Εκλογές 2023: Σήμερα το πρώτο «φιλτράρισμα» του Αρείου Πάγου για Κασιδιάρη – Κανελλόπουλο

Αντίστρεφα μετρά ο χρόνος για το πρώτο μεγάλο φιλτράρισμα των κομμάτων που θέλουν να συμμετέχουν στις εθνικές εκλογές. Σύμφωνα με τις χρονικές προθεσμίες που θέτει η εκλογική διαδικασία, εως την λήξη της 26ης Απριλίου 2023 τα κόμματα υποχρεούνται να δηλώσουν στο ανώτατο δικαστήριο το όνομα του συνδυασμού και το έμβλημα που θα τυπωθεί στα ψηφοδέλτια. Όσα το πράξουν προκρίνονται στην επόμενη φάση ενώ εκείνα που δεν θα τα καταφέρουν χάνουν το εκλογικό δρομολόγιο της 21ης Μαΐου 2023.

Τι θα γίνει με τα μορφώματα Κασιδιάρη – Κανελλόπουλου;

Υπό αυτά τα δεδομένα δεν αποκλείεται αύριο να καταθέσουν φάκελο και τα δύο πολιτικά μορφώματα που χρησιμοποιεί ο Ηλίας Κασιδιάρης για να πετύχει την εκλογική του κάθοδο. Να υποβάλλει δηλαδή τα απαραίτητα στοιχεία το κόμμα «Ελληνες» που αποτελεί τον επίσημο φορέα του πρωτόδικα καταδικασμένου για διεύθυνση εγκληματικής συμμορίας αλλά και το κόμμα «ΕΑΝ» του αντεισαγγελέα Αναστάσιου Κανελλόπουλου που αποτελεί το εναλλακτικό όχημα του Ηλ. Κασιδιάρη.

Η τελική κρίση άλλωστε θα γίνει στις 2 Μαΐου όταν η Ολομέλεια του Α τμήματος του Αρείου Πάγου θα ανακοινώσει την απόφασή της για το αν οι συνδυασμοί πληρούν τις προϋποθέσεις της πρόσφατης κυβερνητικής ρύθμισης που επιχειρεί να θέσει θεσμικό ανάχωμα για την είσοδο στην Βουλή εγκληματικών οργανώσεων που εμφανίζονται με το μανδύα πολιτικού κόμματος.

Την εκτίμηση ότι θα υποβάλλουν αίτημα συμμετοχής στις εθνικές εκλογές και τα δύο μορφώματα εξέφρασε και ο γνωστός συνταγματολόγος Νίκος Αλιβιζάτος μιλώντας στην ΕΡΤ. Παράλληλα, δεν απέκλεισε να αποκλειστούν από τον Αρειο Πάγο και τα δύο αυτά μορφώματα «αν αποδειχθεί ότι πίσω από τον κ. Κανελλόπουλο βρίσκονται ο Κασιδιάρης και η παρέα του» αν και παραδέχθηκε ότι θα είναι δύσκολο να αποδειχθεί.

Υπενθυμίζεται πως το Προεδρικό Διάταγμα διάλυσης της Βουλής δημοσιεύτηκε στις 22 Απριλίου ενώ στις 23 Απριλίου ξεκίνησε επίσημα η προεκλογική περίοδος.

Σήμερα τα μεσάνυχτα λήγει η προθεσμία εντός της οποίας κάθε πολιτικό κόμμα γνωστοποιεί στον Αρειο Πάγο το όνομα και το έμβλημα που θα χρησιμοποιεί στις εκλογές και στα ψηφοδέλτια. Μεταξύ άλλων, απαγορεύεται η χρήση εθνικών και θρησκευτικών συμβόλων, στέμματος ή εμβλημάτων του δικτατορικού καθεστώτος τους 21ης Απριλίου 1967.

Ο Αρειος Πάγος

Εως τις 30 Απριλίου, δηλαδή εντός επτά ημερών από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, κάθε κόμμα καταρτίζει και υποβάλλει τους συνδυασμούς του και τα ψηφοδέλτια Επικρατείας στον Aρειο Πάγο. Η Ολομέλεια του Α’ Τμήματος του ανωτάτου δικαστηρίου μέσα σε τρεις ημέρες εξετάζει και ανακηρύσσει σε δημόσια συνεδρίαση τους εκλογικούς συνδυασμούς που πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου. Η συγκεκριμένη διαδικασία που λήγει στις 2 Μαίου θα καθορίσει εάν τελικά θα επιτραπεί ή όχι η συμμετοχή του κόμματος Κασιδιάρη, της Χρυσής Αυγής και κάθε άλλης εγκληματικής οργάνωσης που εμφανίζεται με μανδύα πολιτικού κόμματος.

Οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής που δυσκολεύει εξαιρετικά την επίτευξη μονοκομματικής αυτοδύναμης κυβέρνησης ή τον σχηματισμό συγκυβέρνησης χωρίς τη συμμετοχή του πρώτου κόμματος.

Συγκεκριμένα, εάν το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων κινηθεί από 7% έως 11%, τότε για να συγκεντρωθούν 151 βουλευτές απαιτούνται ποσοστά από 44,9% έως 46,9%. Με δεδομένο ότι κανένα κόμμα δεν θα προσεγγίσει αυτά τα ποσοστά, την επομένη των εθνικών εκλογών θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία των διερευνητικών εντολών.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο αρχηγός του πρώτου κόμματος παίρνει την πρώτη διερευνητική εντολή και έχει στη διάθεσή του έως τρεις ημέρες για να διαπιστώσει εάν μπορεί να εξασφαλίσει τη δεδηλωμένη της Βουλής και να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Αν η προσπάθεια αποβεί άκαρπη, η εντολή περνά στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος, ενώ αν αποτύχει και αυτός, η εντολή πηγαίνει στον αρχηγό του τρίτου κόμματος. Συνολικά, η διαδικασία μπορεί να κρατήσει έως εννέα ημέρες. Τη δέκατη μέρα, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας. Εάν η Πρόεδρος επιβεβαιώσει την αδυναμία πολιτικής συνεννόησης, τότε δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί ξανά σε εκλογές. Η συγκεκριμένη διαδικασία ξεκινά στις 22 Μαίου και μπορεί να φτάσει εως και την 31η Μαΐου.

Υπηρεσιακή κυβέρνηση

Η Πρόεδρος έχει την ευχέρεια να επιλέξει ως υπηρεσιακό πρωθυπουργό έναν εκ των τριών προέδρων των ανωτάτων δικαστηρίων, δηλαδή του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου με γνώμονα την όσο το δυνατόν ευρύτερη αποδοχή του. Ωστόσο, αποτελεί άτυπο, όχι δεσμευτικό αλλά ισχυρό κανόνα η ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον αρχαιότερο εκ των τριών.

Οι τρεις υποψήφιοι υπηρεσιακοί πρωθυπουργοί για το μεσοδιάστημα μεταξύ 31 Μαΐου και 2 Ιουλίου είναι η κυρία Μαρία Γεωργίου, πρόεδρος του Αρείου Πάγου, η οποία εισήχθη στο Δικαστικό Σώμα το 1983 και επιλέχθηκε πρόεδρος το 2021, η κυρία Ευαγγελία Νίκα, πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία εισήχθη στο Σώμα το 1983 και επιλέχθηκε το 2022 και ο κ. Ιωάννης Σαρμάς, πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος εισήχθη στο Σώμα το 1987 και επιλέχθηκε το 2019.

Η Βουλή της μιας ημέρας

Περίπου εκείνη την περίοδο, μεταξύ 31 Μαΐου και 2 Ιουνίου, θα ορκιστεί η νέα Βουλή, δηλαδή οι βουλευτές που θα εκλεγούν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου. Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί είναι παρόμοια με εκείνη των εκλογών του Μαΐου 2012. Δηλαδή θα γίνει η ορκωμοσία των βουλευτών, η εκλογή προεδρείου του Κοινοβουλίου και το απόγευμα της ίδιας ημέρας ή το πρωί της επομένης θα θυροκολληθεί το Προεδρικό Διάταγμα διάλυσης της Βουλής προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί σε νέες εκλογές στις 2 Ιουλίου. Εως τις δεύτερες κάλπες θα ακολουθηθεί η ίδια διαδικασία – που σημαίνει ότι η Ολομέλεια του αρμοδίου τμήματος του Αρείου Πάγου θα κληθεί και πάλι να αποφασίσει για την τύχη μορφωμάτων όπως το κόμμα Κασιδιάρη.

Δεύτερες εκλογές με λίστα

Οι δεύτερες εκλογές, ακολουθώντας το συνταγματικό χρονοδιάγραμμα θα διεξαχθούν στις αρχές Ιουλίου με το σύστημα της λίστας για την εκλογή των βουλευτών. Για τη συγκεκριμένη διαδικασία οι ψηφοφόροι θα επιλέγουν μόνο το ψηφοδέλτιο του κόμματος που προτιμούν και δεν θα «σταυρώνουν» υποψηφίους. Για την κατάρτιση της λίστας των βουλευτών, οι ηγεσίες των κομμάτων συνήθως σέβονται τα αποτελέσματα «σταυροδοσίας» της πρώτης κάλπης, τοποθετώντας πρώτο στη σειρά τον υποψήφιο βουλευτή που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης.