Ενώ δεν υπάρχει μέχρι τώρα ένας κοινά αποδεκτός ορισμός της έννοιας του Εκπαιδευτικού Τουρισμού, υπάρχει η παραδοχή ότι περιλαμβάνει το ταξίδι ενός ατόμου μακριά από τον τόπο διαμονής του, με πρωτεύοντα ή δευτερεύοντα σκοπό τη μάθηση σε ένα μοναδικό περιβάλλον.
Αν και ο εκπαιδευτικός τουρισμός έχει πλούσια ιστορία, μετά τον 20ο αιώνα, με τη στροφή στον μαζικό τουρισμό και στο τουριστικό μοντέλο “ήλιος-θάλασσα-αμμουδιά”, ο Εκπαιδευτικός Τουρισμός καθυστέρησε να εξελιχθεί.
Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια, με την ανάδειξη της αειφόρας ως βασικού άξονα ανάπτυξης, την αύξηση του ενδιαφέροντος του πληθυσμού για τον πολιτιστικό τουρισμό, και την ανάπτυξη τουριστικών πακέτων ειδικών ενδιαφερόντων, το εννοιολογικό πλαίσιο του Eκπαιδευτικού Tουρισμού έχει επαναπροσδιοριστεί και ο τομέας γνωρίζει ξανά μεγάλη ανάπτυξη.
Αρκετοί ερευνητές έχουν περιγράψει διαφορετικές προσεγγίσεις του Εκπαιδευτικού Τουρισμού με την πιο διαδεδομένη του Ritchie, ο οποίος περιγράφει δύο διαστάσεις του Εκπαιδευτικού Τουρισμού.
Η πρώτη διάσταση προσέγγισης του εστιάζει στο κίνητρο / τύπο τουρισμού, οδηγώντας στον εξής διαχωρισμό:
- Γενικό ταξίδι για εκπαίδευση και εκπαιδευτικός τουρισμός ενηλίκων ή ηλικιωμένων, όπου η εκπαίδευση ή η μάθηση με κάποια μορφή είναι ένα σημαντικό αλλά δευτερεύον κομμάτι ή κίνητρο της τουριστικής εμπειρίας (“tourism-first”).
- Φοιτητικός και μαθητικός τουρισμός (μέσω εκπαιδευτηρίων ξένων γλωσσών, σχολικών εκδρομών και προγραμμάτων ανταλλαγής), όπου οι τουριστικές εμπειρίες είναι δευτερεύουσες σε σύγκριση με το εκπαιδευτικό σκέλος του ταξιδιού (“education-first).
Η δεύτερη διάσταση προσέγγισης του Εκπαιδευτικού Τουρισμού εστιάζει στην εγχώρια και την παγκόσμια αγορά, θεωρώντας ότι αποτελείται από πολλά μικρότερα τμήματα.
Τα τμήματα αυτά μπορούν να αναλυθούν με βάση τις ανάγκες και τις προτιμήσεις του κάθε αγοραστικού κοινού, αλλά και τα δημογραφικά και κοινωνικά τους χαρακτηριστικά (ηλικία, φύλο, εκπαίδευση, εισόδημα), τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά (απόσταση τόπου διαμονής και του προορισμού τουρισμού, (κλίμα, κ.λ.π.), και την ψυχογραφική τους σύνθεση (απόψεις, συμπεριφορές και ενδιαφέροντα).
Το μοντέλο του Ritchie καταλήγει σε τέσσερις κατηγορίες Εκπαιδευτικού Τουρισμού που συμπεριλαμβάνουν και τις δύο διαστάσεις της προσέγγισης του:
- Εκπαιδευτικός Τουρισμός με έμφαση στον οικολογικό τουρισμό (ecotourism) και τον πολιτιστικό τουρισμό.
- Εκπαιδευτικός Τουρισμός ενηλίκων και ηλικιωμένων
- Μαθητικός/σχολικός τουρισμός (εγχώριος και εισερχόμενος)
- Φοιτητικός τουρισμός (εγχώριος και εισερχόμενος)
Τέλος, μπορούμε να πούμε ότι Εκπαιδευτικός τουρισμός είναι η ειδική μορφή τουρισμού που συνδυάζει την εκπαίδευση με την αναψυχή. Οι επισκέπτες επιλέγουν τους προορισμούς με βάση τα παρεχόμενα εκπαιδευτικά προγράμματα και συνδυάζουν τις διακοπές με τη συμμετοχή τους σε εκπαιδευτικές, πολιτιστικές και εθελοντικές δράσεις. Συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα κάθε κύκλου σπουδών οποιουδήποτε επιπέδου, όπως εκπαιδευτικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εκπαιδευτικών ευρωπαϊκών ή διεθνών προγραμμάτων σε συνεργασία με εκπαιδευτικά ιδρύματα και φορείς της ημεδαπής ή της αλλοδαπής κατά τη διάρκεια του έτους, τουριστικά εκπαιδευτικά προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, προγράμματα μετεκπαίδευσης, επαγγελματικής τουριστικής πρακτικής άσκησης, επισκέψεις σε ερευνητικές και εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις, σε τουριστικούς προορισμούς και προγράμματα εκμάθησης ξένων γλωσσών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.
Η πράξη EduTourism υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Συνεργασίας INTERREG V-A «Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Τ.Π.Α.) και από Εθνικούς Πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου.
