Στους Φούρνους οι αιωνόβιες γιαγιάδες μαγειρεύουν τη συνταγή της μακροζωίας

ΣΤΟΥΣ ΦΟΥΡΝΟΥΣ ΚΟΡΣΕΩΝ, το νησί των πειρατών και των μακρόβιων, που βρίσκεται απέναντι από την Ικαρία, την καλύτερη ιστορία αφηγείται μια παρέα ηλικιωμένων κατοίκων με ηλικία από 80 έως και 106 ετών, που αποκαλύπτουν το μυστικό της μακροζωίας.

Μπορεί η Ικαρία να είναι πιο διάσημη, καθώς περιλαμβάνεται στις πέντε περιοχές του πλανήτη όπου υπάρχει αυξημένο ποσοστό μακρόβιων κατοίκων, αλλά τελικά έχει το όνομα και οι Φούρνοι τη χάρη, και εν προκειμένω την τεχνογνωσία! Στους Φούρνους οι άνθρωποι δεν έχουν το υπερβολικά χαλαρό ικαριώτικο lifestyle. Η συνταγή της μακροζωίας τους δεν οφείλεται μόνο στην έλλειψη στρες και στις μεσημεριανές σιέστες.

Το μήνυμα, λοιπόν, είναι ξεκάθαρο: «Κάν’ το όπως στους Φούρνους!»

Οι Φουρνιώτες είναι λίγο μποέμ, αλλά η εξαιρετική υγεία που τους χαρακτηρίζει μέχρι και τα βαθιά τους γεράματα οφείλεται στο ότι τρώνε καθημερινά φραγκόσυκα, την απόλυτη «βόμβα» βιταμίνης C, φρέσκο ψάρι, άγρια χόρτα, μέλι θυμαρίσιο αλλά και αρωματισμένο με φασκόμηλο. Επίσης, πίνουν κυρίως αφεψήματα από τα τοπικά βοτάνια και τρώνε λίγο. Μάλιστα, η πιο ηλικιωμένη γιαγιά του νησιού, η Ασημίνα, 106 ετών, μου θυμίζει να γράψω στο ρεπορτάζ μου ότι το πολύ φαγητό βλάπτει! «Να τρώτε λίγο, αν θέλετε να φτάσετε την ηλικία μου», λέει στα εγγόνια της.

Λιτή δίαιτα ακολούθησε σε όλη του τη ζωή και ο αδελφός της, ο Παντελής, 101 ετών σήμερα, ήρωας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και δύο φορές ναυαγός. Ψημένος στην πείνα των δύσκολων χρόνων της Κατοχής είναι και ο έτερος Μαθουσάλας του νησιού, ο Νίκος Πυροβολικός, καπετάνιος στις Μαύρες Μοίρες, στα καΐκια που οργάνωναν «χτυπήματα» κατά του χιτλερικού στρατού, ένας από τους ελάχιστους εν ζωή ανθρώπους του οποίου η προτομή εκτίθεται στο Πολεμικό Μουσείο της Λέρου. Πολύ περπάτημα, καθημερινή κουβεντούλα με τους γείτονες, βόλτα στο καφενείο και τα σοκάκια του νησιού για την απαραίτητη κοινωνικοποίηση με τους συγχωριανούς, καθαρός αέρας, φαγητό μαζί με όλη την οικογένεια και τους συγγενείς είναι η καθημερινή ρουτίνα για τους Φουρνιώτες. 

Την ίδια ώρα μια μελέτη του ΕΚΠΑ, στην οποία συμμετέχει η καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας & Προληπτικής Ιατρικής, Ντόρα Ψαλτοπούλου, φανερώνει ότι οι κάτοικοι των περιοχών του πλανήτη που αποκαλούνται «blue zones» και είναι μακρόβιοι έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Καταρχάς, τα όσπρια κατέχουν βασική θέση στη διατροφή τους. Επίσης, τρώνε καρπούς καθημερινά και προσλαμβάνουν τις περισσότερες από τις θερμίδες τους νωρίς μέσα στην ημέρα, όχι αργά. Τέλος, είναι σύνηθες οι οικογένειες να τρώνε τουλάχιστον ένα γεύμα μαζί, συνήθως το μεσημεριανό ή το τελευταίο της ημέρας. Η διατροφή, φυσικά, δεν είναι ο μόνος παράγοντας που σχετίζεται με το υψηλό προσδόκιμο ζωής.

Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που κατοικούν σε κοινότητες όπου η μακροζωία είναι σύνηθες φαινόμενο έχουν ισχυρούς δεσμούς με τους φίλους και την οικογένεια, αίσθηση κάποιου σκοπού έξω από τον εαυτό τους και θετική οπτική. Έχουν έντονη σωματική δραστηριότητα και περνούν πολύ χρόνο έξω από το σπίτι, ασχολούμενοι με την κηπουρική και τη γεωργία ή συναναστρεφόμενοι με άλλα άτομα στις κοινότητές τους. Το μήνυμα, λοιπόν, είναι ξεκάθαρο: «Κάν’ το όπως στους Φούρνους!».