«ΕΝΑΣ ΝΟΜΟΣ ΔΕΝ ΑΡΚΕΙ», λέει το σύνθημα του φετινού Athens Pride, στρέφοντας την προσοχή, πέρα από τη δικαιολογημένη χαρά για τη θεσμοθέτηση (επιτέλους) της ισότητας στον γάμο και την τεκνοθεσία, σε όλα όσα απομένουν να γίνουν ώστε να μπορούμε να μιλάμε για πλήρη ισότητα και ουσιαστική συμπερίληψη των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στην κοινωνία.
Και είναι ομολογουμένως πολλά αυτά, ιδίως σε τομείς όπως η υγεία, όπου η χώρα μας είναι αρκετά πίσω, όπως επισημαίνει και η ίδια η Εθνική Στρατηγική για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+: «Ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η έκφραση, η ταυτότητα και τα χαρακτηριστικά φύλου δεν συμπεριλαμβάνονται στο πεδίο της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας στη νομοθεσία για την ίση μεταχείριση. Σε κάθε περίπτωση, η παροχή υπηρεσιών βασίζεται στη σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα σε γιατρό και ασθενή και διαταράσσεται όταν ο ασθενής δεν μπορεί να οικοδομήσει τέτοιες σχέσεις».
Τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα στην Ελλάδα συνεχίζουν δυστυχώς να αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη τις προκλήσεις που βιώνουν, αλλά και διακρίσεις από το προσωπικό στις δομές υγείας, το οποίο συνήθως δεν έχει ούτε την κατάρτιση ούτε την ευαισθησία να αναγνωρίσει αυτές τις προκλήσεις και να τις διαχειριστεί με τρόπο που δεν θα αναπαράγει τα αρνητικά στερεότυπα και τους αποκλεισμούς.
Αρκετά είναι τα κράτη που έχουν υιοθετήσει αυστηρή νομοθεσία κατά των διακρίσεων σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+ και για την εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασής τους στις υπηρεσίες υγείας.
Το πρόβλημα, μάλιστα, είναι ιδιαίτερα έντονο στους επαγγελματίες ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής στήριξης, καθώς η έλλειψη σαφούς νομοθετικού πλαισίου επιτρέπει την παροχή συμβουλευτικής και πρακτικών που μπορεί να βλάπτουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.
Τα τρανς άτομα αντιμετωπίζουν, επίσης, σοβαρές δυσκολίες στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής ασφάλισης. Οι απαξιωτικές συμπεριφορές που συχνά συναντούν τα αποτρέπουν από το να επισκεφτούν νοσοκομεία, με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις που κάτι τέτοιο μπορεί να έχει στην υγεία τους μακροπρόθεσμα.
Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μόλις πρόσφατα επετράπη στους ομόφυλους άνδρες να γίνονται αιμοδότες, ενώ οι επικίνδυνες «θεραπείες» μεταστροφής απαγορεύτηκαν στην Ελλάδα μόλις το 2022.
Για μία ακόμη φορά, ωστόσο, δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό, αρκεί να στρέψουμε το βλέμμα σε άλλες χώρες που εφαρμόζουν με επιτυχία πολιτικές που εξασφαλίζουν ισότιμη και ολοκληρωμένη πρόσβαση στις δομές και τις υπηρεσίες υγείας για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.
Σε αυτό το πλαίσιο, αρκετά είναι τα κράτη που έχουν υιοθετήσει αυστηρή νομοθεσία κατά των διακρίσεων σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ+ και για την εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασής τους στις υπηρεσίες υγείας.
Ο Καναδάς, για παράδειγμα, εφαρμόζει μια συνεκτική στρατηγική που ξεκινά από τη συγκέντρωση και ανάλυση σχετικών δεδομένων και φτάνει μέχρι την εφαρμογή στοχευμένων παρεμβάσεων που καλύπτουν όλο το φάσμα των αναγκών. Περιλαμβάνει την εκπαίδευση του υγειονομικού προσωπικού πάνω στα ΛΟΑΤΚΙ+ θέματα υγείας, την ενσωμάτωση θεραπειών και επεμβάσεων επιβεβαίωσης φύλου στα ασφαλιστικά προγράμματα, καθώς και την προστασία από διακρίσεις στις δομές υγείας.
Η δε Σουηδία και η Ολλανδία προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες για ΛΟΑΤΚΙ+ και ειδικά για τα τρανς άτομα, συμπεριλαμβανομένων των επεμβάσεων επιβεβαίωσης φύλου και των ορμονοθεραπειών, ενώ «τρέχουν» και προγράμματα για την υποστήριξη της ψυχικής και της σεξουαλικής υγείας τους. Αντίστοιχες πολιτικές εφαρμόζουν και η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Νέα Ζηλανδία αλλά και η Γερμανία, η οποία διαθέτει επιπλέον προγράμματα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του ΗΙV, ειδικά σχεδιασμένα για ΛΟΑΤΚΙ+.
Σε ό,τι αφορά, μάλιστα, την Ισπανία, το δημόσιο σύστημα υγείας διαθέτει κλινικές ειδικά επικεντρωμένες στις ανάγκες των ΛΟΑΤΚΙ+, ιδίως των τρανς ατόμων, προσφέροντας ολοκληρωμένες υπηρεσίες που εκτείνονται από την ψυχική υποστήριξη μέχρι τις ιατρικές και φαρμακευτικές θεραπείες. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και η Νορβηγία με τη Γαλλία, με την τελευταία να συμπεριλαμβάνει και πολιτικές που διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας για τις ΛΟΑΤΚΙ+ οικογένειες.
Τέλος, στα πιο προωθημένα παραδείγματα ανήκει η Αυστραλία, η οποία, με τη βοήθεια και της Εθνικής Συμμαχίας για την Υγεία των ΛΟΑΤΚΙ+, προωθεί ολιστικές και συμπεριληπτικές πολιτικές οι οποίες καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα από την ψυχολογική υποστήριξη και την υγεία των ηλικιωμένων και των ΑμεΑ ΛΟΑΤΚΙ+ μέχρι τις ανακουφιστικές θεραπείες για άτομα με ανίατες ασθένειες.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
https://www.lifo.gr/lgbtqi/ygeia-horis-diakriseis
