Guardian: Οργή για τις πριβέ ξεναγήσεις στην Ακρόπολη με εισιτήριο έως 5.000 ευρώ

Αρχαιολόγοι και ξεναγοί είναι μεταξύ των επικριτών που λένε ότι το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης, έρχεται σε αντίθεση με αυτό που πρέπει να αντιπροσωπεύει το σύμβολο της δημοκρατίας.

Η Τζάκι και ο Μάλκολμ Λαβ στέκονται ανάμεσα σε μια παρέα τουριστών στην καρδιά της Αθήνας, απολαμβάνοντας την Ακρόπολη με ένα μείγμα δέους και θαυμασμού. Ο μεγαλύτερος κλασικός χώρος της ελληνικής πρωτεύουσας ήταν πραγματικά υπέροχος, είπαν, αλλά το πλήθος ήταν τέτοιο, ακόμη και τον Απρίλιο, που προτιμούσαν να το ζήσουν από απόσταση. «Δεν πήγαμε με όλους αυτούς τους ανθρώπους», είπε η Τζάκι κοιτάζοντας το μνημείο του πέμπτου αιώνα από την πλακόστρωτη λεωφόρο από κάτω. «Δεν πιστεύαμε ότι θα ήταν το καλύτερο πράγμα να κάνουμε, σωστά;» αναρωτήθηκε.

Το ζευγάρι, που απολάμβανε ένα διάλειμμα στην πόλη από το Ίπσουιτς, την αγγλική γενέτειρά του, είχε σκεφτεί αν θα έκανε μια ιδιωτική περιοδεία. Το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού σχεδιάζει εξατομικευμένες επισκέψεις στο μνημείο με αντίτιμο ύψους 5.000 ευρώ. «Δεν θα το πληρώναμε αυτό», είπε ο Μάλκολμ, οδηγός φορτηγού. «Τρελές τιμές», είπε η Τζάκι. «Σίγουρα όχι για ανθρώπους σαν εμάς».

Η Ακρόπολη είναι μακράν το μεγαλύτερο αξιοθέατο της Ελλάδας, προσελκύοντας περισσότερους από 22.000 επισκέπτες την ημέρα το περασμένο καλοκαίρι, αναγκάζοντας τις αρχές να θεσπίσουν σκληρούς ελέγχους, συμπεριλαμβανομένου ενός συστήματος χρονοθυρίδων.

Φέτος, οι αξιωματούχοι προχώρησαν ένα βήμα παραπέρα, ανακοινώνοντας ένα σχέδιο που επιτρέπει στους περιηγητές να ξεπεράσουν τα πλήθη και να θαυμάσουν αποκλειστικά το αριστούργημα του Περικλή. Η πρωτοβουλία προβλέπει έως και τέσσερις ομάδες των πέντε ατόμων που θα καθοδηγούνται από ειδικούς αρχαιολόγους γύρω από την τοποθεσία μεταξύ 7 π.μ. έως 9 π.μ. και 8 μ.μ. έως 22.00 – πριν από το άνοιγμα και μετά το κλείσιμο – για να αποφευχθούν οι χιλιάδες κυνηγοί selfie που ανεβαίνουν κάθε ώρα στον βραχώδη λόφο.

«Είχαμε αιτήματα από tour operators για αυτό εδώ και πολύ καιρό», δήλωσε η Νικολέτα Βαλάκου, πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, ενός κρατικού φορέα που συνδέεται με το υπουργείο Πολιτισμού. Το υπουργείο, είπε, ήταν έτοιμο να επιτρέψει περιηγήσεις σε μεμονωμένα άτομα, υπό την προϋπόθεση ότι ήταν πρόθυμοι να πληρώσουν το ομαδικό τέλος. «Θα υπάρχουν και αναμνηστικά», πρόσθεσε η Βαλάκου. «Ένα αντίγραφο ενός νομίσματος, ίσως, ή αντίγραφο ενός μικρού αγάλματος … κάτι για να ξυπνήσει αναμνήσεις από τη μοναδική εμπειρία»

Αλλά το μέτρο – μέρος μιας αναθεώρησης της πολιτικής έκδοσης εισιτηρίων σε περισσότερους από 350 αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία που διαχειρίζεται το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού – έχει προκαλέσει οργή και χλευασμό, μεταξύ άλλων από τους αρχαιολόγους. Οι οδηγοί το περιέγραψαν ως μη πρακτικό και οι κριτικοί υποστήριξαν ότι έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα όλων όσων υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύει το κατεξοχήν σύμβολο δημοκρατίας στον κόσμο.

«Το επόμενο πράγμα είναι ότι οι άνθρωποι θα κάνουν προτάσεις γάμου και θα πίνουν σαμπάνια εκεί ψηλά», είπε η Δέσποινα Κουτσούμπα, αντιπρόεδρος του συλλόγου αρχαιολόγων της χώρας. «Θα αισθάνονται ότι δικαιούνται, αν έχουν ξοδέψει τέτοιου είδους χρήματα, να κάνουν ό,τι θέλουν στο χώρο».

Η ίδια η ιδέα, είπε, ήταν «απαράδεκτα αποκλειστική». Άλλωστε το μνημείο ήταν το έμβλημα της δημοκρατικής Αθήνας στην οποία οι πολίτες απολάμβαναν την ισότητα ενώπιον του νόμου. «Αυτό που λέει είναι ότι η Ελλάδα είναι πρόθυμη να δώσει στους ανθρώπους που έχουν χρήματα τη δυνατότητα να απολαύσουν την Ακρόπολη με έναν πολύ αποκλειστικό τρόπο, ενώ αφήνει έξω αυτούς που απλά δεν έχουν τέτοια μέσα. Είμαστε εντελώς αντίθετοι σε αυτό», πρόσθεσε η Κουτσούμπα.

Μέχρι στιγμής, μόνον οι παγκόσμιοι ηγέτες, τα δικαιώματα και οι διασημότητες είχαν πρόσβαση στον ιστότοπο εκτός των ωρών λειτουργίας. Το κοινό, με εξαίρεση τους ακαδημαϊκούς και τους συντηρητές, έχει μια μέρα –την πανσέληνο του Αυγούστου– για να απολαύσει τους ναούς τη νύχτα.

Καθώς η αντίθεση έχει αυξηθεί, οι επικριτές αμφισβήτησαν τη σοφία της απόφασης σε μια εποχή που το χάσμα πλούτου μεταξύ πλουσίων και φτωχών έχει γίνει όλο και πιο έντονο. «Είναι απλά ελιτίστικο», είπε ο Κώστας Ζαμπάς, ο οποίος ήταν επικεφαλής των εργασιών αποκατάστασης στην Ακρόπολη για περισσότερα από 25 χρόνια. «Η ίδια η ιδέα έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα ενός τόπου που συνδέουμε με τη δημοκρατία» τονίζει.

Με την Αθήνα στο επίκεντρο της κλιματικής έκτακτης ανάγκης, τουριστικοί πράκτορες έχουν επίσης εγείρει αντιρρήσεις σχετικά με τη λειτουργικότητα ενός σχεδίου που για τη συντριπτική πλειοψηφία θα σημαίνει ότι ο ιστότοπος θα ανοίγει στις 9 π.μ. αντί στις 8 το πρωί. Το περασμένο καλοκαίρι η ελληνική πρωτεύουσα – η νοτιότερη μητρόπολη της ηπειρωτικής Ευρώπης – γνώρισε θερμοκρασίες ρεκόρ έως και 45 βαθμών Κελσίου, αναγκάζοντας τους αξιωματούχους να κάνουν το πρωτοφανές βήμα να κλείσουν την Ακρόπολη για αρκετές ημέρες.

«Αν καθυστερήσουν τις ώρες λειτουργίας στις 9 π.μ. λόγω αυτών των ιδιωτικών ξεναγήσεων, θα είναι καταστροφή», είπε ο Κρίτων Πιπέρας, ο οποίος μέχρι πρόσφατα ήταν επικεφαλής της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξεναγών με 4.000 άτομα. «Εδώ και αρκετά χρόνια το σωματείο μας πιέζει να ανοίξει νωρίτερα η Ακρόπολη ακριβώς λόγω της αλλαγής του καιρού. Μην ξεχνάτε, λόγω της έλλειψης σκιάς, κάνει πολύ πιο ζεστη εκεί πάνω».