Οι πρώτοι προορισμοί που μάς έρχονται αυτόματα στο μυαλό όταν σκεφτόμαστε μέρη στην Ελλάδα χωρίς αυτοκίνητα είναι, χωρίς αμφιβολία, το κοσμοπολίτικο νησί των Σπετσών και, βεβαίως, η φινετσάτη Ύδρα. Και τα δύο στον Σαρωνικό, σε μικρή απόσταση από την Αττική, πλημμυρίζουν από κόσμο από τις αρχές της άνοιξης μέχρι και το φθινόπωρο, ζώντας σταθερά στους δικούς τους αργούς και την, ίδια στιγμή, συναρπαστικούς ρυθμούς.
Όταν, όμως, μιλάμε για ορεινούς προορισμούς της χώρας μας, για μικροσκοπικά, γραφικά χωριουδάκια, «κρυμμένα» μέσα στη μεγαλειώδη φύση κάποιου ψηλού βουνού, τότε η έννοια της λέξης «ησυχαστήριο» αποκτά αυτόματα μία εντελώς άλλη διάσταση.
Από τα απομακρυσμένα Ζαγοροχώρια, εκεί όπου η ομορφιά του όρους Τύμφη σκεπάζει κάθε οικισμό, κάθε δρομάκι και κάθε γωνιά μέχρι την Πελοπόννησο, όπου η σαγήνη της καστροπολιτείας της Μονεμβασίας βρίσκει τον τρόπο να τρυπώσει στην καρδιά σας σαν μαγευτική ενέργεια, μερικά υπέροχα χωριά της χώρας μας διατηρούν ζωντανή την ιδέα της απόλυτης απομόνωσης είτε λόγω των δύσβατων δρόμων τους είτε απλά λόγω φιλοσοφίας.
Η απόδραση σε 6 από αυτά μπορεί να εξελιχθεί σε μία διαφορετική εμπειρία ταξιδιού, σαν διαδρομή πίσω σε έναν αλλιώτικο χωροχρόνο.
Πανοραμική άποψη του Δίλοφου/Photo: Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ζαγορίτικα αρχοντικά στο Δίλοφο. Photo: Αλέξανδρος Αβραμίδης
Δίλοφο
Το γραφικό Δίλοφο στο κεντρικό Ζαγόρι είναι γνωστό και με τη ονομασία Σοποτσέλι, που σημαίνει «νερότοπος». Ένα παραδοσιακό, πέτρινο «κόσμημα», χτισμένο στα 900 μέτρα υψόμετρο, μέσα στην καταπράσινη φύση του όρους Τύμφη.
Για να το ανακαλύψετε θα αφήσετε το αυτοκίνητο σας στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο στάθμευσης και θα αρχίσετε να ανηφορίζετε σιγά-σιγά τα λιθόστρωτα και κάπως απότομα δρομάκια τα οποία είναι περιτρυγισμένα από παλιά, επιβλητικά σπίτια και βαριές αυλόπορτες. Σταδιακά θα γίνετε και εσείς ένα με την ηρεμία και τη γαλήνη αυτού του μικρού τόπου, ο οποίος κρατάει αποστάσεις από την έντονη δραστηριότητα και τον κοσμοπολιτισμό της γύρω περιοχής, ωστόσο, παραμένει το ίδιο γοητευτικός. Μάλιστα, στο Δίλοφο θα δείτε από κοντά και το πιο ψηλό κτήριο σε ολόκληρο το Ζαγόρι, το αρχοντικό της οικογένειας Μακροπούλου-Λουμίδη.
Μέσα στον οικισμό δεν υπάρχουν δρόμοι παρά σχετικά δύσβατα καλντερίμια που, ίσως, στην αρχή σας φανούν αφιλόξενα, αλλά όσο περνάει η ώρα θα σας κερδίσουν ολοκληρωτικά, μεταφέροντας σας σε μία άλλη, πολύ μακρινή εποχή. Στην πραγματικότητα το Δίλοφο λειτουργεί σαν ένα πολύτιμο ηθογραφικό ντοκουμέντο για τα Ζαγοροχώρια των προηγούμενων αιώνων. Το χωρίο είναι ένα από τα πλέον καλοδιατηρημένα σε όλο το Ζαγόρι και έχει ανακηρυχθεί «παραδοσιακός οικισμός» από το υπουργείο Πολιτισμού.
Κατηφορίζοντας το πέτρινο δρομάκι που οδηγεί στην πλακόστρωτη κεντρική πλατεία θα δείτε να υψώνεται μπροστά σας ο μεγάλος πλάτανος του χωριού, που μετρά πάνω από 100 χρόνια ζωής. Στη συνέχεια θα επισκεφθείτε την ιστορική εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και θα ακολουθήσετε κάποιο από τα πεζοπορικά μονοπάτια που ξεκινούν από το Δίλοφο και οδηγούν στα γύρω χωριά μέσα από την άγρια, παρθένα φύση της Ηπείρου. Μπορείτε να φτάσετε περπατώντας στο κοντινό Κουκούλι, στο Καπέσοβο ή στη Βίτσα και η διαδρομή είναι πραγματικά φανταστική.
Το Δίλοφο απέχει 32 χιλιόμετρα από την πόλη των Ιωαννίνων.
Κουκούλι/Photo: Shutterstock
Πλακόστρωτο δρομάκι/Photo: Shutterstock
Κουκούλι
Mέσα από ένα γραφικό δίκτυο πλακόστρωτων μονοπατιών θα φτάσετε από το Δίλοφο στο επίσης ιστορικό Κουκούλι που βρίσκεται περίπου 7 χιλιόμετρα μακριά. Αν κινήστε με αυτοκίνητο από την εθνικό οδό μπορείτε να το προσεγγίσετε από το χωριό Κήποι από τον δρόμο που οδηγεί προς το πολύ πιο φασαριόζικο Τσεπέλοβο.
Αυτός ο τοσοδούλης οικισμός έχει μία υπέροχη λιθόστρωτη πλατεία, πολλές πέτρινες βρύσες και μερικά πραγματικά εντυπωσιακά πέτρινα αρχοντικά που χρονολογούνται πίσω στον 18ο και τον 19ο αιώνα, ενώ, σύμφωνα πάντα με τα διαθέσιμα ιστορικά στοιχεία, το όνομα του προέρχεται μάλλον από την εκτροφή μεταξοσκουλήκων που υπήρξε μία από τις κυριότερες δραστηριότητες των κατοίκων του χωριού.
Στο Κουκούλι η αρχοντικά του χθες παραμένει διάχυτη μέχρι τις μέρες μας παρά το γεγονός ότι το χωριό βρίσκεται εδώ και πολλά-πολλά χρόνια σε οικονομική παρακμή. Εξερευνήστε τα μεγάλα, αριστοκρατικά κτίσματα μίας άλλης εποχής, όπως τα σπίτια της οικογένειας Πλακίδα, Κόκουρου και Αναστασιάδη με την πολύ ξεχωριστή και χαρακτηριστική διακόσμηση στα παραδοσιακά πρότυπα της περιοχής. Σίγουρα αξίζει να επισκεφθείτε το κέντρο πολιτισμό του χωριού στον χώρο του μουσείου Κ. Λαζαρίδης, εάν σας ιντριγκάρει το παρελθόν του οικισμού όπως και τα μυστικά της πλούσια χλωρίδας που φυτρώνει στις γύρω εκτάσεις.
Το Κουκούλι απέχει 36 χιλιόμετρα από τα Γιάννενα.
Μονεμβασιά/Photo: Χρήστος Βρεττός
Photo: Χρήστος Βρεττός
Μονεμβασιά
Την αποκαλούν και «Γιβραλτάρ της Ανατολής» εξαιτίας του βράχου της που παρουσιάζει έντονες μορφολογικές ομοιότητες με τον βράχο της πόλης που στέκεται ακριβώς στο μεταίχμιο ανάμεσα στην Ισπανία και το Μαρόκο. Η Μονεμβασία είναι ένας πανέμορφος, βαθιά ιστορικός τόπος, αδιαπραγμάτευτης γοητείας και κάθε βόλτα εκεί είναι ένα ουσιαστικότερο βήμα για να κατανοήσετε την ενέργεια αυτής της μαγευτικής καστροπολιτείας.
Το όνομα Μονεμβασιά προκύπτει από το πάντρεμα δύο λέξεων: Μονή και Έμβασις. Που σημαίνει η μοναδική είσοδος σε ένα νησί πάνω από τη γέφυρα. Μπαίνονταις στην πόλη θα αντικρύσετε το σημαντικότερο τοπόσημο της περιοχής, το εμβληματικό σπίτι του Γιάννη Ρίτσου, ο οποίος είχε καταγωγή από τη Μονεμβασιά. Κάπου εκεί θα πρέπει να αποχωριστείτε το αυτοκίνητο σας, πριν εξερευνήσετε με τα πόδια το παμπάλαιο βυζαντινό καλντερίμι που καταλήγει στη θαυμάσια κεντρική πλατεία του οικισμού. Άλλωστε, το να κινηθείτε με αμάξι σε αυτά τα στενά, απότομα, ανηφορικά δρομάκια θα ήταν από μόνη της μία εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Στην πλατεία θα δείτε και το πέτρινο κανόνι και την εκκλησία του Ελκόμενου Χριστού. Ακριβώς απέναντι, το ιστορικό διατηρητέο κτίριο του 16ου αιώνα (τζαμί) όπου στεγάζεται η Αρχαιολογική Συλλογή Μονεμβασίας. Από εδώ διακλαδίζονται οι δρόμοι προς όλες τις γωνίες του Κάστρου.
Μετά από μία ανηφορική διαδρομή 15 λεπτών, ο επισκέπτης φτάνει στην Άνω Πόλης αλλά η θέα σίγουρα τον ξεκουράζει. Στα πόδια του η κάτω πόλη, τα τείχη και η θάλασσα, ενώ λίγο πιο πάνω δεσπόζει η εκκλησία της Αγίας Σοφίας χτισμένη στην άκρη του απόκρημνου βράχου. Το βράδυ μπορείτε να δειπνήσετε σε μία από τις πολλές ταβέρνες που συνδυάζουν την ντόπια παράδοση με την καταπληκτική θέα. Για ποτό προτιμήστε το Ενετικό, με επίσης καταπλητική θέα ή αν θέλετε να «ξεφύγετε» από το κάστρο στο Di Porto, με θέα το γραφικό λιμανάκι.
Η κεντρική πλατεία του χωριού/Photo: Shutterstock
Kαφενεία Φορλίδα/Photo: Shutterstock
Λαύκος
Όχι τόσο γνωστό και σίγουρα πραγματικά ήσυχο, αυτό το «μοναχικό» χωριό στέκεται κάπως αποκομμένο από τη δραστηριότητα στην υπόλοιπη περιοχή, κυρίως γιατί εκεί δεν επιτρέπεται η πρόσβαση με αυτοκίνητο. Λίγο έξω από την είσοδο του Λαύκου θα συναντήσετε έναν κεντρικό χώρο στάθμευσης όπου θα αφήσετε το όχημα σας πριν ξεκινήσετε την περιήγηση σας σε αυτό το παραδοσιακό χωριό με τα πέτρινα, παμπάλαια κτήρια, τα πολλά μικρά ξωκλήσια και το παλαιότερο καφενείο που άνοιξε ποτέ τις πόρτες του στην Ελλάδα. Μάλιστα, εκεί έπιναν τον καφέ τους, κάτω από τον ψηλό πλάτανο ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και ο Κώστας Βάρναλης.
Μέσα στη γαλήνη του, όμως, ο Λαύκος διαθέτει ακόμα και μουσεία, πραγματικά ενδιαφέροντες χώρους με έργα τέχνης, ηθογραφικούς θησαυρούς και μία μοναδική συλλογή παλιών ραδιοφώνων. Έχει το δικό του μοντελόδρόμιο, έναν ξακουστό, παραδοσιακό φούρνο όπου πιθανότατα θα δοκιμάσετε το καλύτερο φρέσκο ψωμί που έχετε φάει στη ζωή σας. Και μέσα σε όλα αυτά μία εκπληκτική θέα που από τη μία πλευρά αντικρύζει το βουνό των Κενταύρων και από την άλλη τον κρυστάλλινο Παγασητικό Κόλπο
Λίγο έξω από το χωριό αξίζει να επισκεφτείτε το μοντελοδρόμιο, δίπλα στο ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, μία πρωτοβουλία του ντόπιου ερασιτέχνη και κατασκευαστή αερομοντέλων, Γιώργου Τσιάμη που ξεκίνησε να λειτουργεί το 2008. Ακόμα, σταθείτε σε μερικές από τις χαρακτηριστικές πέτρινες βρύσες του χωριού (είναι πραγματικά πολλές) και περάστε από το Φάμπειο Μουσείο, γεμάτο με γλυπτά του Λαυκιώτη εικαστικού Θανάση Φάμπα, όπως και από το ξεχωριστό Μουσείο Ραδιοφώνου.
Το Λουτρό από ψηλά/Photo: Shutterstock
Λουτρό/Photo: Shutterstock
Λουτρό
Η αφετηρία σας για να ανακαλύψετε αυτό το μικρό, «άγνωστο» ψαροχώρι της νότιας Κρήτης είναι η περίφημη Χώρα των Σφακίων στα Χανιά. Από εκεί, με τα καραβάκια που φεύγουν τακτικά θα φτάσετε στο μικρό και πολύ όμορφο Λουτρό, ένα μέρος που μοιάζει εντελώς ανέγγιχτο από τους γρήγορους ρυθμούς ζωής στα αστικά κέντρα, ακόμα στα γνωστά τουριστικά σημεία των Χανίων.
Ένας παραδοσιακός, πλακόστρωτος παραθαλάσσιος δρόμος, η περατζάδα του χωριού, όπου θα βρείτε συγκεντρωμένα τα εστιατόρια και τα καφέ του Λουτρού. Εκεί θα ξεκουραστείτε πραγματικά σε έναν τόπο όπου όλα κυλούν αφοπλιστικά αργά και νωχελικά και θα κολυμπήσετε σε μαγευτικά τιρκουάζ νερά που μοιάζουν ψεύτικα. Αφεθείτε στη στιγμή και απολαύσετε την απόλυτη ηρεμία αυτού του μέρος όπου δεν ακούγεται ούτε μισός ήχος αυτοκινήτου, ούτε το ελάχιστο μαρσάρισμα μηχανής. Κολυμπήστε στα δροσερά νερά της νότιας Κρήτης και στραφείτε προς την ακτή για να αντικρύσετε τα υπέροχα Λευκά Όρη να υψώνονται πάνω από το κεφάλι σας.
Από το Λουτρό μπορείτε να πάρετε κι άλλα καραβάκια για άλλες γειτονικές παραλίες, ανεξερεύνητες, παρθένες και ανοργάνωτες παραλίες, όπου θα νιώσετε πώς γίνεστε ένα με την πιο άγρια ομορφιά αυτού του πανέμορφου νησιού. Μπορεί το Λουτρό να είναι ένα μικρό ψαροχώρι, όμως, εδώ θα βρείτε και αρκετές επιλογές διαμονής πράγμα που σημαίνει ότι αν η απόλυτη ησυχία είναι αυτό που αναζητάτε από τις καλοκαιρινές σας διακοπές αυτό είναι το τέλειο μέρος για να αράξετε.
Το Γαναδιό είναι σκαρφαλωμένο σε υψόμετρο 886 μέτρων, στις καταπράσινες παρυφές του Σμόλικα. Photo: Δήμος Κόνιτσας
Γαναδιό
Σκαρφαλωμένο σε υψόμετρο 886 μέτρων στις παρυφές του Σμόλικα, το Γαναδιό της Ηπείρου έχει αναγνωριστεί και επισήμως από το 1979 ως ένας από τους παραδοσιακούς οικισμούς των Ιωαννίνων με την αρχιτεκτονική του να θεωρείται μοναδική και εξαιρετικά σπάνια.
Στο Γαναδιό τα αυτοκίνητα δεν απαγορεύονται αλλά η μετακίνηση με όχημα πάνω στα δύσβατα καλντερίμια είναι εξαιρετικά δύσκολη και το πιθανότερο είναι πως θα αντιμετωπίσετε προβλήματα οδηγώντας σε τόσο στενά δρομάκια. Αφήστε το αμάξι στην είσοδο του οικισμού και ξεκινήστε με τα πόδια τη διαδρομή σας προς τη κεντρική πλατεία από τη βασική αρτηρία του χωριού η οποία οδηγεί ουσιαστικά σε όλες τις μικρές γειτονιές του οικισμού, ολοκληρώνοντας έναν μεγάλο κύκλο και επιστρέφοντας στο σημείο απ’ όπου ξεκινήσατε. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η κατοικία της οικογένειας του Βαγγέλη Ξυνού, αλλά και το σπίτι των Γιουσέων, για το οποίο οι ντόπιοι ακόμα λένε ότι κάθε πέτρα του στοίχισε και μια χρυσή λίρα.
Άλλα αξιοθέατα που θα δείτε περπατώντας είναι το Σχολαρχείο (στην είσοδο του χωριού) και το Παρθεναγωγείο –αμφότερα διατέλεσαν σημαντικά εκπαιδευτικά κέντρα, για όλη την περιοχή– το επιβλητικό κτήριο του Αμελικού στην κεντρική πλατεία, όπου παλαιότερα στεγάζονταν οι ξένοι επισκέπτες, καθώς και η εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών με τους 9 τρούλους, απέναντί του. Χτισμένη το 1870 στη θέση προϋπάρχοντος, μικρότερου ναού, διασώζει και το παλαιότερό της κωδωνοστάσιο, που κατασκευάστηκε το 1856 από τον φημισμένο μάστορα Χαρισιάδη. Τέλος, μια ωραία πινελιά προσθέτουν και οι κοινόχρηστες βρύσες που θα συναντήσετε στο διάβα σας.
Ύδρα/ Photo: Shutterstock/Thalia Plat
Ύδρα/ Photo: Unsplash
Ύδρα/ Photo: Unsplash
Ύδρα
«Στην Ύδρα δεν θα ακούσεις ήχους μηχανής και απότομα φρεναρίσματα που ακούς σε μεγάλες ή μικρές πόλεις. Πού και πού, η σιωπή διακόπτεται από το γκάρισμα κάποιου γαϊδάρου ή την καμπάνια μιας εκκλησίας (…) Σε συνοικίες άλλων ελληνικών νησιών έβρισκα συχνά τον εαυτό μου να στριμώχνεται σε δρόμους χωρίς πεζοδρόμια προκειμένου να περάσουν τα μηχανάκια. Στην Ύδρα, μπορούσα να περπατήσω χαλαρά και στους δικούς μου ρυθμούς» σημειώνει συντάκτης του BBC σε αφιέρωμα του μέσου για την Ύδρα τον Ιανουάριο του 2023. Στο κοσμοπολίτικο νησί του Αργοσαρωνικού, με τα πλακόστρωτα σοκάκια και τα αρχοντικά σπίτια, δεν διαταράσσουν την ηρεμία ντόπιων και επισκεπτών οχήματα. Οι μεταφορές γίνονται με γαϊδουράκια.
Η Ύδρα είναι ιδανική για μια κοντινή απόσταση από την Αθήνα και απέχει μόλις δύο ώρες από το λιμάνι του Πειραιά. Μια βόλτα στα στενά της θα σας δώσει μια γεύση από την ξεχωριστή αρχιτεκτονική της. Απολαύστε τον καφέ σας στο λιμάνι, όπου όλοι κατεβαίνουν για περαντζάδα και αφεθείτε στις γεύσεις των ολόφρεσκων θαλασσινών μετά τις βουτιές στα καταγάλανα νερά της. Αξίζει μια στάση στα μουσεία της που αφηγούνται την ιστορία του νησιού, ενώ οι διαδρομές στα μονοπάτια της θα σας αναζωογονήσουν. Να σημειωθεί ότι μια ομάδα ντόπιων με ιδιαίτερο ενθουσιασμό οργανώνει κάθε χρόνο αγώνες ορεινού τρεξίματος που συγκεντρώνουν αρκετές συμμετοχές χάρη στον σχεδιασμό των διαδρομών και την άριστη διοργάνωσή τους.
πηγή: flashnews
