεονέκτημα;

Β.Μ.: Χρειάζεται μια αλλαγή στάσης για να σκεφτούμε: «Αυτό το άτομο είναι διαφορετικό από το συνηθισμένο. Ποιες είναι οι δυνατότητές του και τι μοναδικές ιδιότητες και βιωμένη εμπειρία διαθέτει και τι μπορεί να προσφέρει στην κοινωνία;». Ενα παράδειγμα που είναι εύκολο να γίνει αντιληπτό είναι σίγουρα τα σωματικά πλεονεκτήματα, όπως η ενίσχυση του σώματος ή της πνευματικής ικανότητας μέσω της υποστηρικτικής τεχνολογίας.

Οι αντιξοότητες της ζωής αλλάζουν τους ανθρώπους. Τους ωθούν να επιλύουν προβλήματα σε ένα εντελώς νέο επίπεδο. Δείτε την πρωτοβουλία «Mission: AstroAccess» που πιέζει για συμπερίληψη στα διαστημικά ταξίδια. Μόλις πριν από λίγα χρόνια γνώρισα 12 απίστευτα πληρώματα, όλα με διαφορετικές μορφές αναπηρίας, που ερευνούσαν το μέλλον της παραμονής του ανθρώπου σε συνθήκες μικροβαρύτητας. Οι ιδέες τους ήταν τόσο διορατικές.
Βλέποντας ένα παραπληγικό άτομο να σηκώνεται για πρώτη φορά από την καρέκλα του και να πετάει στην καμπίνα, συνειδητοποιείς ότι η πραγματικότητά μας δεν είναι τόσο άκαμπτη όσο φαίνεται.

G.: Αλλάξατε την αντίληψη σχετικά με τη χρήση των επαυξημένων μελών του σώματος. Με ποιο κόστος;

Β.Μ.: Ως επί το πλείστον ήταν μια μοναχική διαδρομή, ειδικά στο ξεκίνημα της καριέρας μου. Νιώθω τυχερή, όμως, γιατί η αγάπη που εισπράττω και η σύνδεση που νιώθω με τον κόσμο που επικοινωνεί μαζί μου και παρακολουθεί τη δουλειά μου αντισταθμίζουν τις όποιες δυσκολίες.

G.: Μήπως τελικά είναι η έκθεση ο καλύτερος τρόπος για να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας;

Β.Μ.: Αυτή είναι μια σπουδαία ερώτηση. Μερικές φορές η συζήτηση απλώς δεν φτάνει. Οπότε, ναι, πρέπει να γίνουμε ο πρωταγωνιστής του οράματός μας, να γίνουμε ο αρχιτέκτονας και να δημιουργήσουμε παραδείγματα του κόσμου που ελπίζουμε να γεννηθεί.

G.: Ποιος ο ρόλος σας ως μοντέλο στην παγκόσμια αντίληψη της ομορφιάς;

Β.Μ.: Η ομορφιά είναι πάντα υποκειμενική. Πάντα θα υπάρχουν τάσεις, brands και διασημότητες που γοητεύουν το κοινό με κάποιο πρότυπο. Χαίρομαι ιδιαίτερα για την αυξανόμενη ορατότητα των ανθρώπων που εκφράζουν την ομορφιά με διαφορετικούς τρόπους – ένα μοναδικό μείγμα σωματικότητας, προσωπικότητας και ουσίας. Πλέον ηθοποιοί με χαρακτηριστικά που υπήρξαν αντικείμενο χλευασμού στο σχολείο γίνονται οι σταρ που θέλουμε να βλέπουμε όλο και συχνότερα. Οσο για τον ρόλο μου σε αυτή τη δεξαμενή απόψεων, ξέρω πόσο προνομιούχα και τυχερή είμαι.

G.: Ποια ήταν η συναυλία που σας σημάδεψε ως μουσικό;

Β.Μ.: Το 2010 ήταν η πρώτη φορά που αφοσιώθηκα αποκλειστικά στη μουσική και εργάστηκα για την τελειοποίηση του πρώτου μου ΕΡ. Στα χρόνια που ακολούθησαν διοργάνωσα μερικές μουσικές εκδηλώσεις στο Ανατολικό Λονδίνο, μια σειρά από μουσικά σχήματα και καλλιτέχνες της performance σκηνής και φινάλε με τα δικά μου κομμάτια, συνοδεία κιθάρας, ντραμς και πλήκτρων.

Αυτές ήταν μερικές από τις πιο αγαπημένες μου μουσικές εμπειρίες, ήταν κάτι διαφορετικό από τη Βιονική Βικτόρια του σήμερα. Η εστίαση ήταν αποκλειστικά στη μουσική παράσταση. Περίπου την ίδια εποχή, όχι πολύ πριν από τους Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2012, επιλέχθηκα ως ένα από τα ανερχόμενα νέα μουσικά σχήματα του Ηνωμένου Βασιλείου και έκανα την πρώτη μου τηλεοπτική εμφάνιση.

G.: Εχετε συνεργαστεί και με το MIT, σωστά;

Β.Μ.: Αυτό κι αν ήταν έκπληξη. Δεν είχα πλήρη επίγνωση του τι σημαίνει MIT Media Lab
– ήταν σαν να μπαίνεις σε μια ακαδημία των X-Men, όλοι τους διέθεταν τα υψηλότερα επίπεδα φαντασίας, περιέργειας και αποφασιστικότητας. Στο τμήμα όπου συμμετείχα ως συνεργάτιδα του διευθυντή, δουλέψαμε διαφορα projects, όπως το Skrin που διαπραγματεύοταν την ανθρώπινη επιδερμίδα με τη βοήθεια της τεχνολογίας και στο οποίο προσφέρθηκα ως μοντέλο. Είχα να κάνω με άτομα της ακαδημαϊκής κοινότητας που τους δόθηκε η ευκαιρία να συνδεθούν με το τεράστιο δίκτυο της καινοτόμου τέχνης, του σχεδιασμού και της επιστήμης. Αυτή η εμπειρία μού άλλαξε τη ζωή.

G.: Ποιο το σημαντικότερο επίτευγμά σας;

Β.Μ.: Το φιλμ για το Rolls-Royce Art Film Festival το 2019. Συχνά χρειάζεται ένας επαναστάτης για να ξεπεράσει τους περιορισμούς. Απόλαυσα αυτή την απίθανη δουλειά που ξεκίνησε από το μηδέν, ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Η ταινία ήταν ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα σχεδιασμού και μηχανικής, για χάρη της οποίας δημιουργήσαμε ένα τρισδιάστατα εκτυπωμένο μπούστο με μοτίβο έναν κινητήρα Rolls-Royce. Η δήλωσή μου ήταν το πρόσθετο μέλος Jacob’s Ladder, με αληθινό ηλεκτρισμό που τροφοδοτούνταν από ένα από τα πιο μικροσκοπικά πηνία Tesla στον κόσμο στις φτέρνες μου, το οποίο πυροδοτούσε ηλεκτρικό ρεύμα στο εσωτερικό του ποδιού μου. Ημουν ένας αληθινός αρχιτέκτονας του σώματός μου και της πραγματικότητάς μου.

G.: Τον περασμένο Οκτώβριο εντυπωσιάσατε και με την performance σας ως ιέρεια του Louboutin.

Β.Μ.: Είμαι ακόμα ενθουσιασμένη από αυτή την παράσταση. Η βιονική μου αισθητική, η ιστορία της ζωής μου και στοιχεία όπως το άβαταρ εναρμονίστηκαν τέλεια με την ισχυρή παρουσία του brand Louboutin και τη δουλειά του καλλιτέχνη και animator Τομπάιας Γκρέμλερ. Η ομάδα ήταν τεράστια και ταλαντούχα – όλοι ήταν αφοσιωμένοι στο να ανακαλύψουν τη μαγεία μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος. Η αφήγηση της παράστασης κατέληξε να είναι πολύ προσωπική. Αυτή ήταν η δεύτερη φορά που εμφανίστηκα με μια ακίδα ως πρόσθετο μέλος στη σκηνή και συνολικά όλο το σόου θύμιζε περισσότερο τελετουργία παρά οτιδήποτε άλλο. Ηταν μια συναισθηματική εμπειρία – η μετάβαση από την αγριότητα στην ευαλωτότητα μέχρι τη νεοαποκτηθείσα χάρη και τρυφερότητα. Είμαι μεγάλη θαυμάστρια των παραστατικών παρουσιάσεων μόδας. Η μόδα έχει τόση δύναμη. Μπορεί να σε ενδυναμώσει και να σε μεταμορφώσει πλήρως.

G.: Είναι η πολυτέλεια απελευθερωτική για τη δημιουργικότητα;

Β.Μ.: Σίγουρα μπορεί να είναι. Οι υψηλοί προϋπολογισμοί σημαίνουν μεγαλοπρεπή σόου. Μπορεί επίσης όμως να σκοτώσουν τη δημιουργικότητα, ειδικά των νέων σχεδιαστών μόδας. Οπως και στη μουσική βιομηχανία, η ιστορία επαναλαμβάνεται. Οι καλλιτέχνες παρουσιάζουν τις καλύτερες δουλειές τους στο ξεκίνημα και μετά ακολουθούν ο κορεσμός και ο προσανατολισμός στη μαζική αγορά. Συγχαίρω τους δημιουργούς που παραμένουν αυθεντικοί.

G.: Πώς βλέπετε το μέλλον των μοντέλων;

Β.Μ.: Από την ορατότητα της σωματικής ποικιλομορφίας μέχρι τα άβαταρ και τα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης και όλους τους νέους διαφορετικούς τρόπους αλληλεπίδρασης στον πραγματικό και εικονικό κόσμο θα γίνει μια πραγματική Aγρια Δύση εκεί έξω.